Επιστολή Αδελφότητας Πηγιωτών Άρτας για τις καταστροφές στην κοιλάδα του Αχελώου:
«Προς ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ, κ. ΥΠΟΥΡΓΟ – ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΗΠΕΙΡΟΥ – ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ – ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ ΑΡΤΑΣ – ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ – ΔΗΜΟΙ Γ.ΚΑΡΑΙΣΚΑΚΗ – ΑΡΓΙΘΕΑΣ
Όπως γνωρίζετε ήδη, από τις πρόσφατες καταστροφικές πλημμύρες στην περιοχή των νομών Άρτας Καρδίτσας στην περιοχή της κοιλάδας του Αχελώου των δήμων Γ. Καραϊσκάκη και Αργιθέας συντελέστηκαν πρωτοφανείς καταστροφές των υποδομών της περιοχής όπως γεφυριών δρόμων παραποτάμιων κτημάτων κ.λπ δημιουργώντας πολλαπλά προβλήματα στους κατοίκους της περιοχής. Εκτός των άλλων όμως είχαμε και περαιτέρω πολιτιστική καταστροφή των ιστορικών μνημείων που σαν κύριο υπαίτιο έχουν την ανεξέλικτη και εγκληματική ανθρώπινη παρέμβαση. Αναφέρουμε σαν παράδειγμα την κατάρρευση της γέφυρας της Πλάκας στον Άραχθο ποταμό, και παρ, ολίγον να συμβεί το ίδιο με το ιστορικό γεφύρι της Άρτας προφανώς εξ αιτίας του φράγματος Πουρναρίου…
Όσον αφορά τον Αχελώο πράγματι απέδειξε ότι προσωρινά μόνο τον νίκησε ο Ηρακλής… Στό διάβα του δεν άφησε τίποτε όρθιο. Κατέρρευσε η πέτρινη γέφυρα του Αυλακιού ενώ σημαντικές ζημιές υπέστη και η γέφυρα Καταφυλλίου. Όπως πάμε μάλλον σε λίγο θα αρχίσουν να δουλεύουν πάλι οι περαταριές του. Επίσης αγνοείται τελείως η κατάσταση της Κουτσοκαμάρας υπόλειμμα πολύτοξης γέφυρας που η κατασκευή της σύμφωνα με τον μελετητή πέτρινων γεφυριών κ. Σπύρο Μαντά ανάγεται στην Υστερορωμαική εποχή) Αυτή βρίσκεται κάτω από το στόμιο εξόδου της Γαλαρίας που διοχετεύονται τα νερά του Αχελώου. Τι γίνεται;
Υπάρχει ; δεν υπάρχει; Μπαζώθηκε επιπλέον; ..ξεμπαζώθηκε ; δεν το γνωρίζουμε. Η Κουτσοκαμάρα υπήρξε ο αψευδής μάρτυρας – θύμα της μεγαλύτερης εγκληματικής πολιτιστικής καταστροφής που συντελέστηκε στην περιοχή των έργων εκτροπής του Αχελώου.Προφανώς για αυτό την κατάστρεψαν και την έθαψαν. Για να μην τους θυμίζει τα έγκληματά τους. Επί 45 χρόνια τόσες και τόσες εταιρείες κατασκευής πέρασαν από εκεί και όλες κατέστρεφαν. Δεν βρέθηκε μία να προστατεύσει έστω ένα μνημείο και να το σώσει. Καμία δυστυχώς, και καμία Αρχή επίσης. Όλοι κώφευαν. Επίσης πετρογέφυρα του Πετρωτού στον Κουμποριανίτη έχει υποστεί διάβρωση από την ολική κάλυψη της με νερό, προφανώς από φράξιμο της συνδετήριας γαλαρίας του με τον Αχελώο. Εξ ίσου σημαντικές ζημιές υπέστη και η νέα γέφυρα Κοράκου εξ αιτίας του μπαζώματος των βάθρων της από τα εγκαταλελειμμένα αδρανή υλικά των έργων, και η γέφυρα τύπου Μπέλεϋ (σιδερογέφυρα) του Πετρωτού αφού τα μανιασμένα νερά πέρασαν πάνω από αυτές, με αποτέλεσμα να έχει διακοπεί παντελώς μέχρι σήμερα η οδική σύνδεση Καρδίτσας – Άρτας με ότι αυτονόητα συνεπάγεται.
Όμως πλέον σημαντική και ανυπολόγιστη πολιτιστική καταστροφή είναι αυτή των υπολειμμάτων της Ιστορικής Γέφυρας Κοράκου, της όντως μεγαλύτερης μονότοξης γέφυρας των Βαλκανίων, με άνοιγμα βάσης 48 μέτρα ύψους 26 μέτρα και πλατους 2,5 μέτρων. Υπήρξε έργο του Αγίου Βησσαρίωνα και θύμα του εμφυλίου σπαραγμού αφού ανατινάχτηκε από δυνάμεις το Δημοκρατικού στρατού στις 28 Μαρτίου του 1949. Κατέρευσε σχεδόν όλο το δυτικό βάθρο της από την πλευρά των Πηγών Άρτας του Δήμου Γ. Καραϊσκάκη και συνέβη την ίδια ημέρα με την κατάρρευση του γεφυριού της Πλάκας.
Η σχεδόν ολική παράσυρση του βάθρου μας γέμισε θλίψη αλλά και θυμό γιατί δεν προστατεύτηκε καθόλου μέχρι σήμερα. Κατά την εκεί επίσκεψή του ο Αντιπεριφερειάρχης Άρτας κ. Ψαθάς μια εβδομάδα ακριβώς προ της καταστροφής του, το είδε από πολύ κοντά, εντυπωσιάστηκε, και μας είχε εκφράσει την πρόθεσή του να ενεργήσει άμεσα για την υποστύλωση – στερεοποίησή αλλά και την θέλησή του να προωθηθεί η προσπάθεια της αναστύλωσης της γέφυρας. Όμως μας πρόλαβε δυστυχώς η κατεβασιά του Αχελώου. Χάθηκε στα νερά του και αυτό το πολύτιμο μοναδικό απομεινάρι της, αφού το απέναντι είχε ήδη καταρρεύσει τα προηγούμενα χρόνια πάλι από την ολιγωρία και αδιαφορία των Αρχών και των εργολάβων… Το εναπομείναν δε ίχνος του αν δεν υπάρξουν μέτρα προστασίας, κάποια στιγμή θα εξαφανιστεί και αυτό.
Ζήτημα πλέον γεννάται και για το κτίριο της Κούλιας (Φυλάκιο) από την πλευρά του Δήμου Αργιθεας η οποία αποτελεί τμήμα του συνόλου του ιστορικού γεφυριού. Η εγκατάλειψη του λαβωμένου σκελετού του αφημένου στην τύχη και στα στοιχεία της φύσης. Ενός μοναδικού πέτρινου κτίσματος 500 ετών που χάσκει στο χρόνο χωρίς καμία προστασία δημιουργεί τεράστιες ευθύνες σε όλους. Είναι ένα κτίριο που έχει ήδη καταπονηθεί στατικά από τιε ανατινάξεις και τα χωματουργικά έργα από την διπλανή σήραγγα των έργων εκτροπής. Χωρίς να γίνουμε μάντεις κακών, είναι θέμα χρόνου η κατάρρευση της τότε θα ξανακλαίμε πάλι αλλά υποκριτικά πλέον. Ήδη ένας τοίχος αντιστήριξης δυτικά του κτιρίου κατέρρευσε. Έτσι λοιπόν υπάρχει άμεση ανάγκη με φροντίδα του Δήμου Αργιθέας ή και από κοινού με τον Δήμο Γ. Καραϊσκάκη να παρέμβουν, και να ενημερώσουν άμεσα τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και των δύο Περιφερειών για την διενέργεια αυτοψίας, συνολική αποτίμηση των ζημιών την προστασία των υπολειμμάτων αυτών των ιστορικών μνημείων σπουδαίας πολιτιστικής κληρονομιάς και σημασίας για την περιοχή μας.
Άμεσα όμως υπάρχει ανάγκη και παρακαλούμε θερμά για αυτό την Περιφέρειας Άρτας και τον Δήμο Γ. Καραϊσκάκη να υπάρξει μέριμνα, ώστε να ανασυρθούν με γερανοφόρο ή άλλο κατάλληλο όχημα από την κοίτη του Αχελώου – εφ όσον το επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες – τα υπολείμματα του δυτικού βάθρου της ιστορικής Γέφυρας Κοράκου που κατέρρευσαν κατά πρόσφατη πλημμύρα – όσα υπάρχουν – ώστε να προφυλαχθούν και να χρησιμοποιηθούν στο μέλλον. Υπάρχει άμεσος κίνδυνος παράσυρσής των από επόμενο κατέβασμα του ποταμού..
Γι αυτό το Ιστορικό μνημείο όπως γνωρίζετε εδώ και μια εξαετία έχουμε ξεκινήσει την προσπάθεια αναστύλωσης της με την “Διανομαρχιακή επιτροπή Άρτας Καρδίτσας Για την αναστήλωση της Γέφυρας Κοράκου και την προστασία της Κουτσοκαμάρας” και της οποίας μέλη είναι οι Αυτοδιοικητικές αρχές (Αντιπεριφέρειες) Αρτας- Καρδίτσας οι Δήμοι Γ. Καραϊσκάκη – Αργιθέας, η Αδελφότητα Πηγιωτών Άρτας και το Κ.Π.Ε Μουζακίου βάσει της ιδρυτικής διακήρυξης.
Όλο αυτό το διάστημα οι προσπάθειές μας ήταν αμείωτες παρά την χαμηλή έως ανύπαρκτη ανταπόκριση υπηρεσιών και φορέων, και εν αντιθέσει – θα σημειώσουμε εδώ – με την ταχύτατη και σε σωστή κατεύθυνση αντίδραση αυτών στο θέμα της Γέφυρας της Πλάκας… Σε σημείο που σε μια ημέρα βρέθηκε ο φορέας της μελέτης (Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο) αλλά και ο ιδιώτης χρηματοδότης. Ελπίζουμε όμως και αυτό να μην έχει την τύχη της Γέφυρας Κοράκου.
Μετά την επιτυχημένη ημερίδα της 23ης Αυγούστου του 2010 στις Πηγές Άρτας Ιστορικής έδρας του Δήμου Γ. Καραισκάκη που τα συμπεράσματά της περιελήφθησαν σε σχετικό ψήφισμα απομείναμε μεμονωμένες θα έλεγα φωνές να παλεύουμε την υπόθεση αυτή. Παρόντες στην ημερίδα ήταν εκτός των άλλων και ο τότε υποψήφιος και σημερινός Περιφερειάρχης Ηπείρου κ. Καχριμάνης, βουλευτές του νομού Άρτας, οι τότε Νομάρχες Άρτας και Καρδίτσας κκ. Παπαβασιλείου και Αλεξάκος και βέβαια οι Δήμαρχοι Τετραφυλλίας κ. Γκούζιας και Αργιθέας κ. Καναβός αλλά και ο δήμαρχος Κεντρικών Τζουμέρκων κ. Χασιάκος. Τελικά όπως απεδείχθη όλα έμειναν στα χαρτιά.
Τέθηκε επίσης το θέμα από συμπατριώτες μας στις Βρυξέλλες και από ευρωβουλευτές που επισκέφθηκαν την περιοχή μας και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Στην ανάγκη της αναστήλωσης της Γέφυρας Κοράκου αναφέρθηκε και η Πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Σύλβια Κόστα, την οποία αναμένουμε το Καλοκαίρι να επισκεφθεί την περιοχή. Έτσι νομίζουμε ότι είναι καθαρά θέμα ευαισθητοποίησης και συντονισμένης δράσης να εκδηλωθεί το οφειλόμενο ανάλογο ενδιαφέρον για την Γέφυρα Κοράκου. Σε αυτή την προσπάθεια, πρωταρχικό λόγο βέβαια και την ευθύνη, τον έχουν και οι τρείς εκατέρωθεν βαθμίδες της Αυτοδιοίκησης, Δήμοι Γ. Καραϊσκάκη και Αργιθέας, Αντιπεριφέρειες Άρτας και Καρδίτσας, και οι Περιφέρειες Ηπείρου και Θεσσαλίας. Είναι όμως ευθύνη όλων μας να προστατεύσουμε τα ιστορικά μνημεία είτε από τις φυσικές καταστροφές είτε από την αλόγιστη ανθρώπινη σκοπιμότητα ή αδιαφορία.
Καλούμε τους Δήμους Γ. Καραϊσκάκη και Αργιθέας να αναλάβουν άμεσα τις σχετικές πρωτοβουλίες. Εμείς ως πολιτιστικός φορές και μέλος της παραπάνω Διανομαρχιακής επιτροπής έχουμε αναγάγει το θέμα ως πρώτη προτεραιότητα και στηρίζουμε με όλες μας τις δυνάμεις προς την κατεύθυνση υλοποίησης.. Σήμερα δε καθίσταται επιτακτική ανάγκη να προωθήσουμε την ιδέα της αναστήλωσης σε βάσεις μελέτης και υλοποίησης αφού η φθορά του μνημείου από το χρόνο συνεχίζεται ακάθεκτη. Κάνουμε έκκληση σε όλους όσους νοιάζονται για την πολιτιστική μας κληρονομιά και όσο είναι νωρίς ακόμη, να βοηθήσουν την προσπάθεια αυτή. Δεν είναι θέμα προσωπικών επιδιώξεων η προβολής, αλλά αγώνας κοινού σκοπού και καθήκον όλων μας. Είναι καθήκον μας έναντι των επομένων γενεών να τους παραδώσουμε την πολιτιστική κληρονομιά των προγόνων που μας άφησαν… Έτσι με την ατυχή συγκυρία της κατάρρευσης της Γέφυρας της Πλάκας στον Άραχθο , αλλά και της συμπλήρωσης των 500 χρόνων από την κατασκευή της γέφυρας Κοράκου νομίζουμε ότι πρέπει να ανακινηθεί εντονότερα το θέμα. Για πληρέστερη ενημέρωσή σας παραθέτουμε διαδικτυακούς ιστότοπους με πληροφοριακό και φωτογραφικό υλικό.
Είμαστε σίγουροι ότι από μέρους σας σε κοινή συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες και αρχές θα εκδηλώσετε άμεσα τις απαραίτητες ενέργειες ώστε επιτέλους να προχωρήσει η διαδικασία υλοποίησης των αιτημάτων της εκπόνησης μελέτης αφού υπάρχει έτοιμη προμελέτη. Να ανατεθεί αυτή σε κατάλληλο φορέα (Ε.Μ.Π) και να προχωρήσει η αναστήλωση της με την εξεύρεση πόρων χρηματοδότησης είτε από Ευρωπαϊκά προγράμματα είτε από Εθνικά προγράμματα προστασίας πολιτιστικών μνημείων, η και από ιδιωτική πρωτοβουλία ακόμη. Θα είναι προφανώς ευπρόσδεκτη όπως έγινε και με την γέφυρα της Πλάκας. Εκείνο όμως που δεν θα είναι ευπρόσδεκτη στο εξής, είναι η συνέχιση της απραξίας και της παντελούς αδιαφορίας όλων των αρμοδίων στο διαχρονικό δίκαιο αίτημά μας που είναι η αναστήλωση της Γέφυρας Κοράκου και η προστασία της Κουτσοκαμάρας που αποτελεί για μας συλλογική ιστορική μνήμη της πατρίδας μας μαζί με τα άλλα μνημεία της περιοχής. Στηρίζουμε ανεπιφύλακτα την προσπάθεια άμεσης αναστήλωσης της Γέφυρας της Πλάκας και παράλληλα – για λόγους ίσης μεταχείρησης – ζητάμε επιτέλους την αναστήλωση της θρυλικής γέφυρας Κοράκου.
Με εκτίμηση,
Ο Πρόεδρος της Αδελφότητας Πηγιωτών Άρτας.»
