“Η συγκυβέρνηση θέλει να κρατήσει τη δημόσια διοίκηση κάτω από τον ασφυκτικό έλεγχό της. Και βαφτίζει ως μεταρρύθμιση κάτι που ούτε η ίδια πιστεύει, αλλά θα μπορεί να το επικαλείται για να ρίχνει στάχτη στα μάτια των ανυποψίαστων. Ότι δήθεν «αποπολιτικοποιεί» τη δημόσια διοίκηση.”
Τα παραπάνω υπογράμμισε ο βουλευτής Θεσπρωτίας κ. Βασίλειος Γιόγιακας κατά την ομιλία του στην Ολομέλεια της Βουλής για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Μεταρρύθμισης σχετικά με τη διαφάνεια και την αξιοκρατία στη δημόσια διοίκηση.
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία:
«Επιστρέψτε μου για αρχή δύο σύντομα σχόλια για τη νομοθετική διαδικασία.
Είναι θετικό ότι, σε σχέση με την αρχική μορφή του νομοσχεδίου που δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση, διορθώθηκαν ορισμένες ατέλειες που είχαμε επισημάνει.
Στο πρώτο μέρος για παράδειγμα, η σύνθεση του Εθνικού Συμβουλίου Επιλογής Διοίκησης έγινε πιο συμβατή με το επίπεδο των υποψηφίων και παρέχει περισσότερες εγγυήσεις ανεξαρτησίας.
Επίσης, δόθηκε η δυνατότητα να είναι υποψήφια και στελέχη του ιδιωτικού τομέα, τουλάχιστον για τις θέσεις εκτελεστικών καθηκόντων σε εποπτευόμενα νομικά πρόσωπα δημόσιου και ιδιωτικού δικαίου.
Από την άλλη, είδαμε για άλλη μια φορά να μπαίνουν «από το παράθυρο», ως πέμπτο μέρος, διατάξεις που δεν είχαν τεθεί στη δημόσια διαβούλευση και δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο του νομοσχεδίου.
Χωρίς τεκμηρίωση, χωρίς κοστολόγηση και, σε ορισμένες περιπτώσεις, παράνομες και αντισυνταγματικές.
Δυστυχώς, επειδή η πρακτική αυτή έχει γίνει κοινός τόπος για τη συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, δεν μας προκαλεί ούτε έκπληξη, ούτε απορία…
Σε ό,τι αφορά, τώρα, την ουσία του νομοσχεδίου:
υπάρχουν ρυθμίσεις που είναι «βαρίδια» και για την αξιοκρατία, και για την αποτελεσματικότητα, και για τη διαφάνεια!.
Η αξιοκρατία, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, διασφαλίζεται και με την τυποποίηση των διαδικασιών αξιολόγησης.
Τέτοια τυποποίηση δεν υπάρχει στον τρόπο επιλογής για τις θέσεις υψηλής ευθύνης.
Πώς θα αποτιμώνται τα τυπικά προσόντα;
Είναι το επιστημονικό ή το ερευνητικό έργο πιο σημαντικά από τη διοικητική εμπειρία, και πότε;
Πόση βαρύτητα έχει το βιογραφικό έναντι της συνέντευξης;
Αξιοκρατία, σημαίνει επίσης ότι διασφαλίζεται ίση πρόσβαση και ίση μεταχείριση.
Γι’ αυτό και, παρά τις διορθώσεις, συνεχίζει να αποτελεί μειονέκτημα να μην μπορούν στελέχη εκτός δημοσίου τομέα να διεκδικήσουν θέση Γενικού, Αναπληρωτή ή Ειδικού Γραμματέα.
Αυτές οι θέσεις πρέπει να είναι ανοιχτές στο μεγαλύτερο δυνατό κομμάτι των ικανών, κατάλληλων και προσοντούχων επαγγελματιών.
Γιατί η χώρα μας έχει ακόμα πολλούς τέτοιους, παρά την επίμονη προσπάθειά σας να τους διώξετε από τη χώρα…
Αλλά και πάλι, για ποια αξιοκρατία μπορούν να μιλάτε, κύριοι της συγκυβέρνησης, όταν η ενεργοποίηση του Μητρώου θα αφορά μόνο τις κενές θέσεις;
Άραγε, θα έχουν μείνει κενές θέσεις έως τότε ή θα φροντίσετε να τις έχετε καλύψει και αυτές;
Πρόβλημα τυποποίησης υπάρχει και στον τρόπο επιλογής προϊσταμένων, με τη διαφορετική βαρύτητα που έχουν οι διαφορετικές ομάδες κριτηρίων.
Έτσι, η προσωπική συνέντευξη μπορεί να έχει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα από τις σπουδές και την επαγγελματική κατάρτιση του κρινόμενου!
Είναι αυτό αντικειμενικό;
Αφήνω το γεγονός ότι σε ορισμένες περιπτώσεις αφήνεται ανοιχτή η επιλογή προσώπων με μηδαμινή διοικητική εμπειρία…
«Βαρίδια», λοιπόν στην αξιοκρατία, αλλά «βαρίδια» και στην αποτελεσματικότητα!
Γιατί η αποτελεσματικότητα περνάει μέσα και από την απλότητα των διαδικασιών.
Εδώ όμως υπάρχουν διαδικασίες και μηχανισμοί που μόνο απλοί δεν είναι.
Γιατί η ολομέλεια μιας διεύθυνσης ή ενός τμήματος θα πρέπει να έχει λόγο στην ατομική αξιολόγηση του υπαλλήλου;
Γιατί η συνάντηση όλων των μελών μιας διεύθυνσης – που γίνεται ήδη στην πράξη – πρέπει να θεσμοθετηθεί ως συμβουλευτικό όργανο;
Πόσο αποτελεσματικό είναι ένα σύστημα αξιολόγησης που διατηρεί όλα τα μειονεκτήματα των προηγούμενων συστημάτων, βαθμολογώντας με άριστα την μεγάλη πλειονότητα των υπαλλήλων;
Γιατί επαναφέρετε παλαιότερες διατάξεις για τη στοχοθεσία, που ποτέ δε λειτούργησαν στην πράξη;
Επομένως, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δε μπορεί να υπάρχει αποτελεσματικότητα δίχως να υπάρχει απλότητα στις διαδικασίες και ταχύτητα στους χρόνους.
Πάμε τώρα στη διαφάνεια. Αυτή είναι αποτέλεσμα και της λογοδοσίας. Και εδώ λογοδοσία δεν υπάρχει!
Γιατί λογοδοσία στην πράξη σημαίνει συγκεκριμένους μηχανισμούς, διαδικασίες και κριτήρια, όπως σημειώνει η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή στη Γνώμη που διατυπώνει για το νομοσχέδιο.
Είναι άλλο πράγμα η δυνατότητα του πολίτη να έχει λόγο για την εξυπηρέτησή του από μια δημόσια υπηρεσία, και άλλο το πώς οι εκπρόσωποι της δημόσιας διοίκησης αναλαμβάνουν απέναντι στους πολίτες την ευθύνη αυτών που κάνουν ή αυτών που δεν κάνουν για την εξυπηρέτησή τους.
Τα συμπεράσματα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι:
Πρώτα απ’ όλα, έχουμε χρέος ως αντιπολίτευση να είμαστε αυστηροί και επιφυλακτικοί, καθώς η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δε μας έχει πείσει για τη φροντίδα της να στελεχώσει τη δημόσια διοίκηση με αξιοκρατία και διαφάνεια.
Έχουμε πολλά παραδείγματα που επιβεβαιώνουν με όλους τους τρόπους το αντίθετο.
Δεύτερο, τα «κενά» στη στελέχωση των θέσεων ευθύνης και η μη άμεση, καθολική εφαρμογή του Μητρώου μας λέει ένα πράγμα:
ότι η συγκυβέρνηση θέλει να κρατήσει τη δημόσια διοίκηση κάτω από τον ασφυκτικό έλεγχό της.
Και βαφτίζει ως μεταρρύθμιση κάτι που ούτε η ίδια πιστεύει, αλλά θα μπορεί να το επικαλείται για να ρίχνει στάχτη στα μάτια των ανυποψίαστων.
Ότι δήθεν «αποπολιτικοποιεί» τη δημόσια διοίκηση.»