Σήμερα είναι αναμφισβήτητα μια δύσκολη μέρα για την Ευρώπη. Το εγχείρημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης δέχτηκε ένα σημαντικό πλήγμα.
Η απόφαση του βρετανικού λαού είναι σεβαστή αλλά επιβεβαιώνει μια βαθιά πολιτική κρίση, κρίση ταυτότητας και στρατηγικής για την Ευρώπη.
Και δεν ήρθε ως κεραυνός εν αιθρία. Τα μηνύματα είχαν σταλεί προ πολλού και από πολλές διαφορετικές κατευθύνσεις. Η εκρηκτική άνοδος της ακροδεξιάς και των εθνικιστικών δυνάμεων στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη προοιωνίζονταν την αρνητική αυτή εξέλιξη.
Οι ακραίες επιλογές της λιτότητας που διεύρυναν τις ανισότητες τόσο ανάμεσα σε χώρες του Βορά και του Νότου όσο και στο εσωτερικό των ευρωπαϊκών χωρών.
Η à la carte διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, τα κλειστά σύνορα, οι φράχτες και οι μονομερείς ενέργειες.
Η άρνηση επιμερισμού της ευθύνης και των βαρών τόσο απέναντι στη κρίση χρέους όσο και στη προσφυγική, είχαν ήδη δώσει το σήμα μιας εκτεταμένης κρίσης του ευρωπαϊκού εγχειρήματος.
Και τώρα οφείλουμε όλοι να προβληματιστούμε. Πρώτα και κύρια να αναρωτηθούμε:
Ποιά είναι η γενεσιουργός αιτία της ευρωπαϊκής κρίσης;
Ποιός ευθύνεται για τη διάδοση του εθνικισμού και της ακροδεξιάς που αποτελούν την αιχμή του δόρατος των απομονωτιστών ;
Το έλλειμμα δημοκρατίας, η εκβιαστική επιβολή αντιλαϊκών και άδικων επιλογών, τα διχαστικά στερεότυπα που χωρίζουν την Ευρώπη στον εργατικό και σώφρονα Βορρά και τον δήθεν τεμπέλη και αχάριστο Νότο.
Είχαν ως αποτέλεσμα ένα βαθύ πολιτικό και κοινωνικό διχασμό.
Οι λαοί στις χώρες του Βορρά να θεωρούν ότι πληρώνουν τα σπασμένα του Νότου ενώ οι λαοί στις χώρες του Νότου να θεωρούν δικαίως ότι ο Βορράς δεν στέκεται αλληλέγγυος, αλλά τιμωρεί. Και έτσι το χάσμα διευρύνεται διαρκώς.
Έτσι η αίσθηση της κοινής προοπτικής και του κοινού μέλλοντος των ευρωπαϊκών λαών δίνουν τη θέση τους στην επιστροφή στην δήθεν ασφάλεια της εθνικής περιχαράκωσης. Στον εθνικό απομονωτισμό. Αλλά αυτός ο δρόμος είναι αδιέξοδος.
Το βρετανικό δημοψήφισμα είτε θα είναι το ξυπνητήρι της αφύπνισης του υπνοβάτη που πορεύεται στο κενό είτε θα είναι η αρχή μιας πολύ επικίνδυνης και ολισθηρής πορείας για τους λαούς μας.
Και είναι ακριβώς για αυτόν τον λόγο που χρειαζόμαστε άμεσα αλλαγή πορείας, βαθιές δημοκρατικές και προοδευτικές τομές στην Ευρώπη. Αλλαγές αντιλήψεων, νοοτροπιών και τελικά αλλαγές πολιτικών.
Για να υψώσουμε ένα φράγμα απέναντι στον ευρωσκεπτικισμό και την ακροδεξιά. Για να επαναθεμελιώσουμε την Ευρώπη στις αρχές της δημοκρατίας, της ελευθερίας, της ισότητας και της αλληλεγγύης.
Χρειαζόμαστε περισσότερο από ποτέ μια μεγάλη αντεπίθεση των προοδευτικών ευρωπαϊκών δυνάμεων για να σταματήσει η επέλαση της ακροδεξιάς και του εθνικισμού που βρίσκει γόνιμο έδαφος στις συνθήκες που δημιούργησαν η λιτότητα και η ασυδοσία των αγορών.
Χρειαζόμαστε μια μεγάλη προοδευτική συμμαχία για να ξαναβρεί η Ευρώπη τη χαμένη της ορμή και τις ιδρυτικές τις αξίες που την έκαναν ξεχωριστή μέσα στον κόσμο: Την προστασία της εργασίας, τη στήριξη του κοινωνικού κράτους, την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, την προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
Γιατί αυτές τις μέρες αποδείχτηκε ότι ο υπεροπτικός και αλαζονικός λόγος των τεχνοκρατών όχι μόνο δεν συγκινεί αλλά αντίθετα εξοργίζει τους ευρωπαϊκούς λαούς.
Είναι λοιπόν ακριβώς για αυτό τον λόγο που χρειαζόμαστε επειγόντως ένα νέο όραμα και ένα νέο ξεκίνημα για την ενωμένη Ευρώπη. Ένα νέο όραμα όχι για λιγότερη Ευρώπη. Ούτε όμως για περισσότερο αυταρχική και περισσότερο συγκεντρωτική Ευρώπη.
Αλλά ένα νέο όραμα για μια καλύτερη Ευρώπη. Για μια Ευρώπη κοινωνική και δημοκρατική. Για μια Ευρώπη που η πολιτική θα ξαναπάρει τα πρωτεία από την οικονομία και τους τεχνοκράτες.
Για μια Ευρώπη που λαοί της θα έχουν το τελικό και τον κυρίαρχο λόγο. Και για αυτή την Ευρώπη αξίζει να αγωνιστούμε. Γιατί αξίζει να αγωνιστούμε και να παλέψουμε για το κοινό μας μέλλον.