Παγκόσμια Ημέρα για τον Καρκίνο του Παγκρέατος (από τους πιο θανατηφόρους καρκίνους)

του Αλέξανδρου Γιατζίδη, M.D., medlabnews.gr

Η 13η Νοεμβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα για τον Καρκίνο του Παγκρέατος. Μια ημέρα αφιερωμένη στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση, για έναν από τους πιο θανατηφόρους καρκίνους.
Ο καρκίνος του παγκρέατος έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά επιβίωσης από κάθε άλλο καρκίνο. Αυτό έχει αλλάξει ελάχιστα μέσα σε περισσότερα από 40 χρόνια. Θεσπίζοντας αυτήν την Παγκόσμια ημέρα πιστεύεται να βοηθήσει στην ευαισθητοποίηση για την νόσο, να συσταθούν σύλλογοι ασθενών και να γίνονται σχετικές εκδηλώσεις.Ο καρκίνος του Παγκρέατος είναι ο 10ος πιο συχνός καρκίνος και ο 8ος σαν αιτία θανάτου παγκοσμίως και αυτό γιατί, πολύ συχνά διαγιγνώσκεται όταν είναι ήδη σε προχωρημένο στάδιο. Για τους ασθενείς με προχωρημένο στάδιο Καρκίνου Παγκρέατος, η πρόγνωση είναι πολύ κακή και τα ποσοστά επιβίωσης πολύ χαμηλά. Τα ποσοστά θνησιμότητάς του αυξάνονται, τη στιγμή που τα ποσοστά θνησιμότητας σε άλλες μορφές καρκίνου μειώνονται.

Ο Καρκίνος του Παγκρέατος σε νούμερα

• Ο καρκίνος του Παγκρέατος είναι ο 10ος πιο συχνός καρκίνος και ο 8ος σαν αιτία θανάτου παγκοσμίως.
• Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο καρκίνος του παγκρέατος είναι η 4η αιτία θανάτου από καρκίνο και υπολογίζεται να είναι η 2η έως το 2020.
• Περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς διαγιγνώσκονται αφού έχουν κάνει μετάσταση και για τους οποίους η πενταετής επιβίωση είναι μόνο 2%.
• Υπολογίζεται ότι 400.000 ασθενείς θα διαγνωστούν το 2017
• Υπολογίζεται πως 926 άνθρωποι σε όλο τον κόσμο διαγιγνώσκονται με καρκίνο του παγκρέατος κάθε μέρα… και κάθε μέρα 905 ασθενείς χάνουν τη μάχη.
• Το μέσο προσδόκιμο επιβίωσης για τους ασθενείς με μεταστατική νόσο, είναι μόνο 3-6 μήνες.
• Πάνω από το 80% των ασθενών με καρκίνο παγκρέατος είναι άνθρωποι μεταξύ 60 και 80 ετών .
• Σύμφωνα με ευρωπαϊκή έρευνα, η θνησιμότητα από καρκίνο του παγκρέατος και στα δύο φύλα αυξάνεται, ενώ σε άλλες μορφές της νόσου μειώνεται.
• Ο καρκίνος του παγκρέατος προβλέπεται ότι θα προκαλέσει μεγάλο ποσοστό θανάτων το 2017 και τα επόμενα χρόνια.

Βασικοί παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση της νόσου είναι το κάπνισμα, η παχυσαρκία, ο διαβήτης, η κατανάλωση αλκοόλ και το οικογενειακό ιστορικό παγκρεατικού καρκίνου.
Μοναδική προς το παρόν δυνατότητα είναι η διακοπή του καπνίσματος και του αλκοόλ και φυσικά οι προληπτικές εξετάσεις.

Η πενταετής επιβίωση στο παγκρεατικό καρκίνο δεν αποτελεί δείκτη εγγύησης μόνιμης θεραπείας από τη νόσο. Ασθενείς που επιβιώνουν για 5 χρόνια μετά από επιτυχημένες χειρουργικές επεμβάσεις είναι πιθανότερο να καταλήξουν από υποτροπή της νόσου μετά το χρονικό αυτό όριο. Ο κάθε ασθενής με μεταστατική νόσο ή προχωρημένη τοπικά νόσο, που επιβιώνει πέραν των 2-3 ετών μπορεί να καταλήξει από επιπλοκές λόγω τοπικής διασποράς της νόσου, όπως πχ αιμορραγία από ρήξη κιρσών οισοφάγου.

Σε ασθενείς που ενδεχόμενα υφίστανται επιτυχείς χειρουργικές εκτομές (περίπου 20% των ασθενών) ο μέσος χρόνος επιβιώσεως κυμαίνεται από 12-19 μήνες και η 5ετής επιβίωση ανέρχεται σε 15-20%. Οι καλύτεροι προγνωστικοί δείκτες μακράς επιβίωσης μετά από χειρουργική επέμβαση είναι η διάμετρος του όγκου (< 3cm), οι (-) λεμφαδένες , τα (-) χείλη εκτομής του όγκου και το διπλοειδές  DNA περιεχόμενο.

Ομάδες υψηλού κινδύνου

• Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες (American pancreatic association) ο καρκίνος του παγκρέατος παράγει την Adrenomedullib, μια ορμόνη η οποία ανιχνεύεται στο αίμα όταν η νόσος βρίσκεται σε αρχικά στάδια,1-2 χρόνια πριν από την κλινική διάγνωση, δεδομένου ότι κατά τη διάγνωση το 50% των ασθενών έχουν σακχαρώδη διαβήτη, ενώ το 80% από τους ασθενείς οι οποίοι παρουσίασαν ξαφνικά σακχαρώδη διαβήτη τα τελευταία χρόνια, έχουν καρκίνο παγκρέατος.
• Υπολογίζεται ότι το 30% των ασθενών με χρόνια παγκρεατίτιδα, έχουν υποστεί μεταλλάξεις στο γονίδιο Kras, με αποτέλεσμα την αύξηση της πιθανότητας ανάπτυξης του καρκίνου του παγκρέατος.
• Το γονίδιο BRCA2 του Ca μαστού σχετίζεται με το καρκίνο του παγκρέατος.
• Ποσοστό 5-10% με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παγκρέατος η αλλού, έχουν πιθανότητα ανάπτυξης της νόσου.
• Οι καπνιστές έχουν διπλάσια πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου παγκρέατος 10-20 χρόνια νωρίτερα, και σύμφωνα με την American Cancer Society το 20%-30% των καπνιστών είναι πιθανό να αναπτύξουν καρκίνο του παγκρέατος κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
• Το κάπνισμα είναι ο σημαντικότερος ανατάξιμος παράγων κινδύνου για ανάπτυξη παγκρεατικού καρκίνου.
• Η κατανάλωση αλκοόλης δεν αυξάνει τον κίνδυνο του παγκρεατικού καρκίνου, εκτός εάν οδηγεί σε χρόνια παγκρεατίτιδα.
• Σε μία μελέτη >2.000 ασθενών με χρόνια παγκρεατίτιδα παρατηρήθηκε 26πλάσια αύξηση του κινδύνου ανάπτυξης παγκρεατικού καρκίνου.

πηγή: medlabgr