Με κεντρικό σύνθημα «δικαίωμα και όχι πολυτέλεια ο αθλητισμός» η παράταξη «Γιάννενα-Πολίτες για την Ανατροπή», με τη συμμετοχή του υποψηφίου δημάρχου Ιωαννίνων Λάζαρου Νάτση και εκπροσώπων αθλητικών σωματείων και φορέων, παρουσίασε σε εκδήλωση το πρόγραμμα της για την ανάπτυξη του αθλητισμού στο δήμο Ιωαννιτών, το οποίο στηρίζει τρεις πυλώνες. Την κεντρική παρουσίαση, στο συνεδριακό κέντρο της Περιφέρειας Ηπείρου (πρώην ΕΛΚΕΠΑ στη στοά Σάρκα), έκανε ο υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος Σπύρος Ντάνης με τη συνδρομή των υποψηφίων συμβούλων της Δημοτικής Κοινότητας Ιωαννίνων, Γιολάντας Μπότσικου και Κώστα Λώλη, γυμναστές και οι τρεις.
Προβλήθηκε αποκαλυπτικό βίντεο για την κακή κατάσταση των περισσοτέρων αθλητικών εγκαταστάσεων στα όρια του δήμου και ακολούθησε συζήτηση με εκπροσώπους αθλητικών φορέων.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στην ανάγκη να αποκτήσει ο δήμος και το λεκανοπέδιο ευρύτερα, δίκτυο ποδηλατοδρόμων για την άθληση και την ασφαλή μετακίνηση των συμπολιτών.
Για την παράταξη «Γιάννενα-Πολίτες για την Ανατροπή», όπως επισημαίνεται στο πρόγραμμα, ο Αθλητισμός αποτελεί δικαίωμα και ανάγκη για τη σωματική και πνευματική υγεία όλων των πολιτών. Αποτελεί, με τον πολιτισμό, δικλείδα ασφαλείας – ισορροπίας και διασφάλισης της κοινωνικής συνοχής ιδιαίτερα στις μέρες της οικονομικής-κοινωνικής και πολιτιστικής κρίσης. Όπως και τα κοινωνικά αγαθά της παιδείας, της υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας, έτσι και ο αθλητισμός υπέστη τις συνέπειες των μνημονιακών πολιτικών-περικοπών και στην τοπική αυτοδιοίκηση.
«Με ένα θεωρητικό πλαίσιο αρχών, τονίζεται στο πρόγραμμα, με σεβασμό στη χρήση του φυσικού περιβάλλοντος, των λίγων αθλητικών υποδομών, με ικανούς ανθρώπους και εμπιστοσύνη σε αυτό που κάνουν, θα αλλάξουμε τα δεδομένα στην πόλη μας με μαζική συμμετοχή στην άθληση, ενίσχυση της αθλητικής παιδείας με στόχο την υγεία και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής όλων των πολιτών».
Τρεις πυλώνες για την ανάπτυξη του αθλητισμού
Κεντρικό στοιχείο μιας εναλλακτικής στρατηγικής για την ανάπτυξη αυτού του αθλητισμού είναι η στήριξη των τριών πυλώνων:
- Της φυσικής αγωγής και του αθλητισμού στην εκπαίδευση, όπως άσκηση στην προσχολική ηλικία 4-6 ετών (νηπιαγωγεία – παιδικές χαρές – παιδότοπους), πρόγραμμα άσκησης στην παιδική ηλικία (δημοτικό σχολείο), πρόγραμμα άσκησης στην εφηβική ηλικία 6-18 ετών
- Των δράσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης και του «αθλητισμού για όλους», άθληση και γυναίκα.
- Του ερασιτεχνικού αγωνιστικού και σωματειακού αθλητισμού.
Βασικά στοιχεία της φιλοσοφίας μας είναι:
- Οργάνωση προγραμμάτων Μαζικού Λαϊκού Αθλητισμού (ΜΛΑ) στις δημοτικές κοινότητες όλο το χρόνο. Αξιοποίηση όλων των φυσικών χώρων και αθλητικών εγκαταστάσεων.
- Αθλητικές δραστηριότητες που δεν αντιστρατεύονται τον αγωνιστικό αθλητισμό.
- Αθλοπαιδιές σε συνεργασία με τα αθλητικά σωματεία.
- Αθλητικές δραστηριότητες για ΑμεΑ με εξειδικευμένο προσωπικό.
- Άλλες ανεξάρτητες αθλητικές δραστηριότητες. (Εργασιακό πρωτάθλημα σε αθλήματα που εκδηλώνεται ενδιαφέρον. Στις καλοκαιρινές δράσεις αξιοποιούμε τους αθλητικούς χώρους για ημερήσιες αθλητικές δραστηριότητες για μαθητές).
Οι βασικοί άξονες-σχεδιασμός του προγράμματος
- Διοικητική αναδιάρθρωση του Οργανισμού με χωρισμό του αντικειμένου του αθλητισμού. Διεύθυνση αθλητισμού στο κεντρικό οργανόγραμμα του Δήμου. Αποκέντρωση με ευθύνες στις δημοτικές κοινότητες και την εισαγωγή εκπροσώπων του αθλητισμού στη διοίκηση. Σ αυτήν προΐσταται αντιδήμαρχος και η διοικητική ιεραρχία. Δημιουργείται συμβούλιο αθλητισμού που έχει την ευθύνη της Οργάνωσης και λειτουργίας του αθλητικού τμήματος.
- Αλλαγή φιλοσοφίας και προσανατολισμού στην Άθληση για όλους αποκεντρωμένο στις γειτονιές της πόλης και στις κοινότητες, με στροφή στις φυσικές δραστηριότητες και ανάπτυξη δράσεων που δεν αντιστρατεύονται τον αγωνιστικό αθλητισμό. Αξιοποίηση όλων των φυσικών χώρων, δρόμων, πλατειών, αλσυλλίων, λόφων, βουνών, γηπέδων κλπ.
- Θεωρούμε βασική προτεραιότητα τη δημιουργία ποδηλατοδρόμου (παραλίμνια και σύνδεση πανεπιστημίου με κέντρο της πόλης) για τη διευκόλυνση των ποδηλάτων, αλλά και τη συμβολή σε ένα υγιή τρόπο ζωής και βελτίωσης του κυκλοφοριακού αλλά και την επικοινωνία με τις κοινότητες οι οποίες βρίσκονται γύρω από τη λίμνη.
- Άνοιγμα στην κοινωνία των σχολικών προαυλίων και εγκαταστάσεων μετά τη λήξη των μαθημάτων. Τα σχολεία να γίνουν χώροι άθλησης και πολιτισμού.
- Συνέχεια των επιτυχημένων προγραμμάτων «Αθλητισμός και γυναίκα», «αθλητισμός και ΑΜΕΑ». Οι χώροι άθλησης των ΑμΕΑ εξακολουθούν να είναι περιορισμένοι, πολλοί χώροι γενικής άθλησης δεν πληρούν τις προδιαγραφές προσβασιμότητας και οι υποδομές στα ειδικά σχολεία για την ανάπτυξη του αθλητισμού είναι ανεπαρκείς.
- Ένταξη στο πρόγραμμα «αθλητισμός και παιδί» των ερασιτεχνικών αθλητικών σωματείων. Μνημόνιο συνεργασίας με τα αθλητικά σωματεία του Δήμου. Πρόθεσή μας είναι να λειτουργήσουμε ένα οργανωμένο σύστημα ανίχνευσης ταλέντων σε όλα τα σχολεία του δήμου.
- Πρόγραμμα συντήρησης των αθλητικών εγκαταστάσεων. (σημείωση : η μεταφορά των αθλητικών εγκαταστάσεων στην αρμοδιότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης χωρίς ανάλογη μεταφορά πόρων και με αναγκαστική ανάληψη των χρεών τους από τους Δήμους)
- Δημιουργία Αθλητικών χώρων (πχ Μελέτη για κλειστούς χώρους σε κάθε διαμέρισμα, γηπέδων 5χ5 με πλαστικό χόρτο, Γήπεδο Λιμνοπούλας-ταρτάν)
- Ανεξάρτητες δραστηριότητες μικρής διάρκειας.
- Στήριξη των αθλητών ΟΛΩΝ των αθλημάτων που διακρίνονται τοπικά, πανελλήνια και σε διεθνή τουρνουά.
- Συνεργασία με το Πανεπιστήμιο. Αξιοποίηση των υποδομών του Πανεπιστημίου σε ένα πρόγραμμα προς όφελος των δημοτών αλλά και των φοιτητών που αποτελούν ζωντανό κομμάτι στον ιστό της πόλης.
- Αθλητικός τουρισμός. Ο Αθλητικός Τουρισμός αποφέρει ως στοιχείο της τουριστικής βιομηχανίας 570 εκ € ετησίως. Ο κλάδος του αθλητικού τουρισμού, ελεύθερου ή οργανωμένου, ως παροχή υπηρεσιών ή στα πλαίσια αθλητικών αγώνων, είναι άμεσα συνδεδεμένος: με την αξιοποίηση των υφιστάμενων αθλητικών εγκαταστάσεων, ορεινό περιβάλλον ή λίμνες, για την προετοιμασία ομάδων και αθλημάτων. Υπάρχει και ο αγωνιστικός αθλητισμός που δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε τη σημασία του. Με ετήσια διοργάνωση από τις Εθνικές Αθλητικές Ομοσπονδίες τουλάχιστον 150 πανελληνίων πρωταθλημάτων διαφόρων ηλικιών στη περιφέρεια της χώρας, σε νεκρές τουριστικές περιόδους, τονώνοντας ξενοδοχεία, μεταφορικές εταιρίες, επισιτισμό.
Δραστηριότητες σε ελεύθερους και αθλητικούς χώρους
Συγκεκριμένα προτείνουμε γυμναστική σε δρόμους και πλατείες, σε σταθερή συχνότητα αγώνες δρόμου κάθε εβδομάδα σε κάθε γειτονιά και σε κάθε διαμέρισμα, ημέρες και ώρες ποδηλάτου, περίπατοι και τοπικές δράσεις με αναβίωση παιγνιδιών (παιδικές χαρές και κέντρα νεότητας), ημέρες ηλικιακών κατηγοριών, ειδικά θεραπευτικά προγράμματα άσκησης, ορειβατικές δραστηριότητες, προγράμματα προσχολικής αγωγής, χορό και κίνησης.
Εργασιακό πρωτάθλημα σε αθλήματα που εκδηλώνεται ενδιαφέρον.
Στις καλοκαιρινές δράσεις αξιοποιούμε τους αθλητικούς χώρους για ημερήσιες αθλητικές δραστηριότητες για μαθητές.
Τέλος, η αξιοποίηση των ηλεκτρονικών μέσων και διαδικτύου, με τη δημιουργία σελίδας, στην οποία ο δημότης θα έχει τη δυνατότητα να πληροφορείται σχετικά με τη φυσική κατάσταση, απλές συμβουλές και προγράμματα αθλητικών δράσεων, με στόχο τη βελτίωση της υγείας.
Για την ανάπτυξη των δράσεων μπορούν να χρησιμοποιούνται, μικρά και μεγάλα Πάρκα της πόλης (π.χ. Λιθαρίτσια – Πυρσινέλλα) και άλλα πάρκα των κοινοτήτων, σχολικά γυμναστήρια και προαύλια σχολείων, το δασάκι στο Φρόντζο, Παραλίμνια περιοχή, Κοινοτικά γήπεδα, πλατείες, αλσύλλια, πισίνα, Ιππασία, γυμναστήρια, αθλοπαιδιές – προαύλια σχολείων, εγκαταστάσεις σε ανοικτά αθλητικά κέντρα και στάδια (ΕΑΝΚΙ-ΠΕΑΚΙ-ΣΤΑΔΙΟ ΖΩΣΙΜΑΔΕΣ).
Παράδειγμα δράσης
Περπάτημα: Κάθε μέρα.
Εξόρμηση στο Μιτσικέλι – πεζοπορία κάθε Κυριακή
Τρέξιμο: 1. πάρκο 2, παραλίμνιο, ελεγχόμενο τρέξιμο, κάθε μέρα
Κάθε 1ο Σάββατο του μήνα γύρος του κάστρου ή γύρος της πόλης
Πρόγραμμα ατόμων με προβλήματα υγείας
Ποδήλατο: Κάθε 2η Κυριακή του μήνα με διαδρομές για όλες τις ηλικίες Πρόγραμμα ακροβατικής ποδηλασίας, Αγώνες ποδηλασίας κατά κατηγορία κάθε 1η Κυριακή του μήνα.
Χορός: μοντέρνος- παραδοσιακός-Τάνγκο, σχολικά συγκροτήματα
Γυμναστική: (ελεύθερη, πιλάτες – γιόγκα κλπ) Γυμναστήρια, Σχολεία, 3 φορές την εβδομάδα
Σκεϊτ-ρόλερ: σε συγκεκριμένο χώρο ασφαλείας (πλατεία ή ανοικτό αθλητικό χώρο)
Διαδρομή μέσω κεντρικών δρόμων ή γύρω από το κάστρο αγώνες 4 φορές το χρόνο.
Ορειβασία στα βουνά της Ηπείρου: κάθε μήνα.
Χιονοδρομία: 1. Πρόγραμμα μαθητών, πρόγραμμα ενηλίκων, πρόγραμμα ανέργων, αστέγων, φοιτητών, γυναικών.
Αθλητικά διήμερα: κατασκήνωση
Παραδοσιακά παιγνίδια: αναβίωση παραδοσιακών παιγνιδιών α) για παιδιά β) για ενήλικες γ) Τρίτη ηλικία Κάθε τελευταία Κυριακή του Μήνα.
Αθλητικές εκδρομές
Δημιουργία ολοήμερων καλοκαιρινών αθλητικών εκδηλώσεων για μαθητές
Η κατάσταση στους αθλητικούς χώρους
Η κατάσταση είναι … τραγική στις αθλητικές υποδομές, παρόλο την αυξανόμενη τάση της συμμετοχής των πολιτών στη μαζική άθληση, αλλά και τις διακρίσεις των ερασιτεχνών αθλητών σε παγκόσμια και πανελλήνια τουρνουά.
- Η ανακατασκευή του ταρτάν του εθνικού σταδίου
- Διάφορα προβλήματα στο κλειστό γυμναστήριο κατά διαστήματα
- Η αποπεράτωση στο ΠΕΑΚΙ της αίθουσας των βαρέων αθλημάτων
- Η λειτουργία του κολυμβητηρίου. Το μεγάλο πρόβλημα του κολυμβητηρίου είναι το ενεργειακό, λειτουργικό κόστος καθώς και η συντήρηση τους. Η κεντρική διαχείριση του θέματος θα μπορούσε απαλλάξει τους ΟΤΑ από αυτό το βάρος. Μέχρι να γίνει αυτό, να αξιοποιηθεί σε αυτή την κατεύθυνση κάθε μέσο, όπως φωτοβολταϊκά, αλλαγή τεχνολογίας.
- Η λειτουργία και συντήρηση των αθλητικών εγκαταστάσεων
- Η λειτουργία σχολικών γυμναστηρίων
- Η έλλειψη σύγχρονου κλειστού γυμναστηρίου
- Η έλλειψη κλειστών αθλητικών χώρων
- Για πολλά χρόνια η μη αδειοδότηση των αθλητικών εγκαταστάσεων
- Η συντήρηση και ο εμπλουτισμός με κατάλληλη αθλητική υποδομή των παιδικών χαρών.
- Θεωρούμε απαραίτητη την ύπαρξη σε αθλητικούς χώρους με μεγάλη επισκεψιμότητα από αθλητές και θεατές, απινιδωτή για τις πρώτες βοήθειες
- Για την αποτελεσματική λειτουργία προτείνεται η θεσμοθέτηση οργάνων ελέγχου, εκτός του δημοτικού συμβουλίου.
Προτείνουμε:
- Έλεγχος διαφάνειας λειτουργίας και στελέχωση με απαραίτητο αριθμό προσωπικού των εγκαταστάσεων.
- Ενίσχυση της ποιότητας των αθλητικό-τουριστικών εγκαταστάσεων, επαρκής χρηματοδότηση – συντήρηση.
Οι επιπτώσεις των μνημονίων
Όπως και τα κοινωνικά αγαθά της παιδείας, της υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας, έτσι και ο αθλητισμός υπέστη τις συνέπειες των μνημονιακών πολιτικών-περικοπών και στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Ο ερασιτεχνικός αθλητισμός βρίσκεται σήμερα ένα βήμα πριν την οριστική απαξίωση και κατάρρευση. Η κατάσταση αυτή αποτυπώνεται ξεκάθαρα στον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2014.
Η τεράστια μείωση της κρατικής χρηματοδότησης αποτυπώνεται χαρακτηριστικά στις διακυμάνσεις των δαπανών των Κρατικών Προϋπολογισμών των προηγούμενων πέντε ετών, οι οποίες από το 2009 μέχρι το 2014 έχουν μειωθεί κατά 67,6%. Συγκεκριμένα, από 187,3 εκατομμύρια ευρώ το 2009, η συνολική κρατική χρηματοδότηση για τον αθλητισμό κατέρρευσε στα 84 εκατομμύρια το 2012, μειώθηκε σε 75 εκατομμύρια ευρώ το 2013. Ενώ στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων το 2012, για τον αθλητισμό διατέθηκαν 4,85 εκατ. Ευρώ.
Συγκριτικά με τη προηγούμενη δεκαετία (2000), όταν οι δημόσιες επενδύσεις για τον αθλητισμό ανήλθαν στα 75,8 εκατ. ευρώ με συμμετοχή 1,1% επί του συνόλου, υπάρχει μια συντριβή, που συνιστά ουσιαστικό αποκλεισμό του αθλητισμού από το ΠΔΕ. Ενδεικτικά οι επιδόσεις του Ελληνικού κράτους σε αυτό το τομέα υπολείπονται σημαντικά των περισσότερων χωρών της ΕΕ και αντιστοιχούν στο 1/3 εκείνων.
Ο ερασιτεχνικός αθλητισμός στηριζόταν σε σημαντικό βαθμό επί δεκαετίες και από τις οικονομικές ενισχύσεις και ανταποδοτικές χορηγίες δημόσιων επιχειρήσεων (π.χ. ΟΠΑΠ ΑΕ ιδιωτικοποιήθηκε το 2013 μέσω του ΤΑΙΠΕΔ).
Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι, να οδηγηθούν τη χρονιά που πέρασε σε μαρασμό όλες οι δομές του αθλητισμού.
Την ίδια στιγμή, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης είδαν την συνολική χρηματοδότησή τους να μειώνεται κατά 200 περίπου εκατομμύρια ευρώ το 2013, ενώ η αντίστοιχη μείωση για το 2014 αφορά σε περίπου 100 εκατομμύρια επιπλέον.
Σε ότι αφορά, στην μαζική άθληση και στα προγράμματα «Άθληση για Όλους» των ΟΤΑ, αυτά για το 2013 επιχορηγήθηκαν από τη ΓΓΑ με μόλις 2,5 εκ. ευρώ, ενώ σημαντικό κόστος των διαφόρων προγραμμάτων άθλησης μετατοπίστηκε στους ίδιους τους δημότες. Σχετικά δε με τις δαπάνες για τη στήριξη και την ανάπτυξη της φυσικής αγωγής και του αθλητισμού στην εκπαίδευση, αυτές κυμάνθηκαν σε λίγο περισσότερο από 200.000 ευρώ, για ολόκληρη την χώρα.
Παράλληλα διαπιστώνουμε, ότι το σύνολο των βεβαιωμένων χρεών των ΠΑΕ το 2008-2009 ήταν 80.398.844 εκατ. ευρώ, ενώ το 2010 ανήλθαν σε 222 εκατ. Ευρώ. Μόνο για το 2010 τα ληξιπρόθεσμα χρέη των ΠΑΕ ανήλθαν σε 23.331.411 ευρώ, ενώ το 2011 τα ληξιπρόθεσμα χρέη ήταν 26 εκατ. ευρώ, από τα οποία είχαν εισπραχθεί μόνο τα 3 εκατ. ευρώ.
Πρέπει να επισημάνουμε ότι στο έκτο κεφάλαιο του κώδικα δήμων και κοινοτήτων (άρθρο 202), προβλέπεται « με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου παρέχονται χρηματικές επιχορηγήσεις σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, σε αθλητικούς και πολιτιστικούς συλλόγους, των οποίων η έδρα βρίσκεται εντός των διοικητικών ορίων του δήμου ή της κοινότητας…. Προς αυτό απαιτείται εγγραφή της σχετικής πίστωσης στον προϋπολογισμό, με ποσό που δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικά το 1,5% των τακτικών εσόδων των ΟΤΑ». Με αυτά τα δεδομένα εύλογο είναι το ερώτημα: πόσο ήταν ο προϋπολογισμός του 2013 στο δήμο και πόσο αντιστοιχεί το 1,5% ;
Αθλητισμός και υγεία
Είναι γνωστές οι έρευνες που αναδεικνύουν τους αρνητικούς δείκτες της φυσικής κατάστασης, την αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας και τις χρόνιες παθήσεις μυοσκελετικών και ψυχικών προβλημάτων. Την περίοδο 2003-2012 σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Παχυσαρκίας έχουμε αύξηση 50% των υπέρβαρων παιδιών στη χώρα μας. (δεν είναι μόνο η κακή διατροφή, αλλά η έλλειψη άσκησης και η φτηνή διασκέδαση-τηλεόραση-ηλεκτρονικά). Να σημειωθεί ότι η επένδυση με 1 ευρώ στην άθληση αντιστοιχεί σε 8 ευρώ στην υγεία.
Με λόγια του Μαντέλα
Ο Σπύρος Ντάνης έκλεισε την παρουσίαση με τα λόγια που είχε πει ο αείμνηστος Νέλσον Μαντέλα:
«Ο αθλητισμός έχει τη δύναμη ν’ αλλάξει τον κόσμο.
Τη δύναμη να εμπνεύσει.
Τη δύναμη να ενώσει τον κόσμο, μ’ ένα τρόπο, που λίγοι άλλοι μπορούν να πετύχουν.
“Μιλάει” στους ανθρώπους σε μια γλώσσα που αντιλαμβάνονται.
Ο αθλητισμός μπορεί να δημιουργήσει ελπίδα, εκεί όπου πριν υπήρχε μόνο απελπισία».
