Γράφει ο Θωμάς Νούσιας, δημοσιογράφος
Τιμή αρνιού, 17.000 δραχμές η οκά! Οι αδελφοί Νίκος και Μιχάλης Μουστάκας στο κρεοπωλείο τους στην οδό Αβέρωφ πριν 70 περίπου χρόνια. Στο μέσον ο ξάδερφός τους ο Βαγγέλης. Φωτογραφία από το αρχείο του Τάκη Ζάννη. Αμέσως μετά, στις τιμές αφαιρέθηκαν τα πολλά μηδενικά και η οκά αντικαταστάθηκε από το κιλό.
Συγκεκριμένα, το 1953 ο υπουργός Συντονισμού της κυβέρνησης Παπάγου, ο Σπύρος Μαρκεζίνης, υποτίμησε τη δραχμή 50% έναντι του δολαρίου και σε όλες τις τιμές κόπηκαν τρία μηδενικά. Έτσι οι 17.000 δραχμές έγιναν 17 δραχμές. Την 1η Ιουλίου 1959, εξάλλου, η οκά έδωσε τη θέση της στο κιλό και επικράτησε χάος στην αγορά μέχρι οι καταναλωτές να εξοικειωθούν με την αλλαγή.
Η οκά είχε καθιερωθεί στην Ελλάδα το 1876, ήταν μονάδα μέτρησης βάρους τουρκικής προέλευσης και αντιστοιχούσε σε 1.280 γραμμάρια. Αποτελούνταν από 400 δράμια (ένα δράμι ίσον 3,2 γραμμάρια) και πολλαπλάσιό της ήταν το καντάρι, ίσο με 44 οκάδες. Τον πρώτο καιρό οι νοικοκυρές εξακολουθούσαν να ζητούν προϊόντα σε δράμια, γιατί δυσκολεύονταν να υπολογίσουν την ποσότητα σε γραμμάρια, και οι καταστηματάρχες έκαναν τη μετατροπή με χαρτί και μολύβι.
Όπως διαβάζουμε στις εφημερίδες της εποχής, όσοι βγήκαν να ψωνίσουν την πρώτη μέρα δεν πίστευαν στα μάτια τους αντικρίζοντας τις πινακίδες με τις τιμές, καθώς όλα τα έβλεπαν πιο φθηνά κατά 25% περίπου. Νόμισαν ότι έγινε θαύμα και άρχισαν να σταυροκοπιούνται. Γρήγορα βέβαια πληροφορήθηκαν πως οι νέες τιμές αφορούσαν τα νέα σταθμά. Πέντε δραχμές είχε πλέον το κιλό το ψωμί και 28 το κιλό το κρέας – και όχι η οκά.
Την ίδια μέρα, στη μέτρηση του μήκους ο πήχης αντικαταστάθηκε από το μέτρο. Εδώ τα πράγματα ήταν ακόμα πιο δύσκολα. Οι ράφτες και οι μοδίστρες κατέστρεψαν πολύ ύφασμα και έραψαν στενά ρούχα σε ευτραφείς και φαρδιά σε αδύνατους, ενώ σύγχυση προκλήθηκε και στην αγορά ακινήτων με τον υπολογισμό των τετραγωνικών.