Η οδός Νιάρχου στα Ιωάννινα, ένας δρόμος πολυσύχναστος και ζωτικής σημασίας για την καθημερινή κίνηση στην πόλη, έχει όριο ταχύτητας 50 χιλιόμετρα την ώρα στην αρχή της. Παρόλα αυτά, είναι εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο να βλέπει κανείς οδηγούς που να τηρούν το όριο αυτό.
Το αντίθετο, συνήθως παραβιάζουν συστηματικά αυτό το όριο, κινούμενοι με ταχύτητες πολύ μεγαλύτερες, αδιαφορώντας πλήρως για την ασφάλεια πεζών και άλλων οδηγών.
Η εικόνα αυτή, δυστυχώς, δεν αποτελεί εξαίρεση αλλά μάλλον τον κανόνα. Είναι ενδεικτική μιας γενικότερης νοοτροπίας που φαίνεται να επικρατεί στους ελληνικούς δρόμους: η περιφρόνηση προς τα όρια, τους κανόνες και τους κανονισμούς. Οι Έλληνες οδηγοί συχνά αντιμετωπίζουν τα όρια ταχύτητας ως «συμβουλευτικά» και όχι ως δεσμευτικούς κανόνες, θεωρώντας πως ο δρόμος τους ανήκει και πως οι κανόνες είναι για τους άλλους.
Αυτή η αίσθηση αυθαιρεσίας δεν περιορίζεται μόνο στην οδήγηση. Αντανακλά μια βαθύτερη κοινωνική στάση, όπου η τήρηση των νόμων συχνά φαντάζει ως επιλογή και όχι ως υποχρέωση. Οι κανόνες αγνοούνται, οι απαγορεύσεις παρακάμπτονται και η υπευθυνότητα μπαίνει σε δεύτερη μοίρα. Το αποτέλεσμα; Μια καθημερινότητα γεμάτη μικρές ή μεγάλες παραβάσεις, από το παράνομο παρκάρισμα μέχρι την παραβίαση του κόκκινου φαναριού, με θανατηφόρες συχνότατα συνέπειες – δεν υπάρχει μέρα που να μην θρηνήσουμε συνανθρώπους μας που είτε οι ίδιοι είτε κάποιος άλλος δεν περιόρισε λίγο την “εξυπνάδα” του πριν συμβεί το μοιραίο!
Δυστυχώς, η λύση σε αυτό το διαχρονικό πρόβλημα δεν είναι απλή. Απαιτεί παιδεία, συνεχείς ελέγχους και αυστηρή επιβολή των νόμων, αλλά και μια αλλαγή στη συλλογική μας νοοτροπία. Μόνο αν αντιληφθούμε ότι οι κανόνες υπάρχουν για το κοινό καλό και όχι για να καταπατώνται, μπορούμε να ελπίζουμε σε ασφαλέστερους δρόμους και σε μια πιο ευνομούμενη κοινωνία, γενικά.
Ο σεβασμός στα όρια ταχύτητας —και σε κάθε είδους όρια τελικά— δεν είναι απλώς ζήτημα προσωπικής επιλογής. Είναι θέμα κοινωνικής ευθύνης και πολιτισμού και αν μη τι άλλο, ασφάλειας!
Ν. ΒΟΥΣΤΡΟΣ