Σήμερα Κυριακή 18 Απριλίου 2021 εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοερασιτεχνισμού, όπως κάθε χρόνο.
Κάθε χρόνο στις 18 Απριλίου, την ημέρα που ιδρύθηκε στο Παρίσι η Παγκόσμια Ένωση Ραδιοερασιτεχνισμού (International Amateur Radio Union – IARU), οι ραδιοερασιτέχνες σε όλο τον κόσμο «βγαίνουν στον αέρα» (σσ. πραγματοποιούν εκπομπές) γιορτάζοντας την Παγκόσμια Ημέρα Ραδιοερασιτεχνισμού.
Η IARU ανακοίνωσε το ειδικό θέμα για τη φετινή γιορτή της Κυριακής 18/4/2021, που εκφράζει απόλυτα τη σημερινή κατάσταση παγκοσμίως: «Ραδιοερασιτεχνισμός: Μένουμε σπίτι αλλά δεν είμαστε μόνοι!»
Ας γνωρίζουμε καλύτερα όμως αυτό το μαγευτικό χόμπι – δραστηριότητα μέσα από τις πληροφορίες που συγκεντρώσαμε στο παρακάτω αφιέρωμα:
1. Τι είναι ο ραδιοερασιτεχνισμός
Ο Ραδιοερασιτεχνισμός ονομάζεται επίσημα “Υπηρεσία Ερασιτέχνη“. Ο πλήρως διατυπωμένος ορισμός της Υπηρεσίας Ερασιτέχνη σύμφωνα με την I.T.U. (International Telecommunication Union, Διεθνής Ένωση Τηλεπικοινωνίας) , είναι ο παρακάτω:
Η Υπηρεσία Ερασιτέχνη είναι μια Υπηρεσία Ραδιοεπικοινωνίας που έχει σαν σκοπό την αυτοδιδασκαλία, την αλληλοεπικοινωνία και τις τεχνικές μελέτες, διεξαγόμενη από ερασιτέχνες, δηλαδή από πρόσωπα κατάλληλα εξουσιοδοτημένα που ενδιαφέρονται για τη ραδιοηλεκτρική τεχνική, αποκλειστικά προς εξυπηρέτηση προσωπικού σκοπού και χωρίς οικονομικό συμφέρον.
Ονομάστηκε δε Υπηρεσία “Ερασιτέχνη” κατά τα πρώτα χρόνια της δημιουργίας της, σε αντιδιαστολή με τις υπηρεσίες επαγγελματικών εκπομπών (commercial services) όπως είναι π.χ. τα εμπορικά τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά προγράμματα, οι επικοινωνίες μεταξύ ναυτιλομένων, οι στρατιωτικές επικοινωνίες, οι επικοινωνίες οργανισμών κοινής ωφέλειας, κ.λ.π.
2. Τι είναι ο ραδιοερασιτέχνης
Ραδιοερασιτέχνης είναι το άτομο το οποίο έπειτα από γραπτή εξεταστική δοκιμασία σε κρατική αρχή επικοινωνίων (υπουργείο ή άλλο φορέα) έχει λάβει το ΝΟΜΙΜΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ να προβάνει επίσημα και κατά την απόλυτη κρίση του στις εξής πράξεις, υπό την προυπόθεση ότι οι δραστηριότητες του δεν παρενοχλούν άλλες υπηρεσίες ραδιοεπικοινωνιών:
- Να κατασκευάζει και να λειτουργεί συσκευές και μηχανήματα ραδιοεπικοινωνίας [μόνο οι ραδιοερασιτέχνες έχουν το προνόμιο αυτό – όλοι οι άλλοι χρήστες επικοινωνιών είναι υποχρεωμένοι να χρησιμοποιούν συσκευές με «έκγριση τύπου» και σε καμία περίπτωση δεν έχουν δικαίωμα να τις κατασκευάζουν οι ίδιοι]
- Να πραγματοποιεί κάθε είδους έρευνα που έχει σαν σκοπό την προαγωγή της ραδιοεπικοινωνίας και των τεχνικών της
- Να πραγματοποιεί ραδιοεπικοινωνίες σε κανονικές συνθήκες ή σε συνθήκες εκτάκτου ανάγκης
- Να εκπέμπει σε οποιαδήποτε συχνότητα του εκχωρημένου Ρ/Ε φάσματος, κατά την κρίση του – σε αντίθεση και εδώ με σταθμούς άλλων υπηρεσιών, στους οποίους διατίθενται fixed συχνότητες ή κανάλια
Επίσης,
Οι ραδιοερασιτέχνες δεν απασχολούνται συνήθως σε τηλεπικοινωνιακές δραστηριότητες. Μεταξύ τους υπάρχουν άνθρωποι κάθε ηλικίας, φύλου αλλά και καταγωγής. Αυτό που τους συνδέει είναι η ενασχόληση με τις ραδιοεπικοινωνίες και την ηλεκτρονική τεχνική. Επίσης, ας σημειωθεί ότι οι ραδιοερασιτέχνες προάγουν ιδιαίτερα (μέσω των ραδιοεπαφών τους) τη διεθνή φιλία και αλληλοβοήθεια.
3. Τι ΔΕΝ είναι ραδιοερασιτεχνισμός
Ραδιοερασιτεχνισμός ΔΕΝ είναι οι πειρατικές ( = οι χωρίς νόμιμη άδεια) εκπομές ραδιοφωνίας ορισμένων ατόμων σε ζώνες συχνοτήτων που έχουν εκχωρηθεί σε νόμιμους ραδιοφωνικούς σταθμούς (Ρ/Σ) για μετάδοση εμπορικών ή πληροφοριακών προγραμμάτων (π.χ. AM: 540 Khz – 1.600 Khz ή FM 88 – 108 Mhz). Επίσης, ραδιοερασιτεχνισμός ΔΕΝ είναι οι επικοινωνίες μεταξύ ιδιωτών με χρήση πομποδεκτών C.B. (Citizen’s Band) στους 27 MHz ή πομποδεκτών P.M.R. στη ζώνη των UHF. Όλα τα παραπάνω ΔΕΝ είναι σίγουρα ραδιοερασιτεχνισμός και τα πρόσωπα που τα επιτελούν ΔΕΝ είναι ασφαλώς ραδιοερασιτέχνες.
4. Τι προσφέρει ο ραδιοερασιτεχνισμός;
Ο ραδιοερασιτεχνισμός προσφέρει επίσης αυτοεκπαίδευση στον ραδιοερασιτέχνη που θα ασχοληθεί ενεργά μαζί του. Συγκεκριμένα, ο ενεργός ραδιοερασιτέχνης απασχολείται με τα εξής ζητήματα:
- Με την εφαρμοσμένη ραδιοηλεκτρολογία – Ραδιοηλεκτρονική
- Με τη μελέτη και σχεδίαση κεραιών αλλά και την κατασκευή τους
- Με τη διάδοση των Ηλεκτρομαγνητικών Κυμάτων, σε κοντινές, μέσες και μεγάλες αποστάσεις, καθώς και τους παράγοντες που την επηρρεάζουν
- Με τα συστήματα και τους τύπους (modes) εκπομπών (ας σημειωθεί ότι πολλούς τύπους εκπομπών τους έχουν ανακαλύψει ραδιοερασιτέχνες κατά τις έρευνες τους… π.χ. το mode BPSK για ψηφιακές επικοινωνίες στενού εύρους ζώνης)
- Με το συχνοτικό φάσμα (LF, HF, VHF, UHF, SHF και άνω …)
- Και με πολλά άλλα θέματα, όπως δορυφορικές επικοινωνίες (SAT operations), επικοινωνίες απομακρυσμένων σταθμών (DX), επικοινωνίες εντοπισμού θέσης (π.χ. APRS ή ARDF), συμμετοχή σε διαγωνισμούς (contests), βραβεία, κ.λ.π.
5. Τι άλλο προσφέρει ο ραδιοερασιτεχνισμός;
Πολλά ακόμη, με κυριότερα τα εξής: Ευχάριστη και ωφέλιμη ενασχόληση, φίλους σε όλον τον κόσμο (αν βέβαια είστε active στα HF [βραχέα κύματα]), γνώσεις για τις τηλεπικοινωνίες και δημιουργικές κατασκευές (αν πιάνει το χέρι σας…)
6. Προσφέρει μόνο στους ραδιοερασιτέχνες ο ραδιοερασιτεχνισμός;
ΟΧΙ! Σε καμία περίπτωση! Ο ραδιοερασιτεχνισμός προσφέρει επίσης ευρύτερα σε όλο το κοινωνικό σύνολο, σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών, εκτάκτων αναγκών, άλλων κοινωνικών δραστηριοτήτων και γεγονότων, τις γνώσεις, τις ικανότητες, τον εξοπλισμό και τη βοήθεια των μελών του. Πάμπολες οι συμμετοχές ραδιοερασιτεχνών τα τελευταία χρόνια σε περιστατικά και καταστάσεις όπως: Πυρκαγιές, Αναζητήσεις, Σεισμοί, Διασώσεις, κ.α.
7. Πως δημιουργήθηκε ο ραδιοερασιτεχνισμός; Που και πότε;
Από το ενδιαφέρον που δημιουργήθηκε μετά τα πειράματα του Guglielmo Marconi (Γουλιέλμο Μαρκόνι) στις αρχές του 20ου αιώνα (περί το 1902), τα οποία οδήγησαν στις ασύρματες επικοινωνίες μεγάλων αποστάσεων, πολλοί άρχισαν να πειραματίζονται και πέτυχαν ραδιοεπικοινωνίες μεταξύ τους στις περιοχές των μακρών (LW) και μεσαίων (MW) κυμάτων.
Υπάρχουν αναφορές επικοινωνιών 88 ασύρματων σταθμών ραδιοτηλεγραφίας στην έκδοση “Official Wireless Blue Book” του Wireless Association of America, το οποίο εκδόθηκε το έτος 1909. Επίσημα, η “Υπηρεσία Ερασιτέχνη” – “Radio Amateur Service” αναγνωρίστηκε στοΔιεθνές Ραδιοτηλεγραφικο Συνέδριο της Ουάσιγκτον, το έτος 1927.
8. OK, καλοί είστε, αλλά πόσοι είστε ρε παιδιά;
Επίσημα στοιχεία δεν είναι εύκολο να καταγραφούν, αλλά υπολογίζεται ότι διεθνώς υπάρχουν περί τα 3 εκατομμύρια (3.000.000) ραδιοερασιτεχνικοί σταθμοί.
9. Είναι hobby μόνο για άντρες;
Όχι, καθόλου! Το αντίθετο, τα τελευταία χρόνια αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των γυναικών ραδιοερασιτεχνών (αποκαλούνται YL’s = Young Ladies)
10. Και πρέπει να ξέρω αυτούς τους ήχους για να μιλήσω;
Επίσης όχι, καθόλου! Αυτοί οι ήχοι (δλδ. τα Σήματα Μορς ή αλλιώς οι επικοινωνίες CW) είναι μόνο ένας τρόπος από τους πολλούς για να επικοινωνήσει κάποιος [και για την ακρίβεια ο παλαιότερος]. Υπάρχει πληθώρα άλλων τύπων επικοινωνίας, όπως είναι η επικοινωνία με φωνή (π.χ. SSB ή FM), η επικοινωνία με ψηφιακά σήματα (π.χ. Ραδιοτηλέτυπο RTTY, BPSK, Radio FAX, Pactor κ.α.)
11. Και πως αναγνωρίζεται ο κάθε σταθμός;
Μέσω του Διεθνούς Διακριτικού Κλήσης (Δ.Δ.Κ.), του Call Sign, το οποίο απονέμεται μετά την επιτυχία στις σχετικές εξετάσεις που αναφέρθηκαν πιο πάνω. Το Δ.Δ.Κ. περιλαμβάνει οπωσδήποτε τη χώρα, την περιοχή και το διακριτικό σας. [π.χ. SV6JHQ = SV6: Ελλάδα, Ήπειρος, σταθμός JHQ]
12. Και ποιό είναι το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο;
Τα σχετικά με το ραδιοερασιτεχνισμό ρυθμίζονται από διάφορες διατάξεις. Περισσότερες πληροφορίες στην επίσημη ιστοσελίδα της Ένωσης Ελλήνων Ραδιοερασιτεχνών (ΕΕΡ) www.raag.org.
13. Πως μπορώ να γίνω και εγώ ραδιοερασιτέχνης;
Θα πρέπει να δώσετε τις απαιτούμενες γραπτές – προφορικές εξετάσεις που γίνονται 2 φορές το χρόνο από το Υ.Μ.Ε. αφού έχετε εκπαιδευτεί στα βασικά αντικείμενα του ραδιοερασιτεχνισμού. Πριν από όλα, ελάτε σε επαφή με τον πλησιέστερο σε εσάς ραδιοερασιτεχνικό σωματείο / σύλλογο / ένωση. Εκεί θα σας βοηθήσουν κατάλληλα ώστε να γίνετε γρήγορα συνάδελφος!
14. Υπάρχει κάποιος κώδικας συμπεριφοράς για ραδιοερασιτέχνες;
Οι ραδιοερασιτέχνες έχουν έναν κώδικα συμπεριφοράς, τον οποίον συνέταξε ο Αμερικανός Paul M. Segal,W9EEA, το έτος 1928. Ο κώδικας αυτός συντάχθηκε για τους Αμερικανούς ραδιοερασιτέχνες και αργότερα οι συνάδελφοί τους στον υπόλοιπο κόσμο υιοθέτησαν των κώδικα αυτόν με κατάλληλες Τροποποιήσεις. Ο κώδικας είναι ο παρακάτω:
- Ο Ερασιτέχνης είναι ευγενικός Ποτέ δε χρησιμοποιεί τον “αέρα” για να διασκεδάσει σε βάρος των άλλων. Δεν ξεχνά την εγγύηση που έδωσε γι’ αυτόν ο σύλλογός του στο κράτος και στην κοινωνία.
- Ο Ερασιτέχνης είναι νομοταγής Οφείλει τη νομιμότητά του στο σύνολο και εμμένει σ’ αυτή για να μην το εκθέσει.
- Ο Ερασιτέχνης είναι προοδευτικός Ο σταθμός του είναι κατασκευασμένος σύμφωνα με τις εξελίξεις της επιστήμης, κατασκευασμένος καλά και αποδοτικός. Οι εκπομπές του είναι “καθαρές” και σύμφωνα με όλους τους κανόνες.
- Ο Ερασιτέχνης είναι εγκάρδιος Αργό και υπομονετικό χείρισμα, όποτε ζητείται, φιλικές συμβουλές προς τον αρχάριο, υποστήριξη και συνεργασία για τα ενδιαφέροντα των άλλων. Να τα χαρακτηριστικά σημεία του ραδιοερασιτεχνικού πνεύματος.
- Ο Ερασιτέχνης είναι ορθολογιστής Ο ραδιοερασιτεχνισμός είναι το χόμπι του, ποτέ δεν το αφήνει να βλάψει κάποιο από τα καθήκοντά του προς την οικογένειά του, την εργασία του, το σχολείο του ή την κοινωνία.
- Ο Ερασιτέχνης είναι πατριώτης Οι γνώσεις του και ο σταθμός του είναι πάντοτε έτοιμα να προσφέρουν τις υπηρεσίες του στην Πατρίδα και στην κοινωνία.
Επιμέλεια: N. Βούστρος (SV6JHQ)