Γράφει ο Νίκος Βούστρος
« Μείωση στο εισόδημα κατά 26% και στην αξία της περιουσίας τους κατά 37,5%, υπέστησαν τα ελληνικά νοικοκυριά στο διάστημα από το 2009 – 2014. Η μείωση της αξίας της ακίνητης περιουσίας διαμορφώθηκε στο 37%, των καταθέσεων στο 48,5% και των περιουσιακών στοιχείων κατά 56,9%. Η “φτωχοποίηση” των νοικοκυριών αποτυπώθηκε ακόμη και στην κατανάλωση τροφίμων, αφού από το 2009 – 2014 τα νοικοκυριά μείωσαν τις δαπάνες για τρόφιμα κατά 27%. »
[έρευνα Household Finance and Consumption Survey του Eurosystem, της Ε.Κ.Τ. δηλαδή]
Τα ευρήματα της μελέτης είναι κυριολεκτικά απογοητευτικά. Δεν υπάρχει προηγούμενο τέτοιας οικονομικής καταστροφής σε άλλη χώρα, σε μη πολεμική περίοδο. Επίσης, πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι η παραπάνω μελέτη δεν περιλαμβάνει ούτε την επίδραση από τα μέτρα στο διάστημα 2014 – σήμερα, ούτε της απώλειες από τις καθυστερήσεις του 2015, από το δημοψήφισμα και τα capital controls κλπ, που σημαίνει ότι τα σημερινά πραγματικά δεδομένα είναι πολύ χειρότερα…
Πράγμα που επιβεβαιώνεται και εμπειρικά από τον αριθμό των επιχειρήσεων που κλείνουν ή ακόμα χειρότερα, από τις επαπειλούμενες με κλείσιμο (64% σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΣΕΒ).
Αυτά μπορείτε να απαντήσετε σε όποιον έρθει να σας πει “πόσο πετυχημένος” είναι, πόσο πολύ σας “έσωσε”, ή ότι σύντομα “η ανάπτυξη έρχεται”, ή “ξαναψηφίστε με για να σας «ξανασώσω»”.
Το ακόμα χειρότερο δεδομένο βέβαια είναι ότι με το πέρασμα των ετών, η ελληνική οικονομία μετατοπίζεται από την παραγωγή στην κατανάλωση και ταυτόχρονα βυθίζεται στην εσωστρέφεια, μη καταφέρνοντας να κερδίσει από τη μετατροπή των οικονομιών του σύγχρονου κόσμου σε οικονομίες των υπηρεσιών. Αναμενόμενο βέβαια, όταν το άγιο δισκοπότηρο όλων όσων ασκούν πολιτικές είναι ο «πρωτογενής τομέας». Δεν έχει σημασία που όλοι οι άλλοι επενδύουν στον τριτογενή, στην «οικονομία της γνώσης» – εμείς επενδύουμε στις …αγροτικές επιδοτήσεις και περιέργως πως …γεμίζουμε με καφετέριες. Σε λίγο θα είναι περισσότερες από τους πελάτες τους!
Δυστυχώς, με τα δεδομένα αυτά, για πολλές δεκαετίες δεν υπάρχει φως. Λυπάμαι πολύ αν γίνομαι δυσάρεστος, αλλά …“Φίλος μεν Πλάτων, φιλτάτη δ’ αλήθεια”*.
Ν.Β.
* Με την παραπάνω φράση απάντησε ο Αριστοτέλης στην ερώτηση πως είναι δυνατόν να διαφωνεί με το δάσκαλο του Πλάτωνα…