Οι καλλιτέχνες και οι δημοσιογράφοι θα μπορούν να διαπραγματευτούν με τους γίγαντες του διαδικτύου χάρη στη συμφωνία που επετεύχθη, η οποία διασφαλίζει και την ελευθερία της έκφρασης.
Η συμφωνία, η οποία επετεύχθη μεταξύ των διαπραγματευτών του ΕΚ και του Συμβουλίου, έχει στόχο να εξασφαλίσει ότι τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας εφαρμόζονται και στο διαδίκτυο. Το YouTube, το Facebook και το Google News είναι μεταξύ των πιο γνωστών υπηρεσιών που θα επηρεαστούν άμεσα από τη νέα νομοθεσία.
Οι νομοθέτες πάσχισαν επίσης να διασφαλίσουν ότι το διαδίκτυο παραμένει χώρος ανοιχτός στην ελευθερία της έκφρασης. Για αυτό το λόγο αποσπάσματα από ειδησεογραφικά άρθρα θα μπορούν να διαμοιράζονται ελεύθερα, ενώ το ίδιο θα ισχύσει για τα αρχεία GIF και τα διαδικτυακά μιμίδια ή «memes».
Οι τεχνολογικοί γίγαντες θα μοιράζονται τα έσοδά τους με τους καλλιτέχνες και τους δημοσιογράφους
Η συμφωνία αποσκοπεί στην ενίσχυση της δυνατότητας των κατόχων πνευματικών δικαιωμάτων, κυρίως μουσικών, ερμηνευτών και σεναριογράφων, καθώς και εκδοτών ειδήσεων και δημοσιογράφων, να διαπραγματευτούν καλύτερες συμβάσεις για τη χρήση των έργων τους που εμφανίζονται σε διαδικτυακές πλατφόρμες.
Προστασία της ελευθερίας της έκφρασης
Η διαμοίραση αποσπασμάτων ειδησεογραφικών άρθρων θα είναι απαλλαγμένη από υποχρεώσεις προς τον οργανισμό που τα παράγει. Η συμφωνία ωστόσο περιέχει και ρήτρες για την αποφυγή της κατάχρησης αυτής της δυνατότητας από τους κόμβους αναμετάδοσης ειδήσεων. To εκάστοτε «απόκομμα» θα μπορεί να συνεχίσει να εμφανίζεται για παράδειγμα στη ροή ειδήσεων του Google News, ή όταν ένα άρθρο διαμοιράζεται στο Facebook, με την προϋπόθεση να είναι «πολύ σύντομο».
Η ανάρτηση προστατευόμενων έργων για λόγους παράθεσης, κριτικής, εξέτασης, διακωμώδησης, παρωδίας ή σάτιρας προστατεύεται, διασφαλίζοντας ότι τα «memes» και τα αρχεία GIF θα συνεχίσουν να είναι διαθέσιμα και διαμοιράσιμα σε διαδικτυακές πλατφόρμες.
Πολλές διαδικτυακές πλατφόρμες δε θα επηρεαστούν
Το κείμενο διευκρινίζει επίσης ότι η ανάρτηση έργων σε διαδικτυακές εγκυκλοπαίδειες με μη εμπορικό τρόπο, όπως για παράδειγμα στη Wikipedia, ή πλατφόρμες ανοιχτού («open source») λογισμικού, όπως το GitHub, θα εξαιρούνται αυτόματα. Οι καινοφυείς πλατφόρμες θα υπόκεινται σε ελαφρύτερες υποχρεώσεις από τις πιο γνωστές.
Ισχυρότερα διαπραγματευτικά δικαιώματα για δημιουργούς και ερμηνευτές
Οι δημιουργοί και οι ερμηνευτές θα μπορούν να διεκδικήσουν πρόσθετες αμοιβές από τους διανομείς που εκμεταλλεύονται τα δικαιώματά τους όταν η ανταμοιβή που συμφωνήθηκε αρχικά είναι δυσανάλογα χαμηλότερη από τα κέρδη που αποκομίζει ο διανομέας.
Πώς η οδηγία αλλάζει την υπάρχουσα κατάσταση
Προς το παρόν, οι εταιρείες του διαδικτύου έχουν ελάχιστα κίνητρα να υπογράψουν δίκαιες συμφωνίες χρήσης με τους κατόχους πνευματικών δικαιωμάτων, καθώς δεν θεωρούνται υπεύθυνες για το περιεχόμενο που αναρτούν οι χρήστες τους. Η μόνη τους υποχρέωση είναι να αφαιρούν περιεχόμενο που καταπατά πνευματικά δικαιώματα όταν ο κάτοχός τους το ζητήσει. Αυτή η πρακτική ωστόσο είναι επίπονη για τους κατόχους πνευματικών δικαιωμάτων και δεν τους εγγυάται δίκαιη ανταμοιβή. Καθιστώντας τις εταιρείες του διαδικτύου υπεύθυνες θα ενισχυθεί η δυνατότητα των κατόχων πνευματικών δικαιωμάτων (κυρίως μουσικών, ερμηνευτών και σεναριογράφων, καθώς και εκδοτών ειδήσεων και δημοσιογράφων) να διασφαλίσουν δίκαιες συμβάσεις και κατά συνέπεια δίκαιες αμοιβές για την ψηφιακή εκμετάλλευση του υλικού τους.
Επόμενα βήματα
Η συμφωνία θα πρέπει τώρα να εγκριθεί από τους εκπροσώπους του Συμβουλίου και την ολομέλεια του ΕΚ.