Φόρο τιμής στο Ρήγα Φεραίο – Βελεστινλή και τους συντρόφους του που τον Ιούνιο του 1798 βρήκαν μαρτυρικό θάνατο στον Πύργο Νεμπόισα στο Βελιγράδι αποτίσανε με εκδηλώσεις μνήμης για τους Καστοριανούς αδελφούς Εμμανουήλ, το περασμένο Σαββατοκύριακο (25-26/6/2016) στην Καστοριά, το Διεθνές Ινστιτούτο Διαβαλκανικής Συνεργασίας «Ρήγας Βελεστινλής», ο Δήμος Καστοριάς και οι Δήμοι καταγωγής των συναγωνιστών του Ρήγα.
Στις εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν παρουσία του προέδρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Διαβαλκανικής Συνεργασίας και πρώην Υπουργού Γεώργιου Σούρλα, το Δήμο Ζίτσας – τόπο καταγωγής του γιατρού Δημήτριου Νικολίδη- εκπροσώπησε ο δήμαρχος, Μιχάλης Πλιάκος, ο οποίος κατέθεσε στεφάνι στη μνημειακή στήλη των αδελφών Εμμανουήλ στη πλατεία, στο ιστορικό κέντρο της Καστοριάς και απεύθυνε χαιρετισμό στην εκδήλωση που ακολούθησε στην αίθουσα του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα όπου ο κ. Σούρλας παρουσίασε το βιβλίο του «Οι τελευταίες μέρες του Ρήγα και των Συντρόφων του στον Πύργο Νεμπόισα».
Στον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Ζίτσας συνεχάρη τον πρώην Υπουργό Γεώργιο Σούρλα για την πρωτοβουλία που ανέλαβε και μέσω του Ινστιτούτου Διαβαλκανικής Συνεργασίας κάθε χρόνο τέτοια εποχή, με εκδηλώσεις στους τόπους καταγωγής των συναγωνιστών του Ρήγα Φεραίου, «τιμάται η μνήμη των Ελλήνων και Κύπριων που 200 και πλέον χρόνια πριν, είχαν ενώσει τις δυνάμεις τους και αγωνίστηκαν μέχρι θανάτου για την κατοχύρωση της πολυπόθητης ελευθερίας και τη διασφάλιση της ειρηνικής και δημιουργικής συμβίωσης όλων των λαών της περιοχής των Βαλκανίων».
Παράλληλα, αναφέρθηκε στο διαχρονικό μήνυμα που εκπέμπει ο αγώνας και η θυσία του Ρήγα Βελεστινλή και των συντρόφων του. « Η πορεία που διέγραψαν, είπε ο κ. Πλιάκος, αφήνει βαριά παρακαταθήκη σε όλους εμάς ειδικά την εποχή που διανύουμε σήμερα, ως έθνος, με την οικονομική κρίση να έχει εξελιχθεί σε πολυεπίπεδη (κρίση κοινωνική, κρίση θεσμών και αξιών)».
Μεταξύ άλλων, ο Δήμαρχος ανέφερε στο χαιρετισμό του: «Ο Ρήγας και οι συναγωνιστές του χαρακτηρίστηκαν εθνεγέρτες διότι με τον Θούριό “Ως πότε παλληκάρια”, τη Χάρτα, το Σύνταγμά και την πορεία που διέγραψαν στη σύντομη ζωή τους συνέβαλαν σημαντικά στην αφύπνιση των συνειδήσεων των σκλαβωμένων Ελλήνων, για την επανάσταση, τόνωσαν το ηθικό τους, αλλά και την ιδέα, πως με τις δικές τους δυνάμεις θα αποκτήσουν την πολυπόθητη ελευθερία, και επί πλέον, τους δίδαξαν τον “τρόπον” με τον οποίο θα αποκτούσαν την ελευθερία.
Αναδεικνύονται στο πέρασμα του χρόνου ρεαλιστές καθώς, προετοίμασαν το κίνημά τους, για τη μεθοδευμένη επανάσταση των Ελλήνων και των άλλων Βαλκανικών λαών, να στηρίζεται στις ντόπιες δυνάμεις και όχι στη βοήθεια των δυνάμεων της “Ανατολής” και της “Δύσης” της εποχής τους. Γνώριζαν βλέπετε καλά, ότι οι ξένες δυνάμεις θα εξυπηρετούσαν τα δικά τους συμφέροντα και μόνο.
Ήταν οραματιστές και αυτό το πλήρωσαν με την ίδια τους τη ζωή.
Με τα ιδανικά και τους αγώνες τους θα πρέπει σήμερα, να πορευτούμε και εμείς ως έθνος, ώστε να καταφέρουμε κάποια στιγμή να ανατάξουμε τη συνείδηση του λαού και να αποτινάξουμε κάθε σύγχρονο ζυγό.
Μόνο έτσι θα καταφέρουμε και πάλι να συλλογιόμαστε ελεύθερα γιατί όπως λέει και ο Ρήγας στο έργο του «Φυσικής Απάνθισμα», «Όποιος ελεύθερα συλλογάται, συλλογάται καλά».
Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων, ο πρόεδρος του Διεθνούς Ινστιτούτου Διαβαλκανικής Συνεργασίας, οι Δήμαρχοι και εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από τις περιοχές που κατάγονται οι συνεργάτες του Ρήγα Φεραίου ξεναγήθηκαν στους χώρους του Αρχοντικού των Αδελφών Εμμανουήλ, το οποίο λειτουργεί ως Ενδυματολογικό Μουσείο από τον Μουσικοφιλολογικό Σύλλογο Καστοριάς «ΑΡΜΟΝΙΑ».
Τις εκδηλώσεις συνδιοργάνωσαν ο Δήμος Καστοριάς με το Διεθνές Ινστιτούτο Διαβαλκανικής Συνεργασίας «Ρήγας Βελεστινλής», τον Πολιτιστικό Εξωραϊστικό Σύλλογο «Αφών Εμμανουήλ» και τον Μουσικοφιλολογικό Σύλλογο «Αρμονία» και τίμησαν με την παρουσία τους ο τέως Πρόεδρος της Βουλής Φίλιππος Πετσάλνικος, η Βουλευτής Ν.Δ. της Καστοριάς Μαρία Αντωνίου, ο Δήμαρχος του Δήμου Ρήγα Φεραίου, Δήμαρχοι και εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από τις περιοχές που κατάγονταν οι συναγωνιστές του, εκπρόσωποι τοπικών αρχών και φορέων της Καστοριάς.