Γράφει ο Γιάννης Καραγιάννης, οικονομολόγος, συγγραφέας, πρώην βουλευτής
Με την εμπειρία πολλών χρόνων στις εξαγωγές τροφίμων καταθέτω επιγραμματικά τις απόψεις μου για την υπάρχουσα κατάσταση και κάποιες προτάσεις για την ενίσχυση τους:
Ο κύριος εξαγωγικός όγκος των αγροτικών μας προϊόντων αφορά χύμα προϊόν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το λάδι. Πωλείται χύμα στους ανταγωνιστές μας Ιταλούς και Ισπανούς που το τυποποιούν και το διακινούν ως δικό τους.
Οι ξένοι καταναλωτές δεν γνωρίζουν τα ελληνικά προϊόντα, ούτε την υψηλή διατροφική τους αξία και ποιότητα (ανίσχυρο εθνικό Brand name).
Τα ελληνικά προϊόντα δεν είναι ανταγωνιστικά από πλευράς τιμών και μάρκετινγκ. Παρατηρούνται σοβαρές ελλείψεις στη συσκευασία, τις πιστοποιήσεις, την προώθηση και τα δίκτυα διανομής.
Ο «παραδοσιακός» εξαγωγικός κύκλος που στηρίχτηκε στον ομογενή διανομέα, τον ομογενή καταναλωτή και το ελληνικό εστιατόριο, με χύμα προϊόν, έφτασε στο τέλος του. To value for money δεν μπορεί να χαρακτηρίζει την αγροτική μας παραγωγή.
Λίγες εξαγωγικές επιχειρήσεις διαθέτουν HALLAL πιστοποιητικό για εξαγωγές στον Αραβικό κόσμο και αντίστοιχο KOSIER για το Ισραήλ.
Η Ελληνική γαστρονομία και η πρωτογενής παραγωγή δεν έχουν συνδεθεί ακόμη με το τουριστικό προϊόν και τον πολιτισμό σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Αλήθεια σε πόσα τουριστικά μέρη προσφέρεται αυθεντική φέτα;
Τα διαχρονικά λάθη των θεσμοθετημένων φορέων εξωστρέφειας και η ανίσχυρη Οικονομική μας διπλωματία δεν βοήθησαν την εξαγωγική προσπάθεια. Η δε συμφωνίες ΕΕ με τρίτες χώρες (Ν. Αφρική, Καναδάς) δημιουργούν προβλήματα στα εθνικά μας προϊόντα (φέτα- ελιά Καλαμών- ούζο κλπ)
Η απουσία Διεπαγγελματικών οργανώσεων και αυστηρών ελέγχων στην παραγωγή υποθηκεύει το μέλλον των ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντων μας.
Προτάσεις:
- Ολοκληρωμένο και εξωστρεφές σχέδιο αγροτικής ανασυγκρότησης με στόχο την παραγωγή επώνυμων προϊόντων, υψηλής προστιθέμενης αξίας και ποιότητας.
- Εθνική στρατηγική για τα εθνικά μας προϊόντα (λάδι, τυριά, κρασί, μέλι, κλπ) και περιφερειακός σχεδιασμός ανάδειξης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της περιφέρειας.
- Ανάδειξη της μεσογειακής διατροφής στη διεθνή αγορά.
- Εξαγωγικές εταιρίες με ισχυρό και καλό όνομα, συνέπεια, εξειδικευμένα στελέχη, σταθερές αξίες και αφοσιωμένη ομάδα συνεργατών.
- Στρατηγική ανάλυση και τεκμηρίωση του ανταγωνιστικού μας πλεονεκτήματος που είναι:
α) ποιότητα,
β) ο μεζές ως γαστρονομική – πολιτιστική – πρόταση του ελληνικού τρόπου ζωής και
γ) η νοστιμιά. - Σχεδιασμός και δημιουργία ισχυρού εθνικού brand name και μακροχρόνια επένδυση στην προωθητική στήριξη.
- Δημιουργία clusters μικρών επιχειρήσεων και Ομάδων Παραγωγών για εξασφάλιση ποσοτήτων και οικονομιών κλίμακας σε θέματα διανομής και προώθηση.
- Ανασυγκρότηση της οικονομικής διπλωματίας (άποψη μου είναι να πάει ξανά στο Υπ. Ανάπτυξης), των φορέων εξωστρέφειας και έρευνες αγοράς για νέες αγορές- στόχους, χωρίς να εγκαταλειφθούν οι παραδοσιακές μας αγορές.
- Προτεραιότητα στις πωλήσεις ραφιού (Σ/Μ) με επώνυμα προϊόντα, γιατί μόνο έτσι χτίζεται το ισχυρό brand name.