Σε παρέμβαση με γραπτό της κείμενο για το θέμα της Συμφωνίας των Πρεσπών προβαίνει η Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών:
«Σε μια χρονική περίοδο του συλλογικού μας βίου, κατά την οποία τα σχόλια για την υπογραφή της «Συμφωνίας των Πρεσπών» και την αναγνώριση του ονόματος της «Βόρειας Μακεδονίας» για το όμορο κράτος των Σκοπίων φαίνεται να βρίσκονται σε αντίθεση με την εκπεφρασμένη βούληση του ελληνικού λαού, η Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών διατυπώνει την έντονη ανησυχία της για τα δρώμενα.
Επειδή τόσο ο τρόπος με τον οποίο εμφανίζεται στο δημόσιο πεδίο το πρόβλημα της ονοματοδοσίας των Σκοπίων, όσο και η λύση που επιλέχθηκε και συνεπικουρείται από πολιτευόμενους, «αναλυτές» και δημοσιογράφους δημιουργεί, τουλάχιστον, αμηχανία, θεωρούμε χρέος μας να αναδείξουμε ορισμένα τεκμήρια, τα οποία, ίσως, συμβάλλουν στη νηφάλια προσέγγιση ενός μείζονος για την σύγχρονη Ιστορία μας ζητήματος. Ενός ζητήματος το οποίο, ενώ δημιουργήθηκε τεχνητά για προφανείς ιδεολογικούς, γεωπολιτικούς και στρατηγικούς σκοπούς, έχει και θα έχει πολυεπίπεδες επιπτώσεις για τον Ελληνισμό και ιδιαίτερα για τον Ελληνισμό της Μακεδονίας, της Ηπείρου και της Θράκης.
Η ελληνικότητα της Μακεδονίας (το όνομα από το «μακεδνός», δηλαδή «ευμήκης», «μακρύς», που πρωτοσυναντάται στον Όμηρο) ουδέποτε αμφισβητήθηκε μέχρι τις απαρχές του εικοστού αιώνα. Άλλωστε, οι ιστορικές και γεωγραφικές μαρτυρίες, καθώς και οι χαρτογραφικές αποτυπώσεις είναι ευκρινέστατες. Ήδη στα τέλη του 17ου και στις απαρχές του 18ου αιώνα ήταν αυτονόητο ότι η Μακεδονία συνιστά ελληνική περιοχή και δεν συνορεύει με κάποια ανύπαρκτη «Βόρεια Μακεδονία», αλλά με τη Δαρδανία.
Ο Ιωαννίτης Μελέτιος Γεωγράφος (1661-1714) στο έργο του «Γεωγραφία Παλαιὰ καὶ Νέα…, Ἐν Βενετίᾳ, 1728» που συντέθηκε τη δεκαετία του 1690, αλλά δημοσιεύθηκε 14 χρόνια μετά τον θάνατό του, στη σχετική με τα Βαλκάνια και ιδιαίτερα με τη «Μοισία» (Σερβία) ενότητα (σ. 414), σημειώνει ρητώς για τη γεωγραφική θέση των Σκοπίων: «εἶτα οἱ Σκοῦποι, κοινῶς Σκόπια, Πόλις μεγάλη και εύρύχωρος, κατὰ τὸ Σύνορον της Μακεδονίας, […] ἀπέχει 80 μίλια της Σόφιας πρὸς Δυσμάς». Στην ίδια συνοχή ένας από τους σημαντικότερους Νεοέλληνες διανοητές, που διακρίθηκαν στον ευρωπαϊκό χώρο, ο Αναστά -σιος Μιχαήλ (τέλη 17ου – μέσα 18ου αιώνα), στο βιβλίο του «Περιηγηματικὸν Πυκτάτιον, Ἐν Ἀμστελοδάμῳ, 1706» (σ. 40), υπογραμμίζει το γεγονός ότι με την «Μοισίαν» (Σερβίαν) «προσομοροῦσιν (δηλ. συνορεύουν) οἱ Δαρδανικοὶ Σκοῦποι, εἴτε τά νῦν Σκόπια».
Τόσο το κείμενο του Μελέτιου Γεωγράφου όσο και το κείμενο του Αναστάσιου Μιχαήλ, για να περιορισθούμε σε δύο αναμφίλεκτα τεκμήρια, καταγράφουν την επιστημονική, ιστορική, γεωγραφική και εθνολογική αντίληψη της εποχής τους (αξιοποιώντας όχι μόνον τις αρχαίες και τις βυζαντινές, αλλά και τις σύγχρονές τους πηγές). Όντως προκαλούν έντονο προβληματισμό οι απόψεις ποικιλώνυμων ιστοριογρα-φούντων, που αναφέρονται σε «γεωγραφικὸ προσδιορισμό» περί «Βόρειας Μακεδονίας», και κατασκευάζουν ανιστόρητους ισχυρισμούς για δήθεν «μακεδονική γλώσσα», «μακεδονική ταυτότητα» και «μακεδονικό έθνος» των εγκατοίκων των «Δαρδανικών Σκούπων» ή «Σκοπίων». Το Κράτος των Σκοπίων ανέκαθεν ευρίσκετο γεωγραφικώς, εθνολογικώς και πολιτιστικώς «κατὰ τὸ Σύνορον τῆς Μακεδονίας».
Η Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών έχοντας επίγνωση της κρισιμότητας της ιστορικής στιγμής, που βιώνουμε ως πολιτική κοινωνία, και συναίσθηση των δυσκολιών, αλλά και των αδιεξόδων που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος Ελληνισμός, με απόλυτη συνέπεια στις αξίες και τις καταστατικές της αρχές θα εξακολουθήσει και για το συγκεκριμένο μείζον για τη χώρα μας ζήτημα να καταθέτει ιστορικά τεκμήρια που αναδεικνύουν την «αλήθεια των πραγμάτων».
Η προβαλλόμενη συχνά δήθεν ευκαιρία απεμπόλησης εκ μέρους του κράτους των Σκοπίων του εγγενούς και συνταγματικώς προσδιορισμένου αλυτρωτισμού, δεν είναι δυνατόν να επισυμβεί με την εκχώρηση του ονόματος της «Βόρειας Μακεδονίας». Είναι βέβαιο ότι τόσο η αυθαίρετη οικειοποίηση του όρου Μακεδονία από την ηγεσία και τους πολίτες των Σκοπίων, όσο και η αυτόβουλη αναγνώριση από την Ελλάδα της πλασματικής τους ταυτότητας, εγκυμονεί δυσδιάκριτους σήμερα κινδύνους για την πατρίδα μας σε πολλαπλά επίπεδα. Άλλωστε ήδη η επίσημη ρητορική των ιθυνόντων του κράτους των Σκοπίων αμέσως μετά τη «συμφωνία» δεν αφήνει κανένα περιθώριο για οποιαδήποτε αμφιβολία.
Ιωάννινα 11.7.2018, εκ της Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών»
