Γράφει ο Σεραφείμ Αθ. Κοτρώτσος
Όχι δεν έχω παραισθήσεις ούτε προσπαθώ να παραπληροφορήσω. Απλώς αποφάσισα να αναφερθώ στο μέλλον. Σε αυτό που πιστεύω κι ελπίζω ότι θα συμβεί. Σε αυτό που είναι το μόνο ενδεχόμενο να έχουμε ομαλά ξεμπερδέματα από την παρούσα κατάσταση χωρίς ακόμα πιο επώδυνα βιωματικά μαθήματα για τους πολλούς. Τον μόνο μη ακραίο τρόπο για να αρχίσει η έξοδος από την η κρίση που βιώνει η χώρα μας.
Όνειρα θερινής νυκτός θα μου πείτε. Κι όμως δεν είναι τόσο απατηλά. Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Γιατί οι Δημόσιοι υπάλληλοι και οι Συνταξιούχοι θα δώσουν τη λύση.
Μα είναι απλό: γιατί οι υπόλοιποι δεν αρκούν. Οι δυο αυτές ομάδες ελέγχουν άμεσα ή έμμεσα τη μεγάλη πλειοψηφία στη χώρα μας. Είναι μαζί περίπου 4 εκατομμύρια σε μια χώρα σχεδόν 11 εκατομμυρίων εκ των οποίων στις εκάστοτε εκλογές δεν εμφανίζονται ενώπιον της κάλπης περισσότεροι από 6 εκατομμύρια.
Συνεπώς η ομάδα αυτή, αν και ετερογενής, έχει αποφασιστική επιρροή στα πράγματα σύμφωνα με τους τρέχοντες αριθμητικούς συσχετισμούς. Η χώρα θα αλλάξει πορεία τότε και μόνο όταν αυτές οι πολυπληθείς ομάδες κατανοήσουν σε ικανό αριθμό και βάθος το πραγματικό … συμφέρον τους στην εξυγίανση.
Ποιο συμφέρον τους; Είναι δυνατόν αυτό να ταυτίζεται με το να λαμβάνουν λιγότερα;
Φανταστείτε ένα εμπορικό πολυκατάστημα στο οποίο το προσωπικό έχει μισθούς πολύ υψηλότερους του μέσου όρου, τα προϊόντα και οι υπηρεσίες είναι πολύ ακριβότερα και υποδεέστερης ποιότητας από αυτά γειτονικών καταστημάτων και επιπλέον οι υπάλληλοι συμπεριφέρονται στους πελάτες με θράσος, αγένεια και απαξίωση.
Πιστεύετε ότι είναι διατηρήσιμη η λειτουργία αυτής της επιχείρησης; Είναι προφανές ότι οι πελάτες σύντομα θα προτιμήσουν άλλες… πορτοκαλιές και αν οι ιδιοκτήτες δεν έχουν λόγο να συνεχίζουν να χάνουν χρήματα από τη ζημιογόνο λειτουργία (…) σύντομα το κατάστημα θα κλείσει, ή… θα κάνει στροφή 180 μοίρες. Οι υπάλληλοι θα δεχθούν να αλλάξουν συμπεριφορά και να λαμβάνουν μικρότερες αμοιβές, κάποιοι θα απολυθούν χωρίς πολλές αντιδράσεις, τα προϊόντα και οι υπηρεσίες θα αναμορφωθούν, γενικά θα επιχειρηθεί μια ανασύνταξη προκειμένου η επιχείρηση να αλλάξει εικόνα και να παραμείνει σε λειτουργία για να προσφέρει αξία στους πελάτες της, στους εργαζομένους της και φυσικά τους χρηματοδότες της.
Αναλογιστείτε τώρα το κράτος μας και το κοινό μας ταμείο στο οποίο συγκεντρώνονται όλοι οι φόροι και οι εισφορές μας. Η οικονομία μας έχει τρεις βασικές κατηγορίες ενεργών πολιτών:
1. Αυτούς που εισφέρουν άμεσα στο κοινό μας ταμείο, που δραστηριοποιούνται στους διεθνώς εμπορεύσιμους κλάδους, δηλαδή εργάζονται για την παραγωγή και διάθεση προϊόντων και υπηρεσιών που εξάγονται ή / και συναγωνίζονται δυνητικές εισαγωγές (π.χ. παραγωγή λογισμικού, τροφίμων, ενδυμάτων, ναυτιλία, τουρισμός, πρωτογενής παραγωγή κλπ.). Πρόκειται για το πιο πολύτιμο και δυναμικό κύτταρο της οικονομίας μας, αλλά ταυτόχρονα και το πλέον πολύπαθο και μικρό καθώς δέχεται διαχρονικά επιθέσεις στη χώρα μας που το καθιστούν μη ανταγωνιστικό.
2. Αυτούς που εισφέρουν έμμεσα στο κοινό μας κοινό ταμείο, δηλαδή τους υπόλοιπους του ιδιωτικού τομέα, οι οποίοι εργάζονται κυρίως για τη διάθεση προϊόντων και την παροχή υπηρεσιών που έχουν να ανταγωνιστούν μονάχα στο εσωτερικό της χώρας, ή ακόμα στη συγκεκριμένη περιοχή δραστηριοποίησης. Πρόκειται κυρίως για εμπορικές επιχειρήσεις (ως επί το πλείστων εισαγόμενων καταναλωτικών) προϊόντων αλλά και επαγγελματίες στην παροχή υπηρεσιών που είτε λόγω νομικού πλαισίου είτε λόγω φυσικών περιορισμών δεν αντιμετωπίζουν ουσιαστικά διεθνή ανταγωνισμό [1] (π.χ. εμπορικά καταστήματα, κομμωτήρια, εστιατόρια, καφετέριες, δικηγόροι, ιατροί, μηχανικοί, τεχνίτες, εκπαιδευτικοί του ιδιωτικού τομέα κλπ.), εφόσον δεν έχουν επιλέξει να εξάγουν ή να προσελκύουν αυτοτελώς επισκέπτες – πελάτες από το εξωτερικό (π.χ. κέντρα υγείας με διεθνή εμβέλεια που προσελκύουν ιατρικό τουρισμό, εκπαιδευτήρια που προσελκύουν πελάτες από το εξωτερικό, μελετητές που απασχολούνται σε διεθνή έργα/διαγωνισμούς κλπ.) που θα τους κατέτασσε στην 1η περίπτωση.
Εξαιρώντας τις τελευταίες περιπτώσεις, οι δραστηριοποιούμενοι σε αυτή την κατηγορία κατατάσσονται εδώ ξεχωριστά καθώς η συνεισφορά της στο κοινό ταμείο συνήθως αφορά σε ανακύκλωση χρήματος που ήδη κυκλοφορεί στην οικονομία μας και κι όχι νέου πλούτου που εισρέει από το εξωτερικό με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
Η κατηγορία αυτή χωρίς την ύπαρξη μεγάλων ταμειακών εισροών από επενδύσεις στην κατηγορία 1 ή δανεισμό ή επιδοτήσεις, έχει περιορισμένες αναπτυξιακές δυνατότητες, ωστόσο συντηρεί την οικονομία μέσω της κυκλοφορίας του χρήματος. Έχει επίσης μεγάλη σημασία καθώς βρίσκεται σε διαρκή ώσμωση με την κατηγορία 1, συμβάλλει αποφασιστικά στην αποδοτική λειτουργία της και επιπλέον πληρώνει το μεγαλύτερο μέρος των εισροών στο κοινό μας ταμείο λόγω μεγέθους στη χώρα μας συγκριτικά με την κατηγορία 1.
3. Αυτούς που πληρώνονται από το κοινό μας ταμείο, δηλαδή τους προμηθευτές του κράτους, τους υπαλλήλους του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα, αλλά και τους συνταξιούχους. Οι συνταξιούχοι εντάσσονται σε αυτή την κατηγορία γιατί οι συντάξεις και οι λοιπές τους παροχές δυστυχώς δεν πληρώνονται από (και σύμφωνα με) τις αποταμιεύσεις τους κατά τα χρόνια επαγγελματικής τους δραστηριοποίησης, αλλά από τους φόρους και τις εισφορές των δραστηριοποιούμενων στις κατηγορίες 1 και 2.
Το σύνολο αυτής της δαπάνης από το κοινό μας ταμείο έχει ως αποστολή να διασφαλίζει την Ελευθερία, τη Δημοκρατία, την Ασφάλεια, το Κράτος Δικαίου και την Κοινωνική συνοχή. Οι αρχές αυτές είναι η θεμελιώδης βάση κάθε φιλελεύθερης δημοκρατίας, αφενός ως στοιχειώδης πανανθρώπινη αξία κι αφετέρου ως ικανή και αναγκαία συνθήκη για δημιουργία κι ευημερία.
Η κατηγορία 3 υπάρχει υπό αυτή την έννοια με αποστολή να δίνει τη δυνατότητα στις κατηγορίες 1 και 2 να λειτουργούν απρόσκοπτα και να αναπτύσσονται. Χωρίς τις κατηγορίες 1 και 2 η κατηγορία 3 δεν έχει ούτε νόημα, ούτε ασφαλώς πηγή χρηματοδότησης. Εν μέρει, αν η κατηγορία 3 είναι το (προβληματικό) πολυκατάστημα του παραδείγματος που αναφέρω πιο πάνω, οι κατηγορίες 1 και 2 είναι οι πελάτες και χρηματοδότες της.
Στη χώρα μας όμως η κατηγορία 3 έχει υπερτροφήσει εις βάρος των κατηγοριών 1 και 2. Έχει μεγαλώσει δυσανάλογα των δυνατοτήτων των κατηγοριών 1 και 2 για να πληρώνουν την 3η. Έχει αποκτήσει υπέρμετρα περισσότερη επιρροή στα κέντρα λήψης αποφάσεων και έχει χρησιμοποιήσει αυτή της την ισχύ λανθασμένα, εξυπηρετώντας το βραχυπρόθεσμο όφελός της εις βάρος του μεσομακροπρόθεσμου.
Η νοοτροπία «να τα πάρω εγώ τώρα, όπως τα πήραν και τόσοι άλλοι προηγούμενοι και ας τα βρουν μετά τα υπόλοιπα» έχει κυριαρχήσει ως αναφαίρετο δικαίωμα κι έχει οδηγήσει στις πρόωρες συντάξεις χωρίς προβλήματα υγείας, σε προκλητικά εφάπαξ, σε συντάξεις που υπερβαίνουν τους μισθούς της κατηγορίας 1 (συχνά και της 2ης), σε προκλητικά επιδόματα, σε στρατιές αργόμισθων κλπ. κλπ. Μαζί και με την κρατική διαφορά έχει δημιουργήσει κίνητρο μετακίνησης δυναμικού από τις κατηγορίες 1 και 2 στην 3η. Έχει δημιουργήσει (ή επιτρέψει να δημιουργηθεί) ένα λαίμαργο τέρας το οποίο αναζητά να πιει το αίμα των κατηγοριών 1 και 2 για να παραμείνει μεγάλο (ή να μεγαλώσει κι άλλο).
Όμως το πάρτι τελειώνει μαζί και με τη μέθη που άφηνε να αιωρείται η πλάνη της δυνατότητας να αναπτύσσεται η χώρα με δανεικά. Η κατηγορία 1, αφενός λόγω αξιοπρέπειας, αρνούμενη να πληρώνει τον μισθό του εκάστοτε Καρανίκα, και κυρίως από ένστικτο επιβίωσης, μεταναστεύει ολοένα και πιο εντατικά. Βλέπετε ακόμα και τα γειτονικά μικρομεσαία «καταστήματα» της γειτονιάς μας (π.χ. Βαλκανικές χώρες, Τουρκία, Κύπρος) παρέχουν πολύ πιο ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της κατηγορίας 1 από το ντόπιο προβληματικό «μαγαζί». Έτσι σταδιακά εκμηδενίζεται η κατηγορία 1 μαζί και με τη συνεισφορά της στο κοινό μας ταμείο, καθώς και τις αναπτυξιακές δυνατότητες της χώρας.
Η δε κατηγορία 2 που παρά την εκτεταμένη της φοροδιαφυγή, μέχρι πρότινος μάζευε το χρήμα από την αγορά και το έβαζε ξανά στο δημόσιο ταμείο, δέχεται πλέον αποφασιστικής ισχύος επίθεση με σειρά από μέτρα. Καθώς μάλιστα αυτά τα μέτρα δεν συνδυάζονται με παροχή διευκολύνσεων για μετακίνηση μέρους του δυναμικού της κατηγορίας 2 στην εγχώρια κατηγορία 1, είναι μάλλον βέβαιο ότι η μετακίνηση θα σημειωθεί προς τις κατευθύνσεις της ανεργίας, της επέκτασης της φοροδιαφυγής, των πρόωρων συντάξεων (κατηγορία 1) ή ακόμα στη δραστηριοποίηση εκτός της χώρας.
Όλα αυτά οδηγούν σε ακόμα λιγότερα έσοδα για το κοινό μας ταμείο αν όχι επιπλέον έξοδα. Η κατηγορία 3 ξεμένει από… πελάτες. Ποιος θα πληρώνει τους μισθούς και τις συντάξεις πλέον; Το τέλος πλησιάζει.
Η διέξοδος
Όμως οι κοινωνίες δεν αυτοκτονούν (συνήθως). Είναι θέμα χρόνου να καταρρεύσει ο μύθος του μαγικού δημόσιου ταμείου που πάντα βρίσκει λεφτά ξύνοντας τον πάτο του βαρελιού. Και μπορεί να έχει καταρρεύσει εδώ και καιρό για τους κρατικούς προμηθευτές, τουλάχιστον για όσους δεν είναι σε αγαστή διαπλοκή με την εκάστοτε κυβέρνηση, όμως πολύ σύντομα θα καταρρεύσει και για τους υπόλοιπους επωφελούμενους της κατηγορίας 3, τους δημόσιους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους.
Όσο πιο γρήγορα το συνειδητοποιήσουν, τόσο πιο άμεσα θα αντιδράσουν. Και τότε, αν προλάβουν, θα κατέβουν στους δρόμους με λίγο διαφορετικά συνθήματα από ό,τι ως τώρα. Ούτε «παραιτηθείτε», ούτε «κάτω τα χέρια από μισθούς και συντάξεις», αλλά ζητώντας να φύγουν οι αργόμισθοι από το δημόσιο, να μειωθούν οι παροχές των υπολοίπων τόσο ώστε η χώρα να ξαναγίνει ελκυστική για την κατηγορία 1 και 2, για να μπορεί να τους πληρώνει. Και βέβαια όσοι έχουν την υγεία τους και τις δυνατότητες θα μετακινηθούν στις κατηγορίες 1 και 2 ή στο εξωτερικό. Τόσο απλά.
Μέχρι τότε, αγώνας αφύπνισης με υπομονή κι επιμονή, εντός κι εκτός της χώρας.
Υ.Γ.: Στηρίζω τη συγκέντρωση πολιτών με κεντρικό σύνθημα «Παραιτηθείτε». Αν βρισκόμουν στην Ελλάδα αυτό το διάστημα σίγουρα θα κατέβαινα κι εγώ στο Σύνταγμα μαζί τους. Όχι γιατί ταυτίζομαι με όλους και όλα γύρω από αυτή την προσπάθεια, αλλά γιατί η ανάγκη να ξεμπερδεύουμε με τον θίασο των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ που υποδύεται την κυβέρνηση της πατρίδας μας είναι ζήτημα στοιχειώδους ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Στηρίζω δηλαδή το «Παραιτηθείτε» από προσήλωση στο άρθρο 1 της Οικουμενικής Διακήρυξης για τα ανθρώπινα δικαιώματα: «Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα. Είναι προικισμένοι με λογική και συνείδηση, και οφείλουν να συμπεριφέρονται μεταξύ τους με πνεύμα αδελφοσύνης.»
[πηγή: https://www.ohchr.org/EN/UDHR/Pages/Language.aspx?LangID=grk]
[1]: Ως διεθνής ανταγωνισμός εδώ εννοείται ο ανταγωνισμός από επιχειρήσεις που λειτουργούν στο πλαίσιο νόμων και θεσμών άλλων χωρών κι όχι οι θυγατρικές ξένων επιχειρήσεων στην Ελλάδα που υποχρεωτικά υπόκεινται στην Ελληνική νομοθεσία και είναι εκτεθειμένες σε πολλές από τις εγχώριες στρεβλώσεις.
