Άρωμα γυναίκας είχε το βράδυ της Δευτέρας το Επιμελητήριο Άρτας. Η εκδήλωση με θέμα: «Γυναικείες κατακτήσεις στην Άρτα», που διοργάνωσε το η Διοίκηση του Επιμελητηρίου Άρτας, με αφορμή την “Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας” είχε μεγάλη απήχηση.
Την πρωτοβουλία της εκδήλωσης είχαν η κοινωνιολόγος Δήμητρα Ζαχαρή και η φιλόλογος Κατερίνα Σχισμένου, οι οποίες ήταν και οι βασικές εισηγήτριες της βραδιάς και το συντονισμό έκανε ο β΄ αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου κ. Δημήτρης Μαγκούτης.
Την εκδήλωση άνοιξε ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Άρτας.
Ο Χρήστος Παπάζογλου αφού εξέφρασε την εκτίμηση και το σεβασμό του προς όλες τις γυναίκες, που όπως είπε «αγωνίζονται καθημερινά για να στηρίξουν την οικογένειά τους και ταυτόχρονα συνεισφέρουν στην οικιακή, αλλά και την τοπική μας οικονομία», υποστήριξε πως η Διοίκηση του Επιμελητηρίου «στηρίζει με κάθε τρόπο τη Γυναικεία παρουσία σε όλες τις δράσεις, γιατί πιστεύει στις δυνατότητες των Γυναικών και ενισχύει το ρόλο τους στη Τοπική Κοινωνία έμπρακτα, προβάλλοντας και προωθώντας με κάθε ευκαιρία τις πρωτοβουλίες τους».
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στην μεγάλη απήχηση που έχουν τα χρηματοδοτικά εργαλεία στην παροχή κινήτρων για την έναρξη γυναικείας δραστηριότητας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Διαχειριστικής Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων στη δράση «Γυναικεία Επιχερηματικότητα» 2007-2013, υπέβαλαν επενδυτικές προτάσεις 6.580 Ελληνίδες.
Συγκεκριμένα, στο Πρόγραμμα εντάχθηκαν 2.444 προτάσεις. Από αυτές οι 2.176 αφορούσαν τη σύσταση νέων και 268 υπό σύσταση επιχειρήσεις. Τώρα βρίσκονται σε υλοποίηση 1.784 έργα. Ειδικότερα, στην Ήπειρο βρίσκονται σε υλοποίηση 160 έργα προϋπολογισμού 5.007.122,89€, τα 24 εκ των οποίων αφορούν στην Άρτα.
Με αναφορές στη Φόνισσα του Παπαδιαμάντη ξεκίνησε την εισήγησή της για τις «Πρωτοπόρες Γυναίκες του 20ου αιώνα, στην Άρτα» η Κατερίνα Σχισμένου για να καταλήξει πως «ο άνθρωπος δεν είναι ζήτημα γένους ή φύλου, αλλά ζήτημα και ανάγκη παιδείας και ισότητας, ελευθερίας και αυτογνωσίας».
Όπως είπε οι Πρωτοπόρες γυναίκες της Άρτας ήταν αγωνίστριες, γυναίκες που διεκδικούσαν τη θέση τους στην κοινωνία και δεν σταμάτησαν τον αγώνα τους σε πολύ πιο δύσκολες συνθήκες από τις σημερινές. Αποτελούν σημεία μνήμης, αναφορικότητας και προσδιορισμού κι αυτή είναι τελικά η καλύτερη διδασκαλία του ρόλου, του φύλου και της εξέλιξης». «Έχουμε δρόμο, αλλά και παρελθόν για να στηρίξουμε το μέλλον μας», πρόσθεσε.
Ενδεικτικά αναφέρουμε πως οι 10 πρώτες μαθήτριες που εγγράφηκαν ι στην Α΄ τάξη του (τριτάξιου) «Α΄ Ελληνικού Σχολείου ή Σχολαρχείου το σχολικό έτος 1901-1902, ενώ η πρώτη και η μοναδική μαθήτρια που παίρνει απολυτήριο Γυμνασίου είναι η Γαρουφαλιά Ευαγ. Βασιλική το έτος 1916.
«Οι πρώτες αρτινές δασκάλες εμφανίζονται το έτος 1923: Ελένη Πάτση, Άρτεμις Τσακάλου, Ελένη Μαραγκού, Ελένη Ζωγράφου, Ελένη Χαμπίμπη, Αφροδίτη Καλυβιώτη, Βασιλική Σαλωνίτου; Ναταλία Παπαποστόλου.
Το έτος 1932 συναντούμε την πρώτη καθηγήτρια στο Γυμνάσιο Άρτας, την Όλγα Μπρεδήμα. Η πρώτη αρτινή ιατρός, η Ελένη Π. Παπακώστα, με την ειδικότητα της παιδιάτρου ανοίγει ιατρείο στην Άρτα, το έτος 1942. Πρώτη δικηγόρος η Φανή Τούμπουρου το 1952 και η πρώτη συμβολαιογράφος η Ελένη Πολυμέρου. Το έτος 1958, έχουμε το πρώτο επίσημο γυναικείο κομμωτήριο στην Άρτα, της Ντίνας Ιωάν. Χουλιάρα. Η πρώτη γυναίκα οδηγός ταξί η Αλεξάνδρα Αποστόλου από το Κομμένο Άρτας, εμφανίζεται το έτος 1983.Ο πρώτοι Γυναικείοι Συνεταιρισμοί ιδρύονται: αρχές του 1990 στο Πέτα, με πρώτη πρόεδρο την Αλέκα Βαβέτση και ο δεύτερος σχεδόν ταυτόχρονα στην Βίγλα, με πρώτη πρόεδρο την Αμαλία Καμπανέλη.
Στις δημοτικές εκλογές του έτους 1951, για το Δήμο Αρταίων, εμφανίζεται η πρώτη και μοναδική γυναίκα υποψήφια η Αλεξάνδρα (Τέτα) Αλεξίου του Παναγιώτη. Μόλις το 1978, η μοναδική γυναίκα υποψήφια εκλέγεται και δημοτική σύμβουλος η Αγγελική Σακκά. Η κ. Σακκά, θα θητεύσει πρώτη γυναίκα δήμαρχος Αρταίων, ύστερα από την απώλεια του Δημάρχου Νικολάου Σιμεντζή, από το 1981 μέχρι το 1982. Ακόμα πιο σπάνιες είναι οι υποψηφιότητες γυναικών στις εκλογές για τις Κοινότητες στο νομό Άρτας. Ωστόσο, στις εκλογές του 1964 στην Κοινότητα Σελλάδων εμφανίζεται η πρώτη γυναίκα υποψήφια η Αθηνά Τζουβάνου η οποία θα θητεύσει σαν Κοινοτική Σύμβουλος από το 1966 μέχρι το 1969.
Η Χρυσούλα Ψηλού είναι η πρώτη γυναίκα εκλεγμένη εκπρόσωπος στο Εργατικό Κέντρο Άρτας τη δεκαετία του 1980.
Στις γυναίκες επιχειρηματίες και τα ιδιαίτερα προβλήματα και πρόσθετα εμπόδια και δυσκολίες, που αντιμετωπίζουν, επικέντρωσε την ομιλία της η κοινωνιολόγος Δήμητρα Ζαχαρή.
Όπως ανέφερε, «ο “εγκλωβισμός” των γυναικών σε στερεοτυπικούς ρόλους που αναπαράγονται από γενιά σε γενιά τις αποθαρρύνουν να αναπτύξουν και επιχειρηματικές πρωτοβουλίες.
Σημαντικοί ανασταλτικοί παράγοντες, για την ανάπτυξη επιχειρηματικότητας από τις γυναίκες είναι: το οικογενειακό περιβάλλον -το οποίο συχνά δεν ενθαρρύνει ενώ οι οικογενειακές υποχρεώσεις και η φροντίδα του σπιτιού περιορίζουν τον χρόνο που μπορεί να αφιερώσει στην επιχείρησή της-, η απουσία προβολής επιτυχημένων γυναικών επιχειρηματιών, ο βαθμός αυτοπεποίθησής των γυναικών, η έλλειψη κεφαλαίου τόσο οικονομικού όσο και γνωστικού, η μη επαρκής εξοικείωση των γυναικών στις νέες μεθόδους παραγωγής, οργάνωσης και διοίκησης της επιχείρησης συνδεδεμένη με την έλλειψη πληροφόρησης».
Στο νομό Άρτας οι δυσκολίες της γυναικείας απασχόλησης είναι λίγο μεγαλύτερες από ό,τι στους άλλους νομούς της Ηπείρου, αφού σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία του 2011, σε κάθε 100 εργαζόμενους στην Άρτα, οι 35 είναι γυναίκες (αντίστοιχα, 37 στη Θεσπρωτία και στην Πρέβεζα και 40 στα Ιωάννινα).
«Επιχείρηση γένους θηλυκού στην Άρτα»
Την πρώτη «επιχείρηση γένους θηλυκού στην Άρτα» , σύμφωνα με την έρευνα της κας Ζαχαρή, την συναντούμε το 1927. Είναι η επιχείρηση με την επωνυμία «Κατάστημα γυναικείων πίλων» της Χριστίνας Κωνσταντίνου – Δέντρια και λίγα χρόνια αργότερα την επιχείρηση «Αποικιακών και Εγχώριων προϊόντων» της Ευτυχίας Ι. Γεωργοπούλου, η οποία μάλιστα καταχωρεί και διαφήμιση της επιχείρησής της, στα έντυπα της εποχής. Ωστόσο, μόλις, τις τελευταίες δυο-τρεις δεκαετίες οι γυναίκες και στην Άρτα, κατακτούν ένα-ένα όλα τα επαγγέλματα.
Σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία του έτους 2011, το ποσοστό των αυτοαπασχολούμενων γυναικών στην Άρτα κινείται ακόμα σε χαμηλά επίπεδα και είναι το μικρότερο από όλους του νομούς της Περιφέρειας Ηπείρου. Σε κάθε 100 αυτοαπασχολούμενους, οι 25 μόνο είναι γυναίκες. Οι υπόλοιποι νομοί της Ηπείρου καταγράφουν ποσοστό πάνω από 28,5% ενώ το αντίστοιχο συνολικά της χώρας μας είναι 30,5%.
Ωστόσο, οι γυναίκες επαγγελματίες στην Άρτα είναι περισσότερες από τους άντρες, φτάνοντας στο 53%. Περίπου ίδιο ποσοστό καταγράφεται και στους άλλους νομούς της Ηπείρου. Ικανοποιητικό είναι και το ποσοστό των γυναικών εργοδοτών που φτάνει το 27% στην Άρτα.
Το μεγαλύτερο μέρος των επιχειρηματιών αρτινών γυναικών εμφανίζεται στους κλάδους του Εμπορίου και της Παροχής Υπηρεσιών. Οι επιχειρηματικές επιλογές της αρτινής γυναίκας είναι τα μικρά μπακάλικα, μανάβικα, αρτοπωλεία, καταστήματα ένδυσης, υπόδησης, καλλυντικών, επίπλου, διακόσμησης, χαρτικών και στην παροχή υπηρεσιών, κομμωτήρια και φροντιστήρια.
Σύμφωνα με την κα Ζαχαρή, η γυναικεία αρτινή επιχειρηματικότητα στον αγροτικό – κτηνοτροφικό τομέα καταγράφει πολύ χαμηλά ποσοστά, μόλις 15%, με το 90% από αυτές να εμφανίζονται πτηνοτρόφοι.
Οι δύο και μοναδικοί γυναικείοι συνεταιρισμοί εμφανίζονται στις αρχές της δεκαετίας του 1990, στη Βίγλα και στο Πέτα. Σήμερα, όπως τόνισε, «Ο χειροτεχνικός συνεταιρισμός στη Βίγλα έχει παύσει να λειτουργεί από το 2011 ενώ ο συνεταιρισμός στο Πέτα υπάρχει μεν, αποδυναμωμένος δε, να υπολειτουργεί».
Χαιρετισμό απηύθυνε ο δήμαρχος Γ. Καραϊσκάκη κ. Περικλής Μίγδος εξαίροντας το ρόλο των γυναικών στην κοινωνία, την οικογένεια και την επιχειρηματικότητα. Στο χαιρετισμό που απέστειλε η υφυπουργός στον πρωθυπουργό κα Ολγα Γεροβασίλη χαρακτήρισε την Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας ως «Ημέρα μνήμης και τιμής, αλλά ταυτόχρονα και στοχοθεσίας για το μέλλον». Όπως ανέφερε «Η 8η Μαρτίου είναι αφιερωμένη στις γυναίκες που αγωνίστηκαν για να κατακτήσουν ισότιμη θέση στο δημόσιο και ιδιωτικό χώρο» για να καταλήξει πως «την μάχη για αλλαγή του τοπίου θα πρέπει να δώσουμε όλες οι γυναίκες, απ’ όποια θέση βρίσκεται η καθεμιά από εμάς».
Οι παραβρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να δουν σπάνιο φωτογραφικό και αρχειακό υλικό με καταξιωμένες Ηπειρώτισσες, που παραχώρησε για την εκδήλωση, ο δημοσιογράφος Κώστας Μπανιάς, όπως η Πηνελόπη Ρίγγα, που την περίοδο της κατοχής είχε μετατρέψει το σπίτι της στην οδό Ζαλλόγου σε «οπλοστάσιο», οι γυναίκες του Κομμένου, η Καλλιόπη Λύκα «θρυλική μάνα του στρατιώτη», η τραγουδίστρια Αμαλία Βάκα, που ξεκίνησε την καριέρα της στην Αμερική το 1895, η ολυμπιονίκης Μαρίνα Σκορδά, οι γυναίκες της θρυλικής «Αναγέννησης Άρτας», οι δεσποινίδες Φιφίκα Μυλωνά και Πολυξένη Πολύζου που ψηφίστηκαν ως οι πιο ωραίες γυναίκες της Άρτας στον διαγωνισμό της εφημερίδας Ελλάς το 1908 και πολλές ακόμη.
Η «Πρωτοβουλία γυναικών» τίμησε τις τέσσερις εν ζωή «Πρωτοπόρες γυναίκες που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση, προσφέροντάς τους συμβολικά ένα τριαντάφυλλο. Πρόκειται για την πρώτη και μοναδική Δήμαρχο Άρτας κα Αγγελική Σακκά, την πρώτη Αρτινή Συμβολαιογράφο κα Ελένη Πολυμέρου, την πρόεδρου του 1ου Γυναικείου Συνεταιρισμού Βίγλας κα Αμαλία Καμπανέλη και την πρώτη οδηγό Ταξί κα Αλεξάνδρα Αποστόλου.
Η εκδήλωση έκλεισε με παρεμβάσεις από τις παραβρισκόμενες γυναίκες.
