Με αφορμή την πρόταση της ελληνικής προεδρίας για τροποποίηση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας που αφορά την καλλιέργεια Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών (GMO) η GreenPeace εξέδωσε Ανακοίνωση-Καταγγελία στην οποία αναφέρει τα εξής:
Η πρόταση παρουσιάστηκε από τον κ. Μανιάτη σαν «νόμος που κλείνει την πόρτα στα μεταλλαγμένα». Η αλήθεια είναι όμως ότι η πρόταση αφήνει ορθάνοιχτα όλα τα παράθυρα της Ευρώπης, για να εισβάλουν άνετα και γρήγορα η Monsanto, η Bayer, η Syngenta και η DuPont, οι παγκόσμιοι δηλαδή γίγαντες των μεταλλαγμένων. Για την ακρίβεια, οι γίγαντες αυτοί αποκτούν νομικό δικαίωμα να «συναποφασίζουν» πού και αν θα καλλιεργηθούν τα μεταλλαγμένα τους στην Ευρώπη!
Ο νόμος πρόκειται να επικυρωθεί στις Βρυξέλλες από τους ευρωπαίους υπουργούς περιβάλλοντος στις 12 Ιουνίου και αφορά στο πώς θα μπορεί (ή δεν θα μπορεί!) να απαγορεύει την καλλιέργεια μεταλλαγμένων ένα κράτος-μέλος της ΕΕ που δεν θέλει να καλλιεργήσει μεταλλαγμένα στην επικράτεια του. Και παρόλο που τα περισσότερα κράτη-μέλη της ΕΕ δεν θέλουν να καλλιεργούν μεταλλαγμένα (αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη καλλιεργείται μόνο το καλαμπόκι MON810 και μόνο στην Ισπανία), ο εν λόγω νόμος δίνει περισσότερη δύναμη και δικαιώματα στις πολυεθνικές των μεταλλαγμένων από ότι στα κράτη-μέλη.
Η πρόταση του κ. Μανιάτη (ο οποίος κινδυνεύει να μείνει στην ιστορία ως ο «πρώτος υπουργός μεταλλαγμένων της Ελλάδας» και μάλιστα επί ελληνικής προεδρίας) συνεπάγεται ότι ένα κράτος-μέλος που δεν θέλει να καλλιεργεί μεταλλαγμένα θα πρέπει πρώτα να ζητάει άδεια από την Monsanto και τις άλλες πολυεθνικές μεταλλαγμένων! Επιπλέον, βάζει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή «διαιτητή» ανάμεσα στο κράτος-μέλος που δεν θέλει να καλλιεργήσει μεταλλαγμένα και την Monsanto που θέλει να τα πουλήσει. ‘Όμως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι εκείνη που πιέζει, όσο κανένας άλλος, εδώ και χρόνια για την είσοδο των μεταλλαγμένων στην Ευρώπη.
Επομένως ο κ. Μανιάτης έβαλε το λύκο να φυλάει τα πρόβατα!
Το γεγονός ότι τα περισσότερα κράτη-μέλη υιοθέτησαν την πρόταση δεν φανερώνει τίποτα περισσότερο από την αγωνία τους για την αντιδημοκρατική και ανεπαρκή ισχύουσα διαδικασία εγκρίσεων και την επιθυμία τους για ευρωπαϊκή νομοθεσία που θα τα προστατεύει από τα μεταλλαγμένα.
Σε απάντηση της παραπάνω ανακοίνωσης το ΥΠΕΚΑ εξέδωσε διευκρινιστικό κείμενο στο οποίο, μεταξύ άλλων, αναφέρει τα εξής:
Με το κείμενο της Ελληνικής Προεδρίας επιτεύχθηκαν σημαντικά πρόσθετα οφέλη για τα κράτη μέλη που αντιτίθενται στους ΓΤΟ, σε σχέση με την αρχική πρόταση της Δανικής Προεδρίας.
Ενδεικτικά σημειώνονται οι παρακάτω διατάξεις που εμπεριέχονται στην Ελληνική πρόταση:
- Παρέχεται η δυνατότητα απαγόρευσης και των ΓΤΟ που έχουν ήδη αδειοδοτηθεί πριν την έναρξη ισχύος της νέας Οδηγίας.
- Η απόφαση των κρατών μελών για απαγόρευση ενός ΓΤΟ ανακοινώνεται ως αίτημα προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και μπορεί να διατυπώνεται και κατά τη φάση της ανανέωσης της άδειάς του.
- Σε περίπτωση άρνησης συμμόρφωσης της κάθε εταιρίας με το αίτημά του, το Κράτος Μέλος προβαίνει στη μονομερή λήψη της απόφασης απαγόρευσης. Συγκεκριμένα, στην παρ.3 του άρθρου 26β προβλέπεται ότι: «Where the notifier/applicant opposes the adjustment of the geographical scope of its notification/application corresponding to a request made by a Member State in accordance with paragraph 1, that Member State may adopt measures restricting or prohibiting the cultivation of that GMO in all or part of its territory…»
- Έχει περιληφθεί – όπως ήταν πάγιο αίτημα των χωρών που αντιτίθενται στους ΓΤΟ – ανοιχτός κατάλογος πιθανών αιτιάσεων που μπορούν να επικαλεστούν τα κράτη μέλη, στον οποίο συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, λόγοι περιβάλλοντος, αγροτικής πολιτικής, πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού, κοινωνικοοικονομικοί, δημόσιας τάξης κ.λ.π. – Δίνεται η πρόσθετη δυνατότητα στα κράτη μέλη να αυτό-εξαιρούνται ακόμα και όταν δεν έχουν έγκαιρα διατυπώσει το σχετικό αίτημα (κατά τη διάρκεια της αδειοδοτικής διαδικασίας).
- Τέλος, έχει συμπεριληφθεί ρήτρα επανεξέτασης της εφαρμογής της Οδηγίας σε 4 χρόνια στην οποία συμπεριλαμβάνεται και Έκθεση προόδου αναφορικά με το κανονιστικό καθεστώς των νέων κατευθυντήριων οδηγιών σχετικά με την αξιολόγηση του περιβαλλοντικού κινδύνου.
Για μια ακόμη φορά ξεκαθαρίζεται ότι η Ελλάδα είναι αντίθετη και δεν πρόκειται να επιτρέψει την καλλιέργεια ΓΤΟ στο έδαφός της. Την εθνική θέση θα επαναλάβει ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, Γιάννης Μανιάτης, στο επικείμενο Συμβούλιο Υπουργών, επιδιώκοντας ομόφωνη απόφαση επί των τροποποιήσεων, ώστε πέρα από τις διακηρύξεις αρχών να θεσμοθετηθεί και αξιόπιστο νομικό «οπλοστάσιο» για να μπορούν στην πράξη τα Κράτη Μέλη να εμποδίζουν την καλλιέργεια των ΓΤΟ στην επικράτειά τους.
