του Καλλίνικου Νικολακόπουλου*
H υγεία, το πολυτιμότερο κοινωνικό αγαθό, δεν μπορεί να ιδιωτικοποιηθεί γιατί αποτελεί δημόσιο αγαθό, όντας κρατική υποχρέωση η παροχή της δημόσια και δωρεάν, μέσω του ΕΣΥ. Η εφαρμογή του προγράμματος του οικονομικού νεοφιλελευθερισμού και στην υγεία, οδηγεί στη μετατροπή των δημόσιων νοσοκομείων σε Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) και στην εμπορευματοποίησή της.
Η απαλλαγή του κρατικού προϋπολογισμού από «περιττά» βάρη, δηλαδή τα δημόσια έξοδα για την Υγεία, μέσω της μετατροπής των Νοσοκομείων σε ΝΠΙΔ, νομοτελειακά θα οδηγήσει το ΕΣΥ σε πλήρη εξαθλίωση, προς όφελος των μεγάλων-μικρών επιχειρηματιών στον τομέα της υγείας και σε βάρος του μέσου Έλληνα πολίτη. Η ιδιωτικοποίηση του αγαθού της υγείας συνιστά δουλεία και αισχρή κερδοσκοπία της ανθρώπινης ανάγκης.
Οι περισσότεροι ασθενείς γίνονται ‘καταναλωτές’ στο παιχνίδι της αγοράς του κέρδους, χωρίς επιλογή ‘μη κατανάλωσης’ γιατί νοσούν. Από το 2009 έως τώρα, ο προϋπολογισμός για την υγεία σταδιακά κατακρημνίσθηκε, έχοντας ήδη μειωθεί σωρευτικά κατά 40% κατά τη διάρκεια των ετών 2016-19, μεταφέροντας χρηματοδοτική υποχρέωση στα ασφαλιστικά ταμεία. Η φυγή των γιατρών στο εξωτερικό οδήγησε στη μεγάλη έλλειψη προσωπικού στα νοσοκομεία, ενώ το υπάρχον προσωπικό δουλεύει μέχρι εξάντλησης και τα νοσοκομεία λειτουργούν χάρη στο φιλότιμό του. Η χρηματοδότηση λειτουργίας των δημόσιων νοσοκομείων παραμένει στάσιμη το 2020 και προετοιμάζεται η λειτουργία τους ως επιχειρήσεων, που ως αυτοτελείς οικονομικές μονάδες θα μπορούν να χρηματοδοτούνται λαμβάνοντας δωρεές και αναπτύσσοντας επιχειρηματικές δραστηριότητες, όπως πχ η με αμοιβή λειτουργία απογευματινών εξωτερικών ιατρείων και οι ΣΔΙΤ.
Παρατηρούμε τη βαθμιαία απόσυρση του κράτους από τη χρηματοδότηση των δημόσιων δομών υγείας, τη χρηματοδότησή τους σύμφωνα με την οικονομική τους αποδοτικότητα, την εισδοχή ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών, καθώς και τις ΣΔΙΤ που αφορούν σε έργα και υπηρεσίες των νοσοκομείων. Η μείωση του λειτουργικού-μισθολογικού κόστους, επιχειρείται μέσω της αύξησης των ελαστικών-επισφαλών μορφών απασχόλησης και της πλήρους ή μερικής ιδιωτικής οικονομικής συμμετοχής των ασθενών για τη λήψη υπηρεσιών υγείας.
Παλιότερη δημοσιευμένη μελέτη του ΑΠΘ, που πραγματοποίησαν οι Α. Μπενος, Λ. Αντωνοπούλου και Η. Κονδύλης, ανασκοπώντας εμπειρικά δεδομένα από τη δεκαετή εφαρμογή των ΣΔΙΤ στη Βρετανία, επιχείρησε μια αποτίμηση της αποδοτικότητάς τους. ‘Οι ΣΔΙΤ δεν προσφέρουν καλή σχέση ποιότητας ως προς την τιμή, καθώς το κόστος τους είναι υψηλό και μάλιστα συγκριτικά υψηλότερο σε σχέση με τα προγράμματα δημόσιων επενδύσεων. Συνεπάγονται εκποίηση της ακίνητης περιουσίας της Βρετανικής Εθνικής Υπηρεσίας Υγείας, ενώ σχετίζονται με αδικαιολόγητες -με κλινικά κριτήρια- μειώσεις έως και 30% στις κλίνες και έως 16,7% στους προϋπολογισμούς μισθοδοσίας των νέων νοσοκομείων, με αποτέλεσμα τα τελευταία να αδυνατούν να ικανοποιήσουν τις τοπικές υγειονομικές ανάγκες.’
Η εμπειρία της πανδημίας covid-19 στην Ελλάδα, απέδειξε ότι το υπό κατάρρευση ΕΣΥ κατάφερε να ανταποκριθεί, παρά τις τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό και πόρους, στην υγειονομική-ιατρική διαχείρισή της, χάρη και στα σχετικά έγκαιρα μέτρα του γενικευμένου lockdown. Στον αντίποδα, οι Η.Π.Α., με ιδιωτικό σύστημα υγείας, απέτυχαν παταγωδώς στην αντιμετώπιση της πανδημίας, μετρώντας δεκάδες χιλιάδες νεκρούς και καταγράφοντας τη θλιβερή πρώτη θέση παγκόσμια, μακράν του δεύτερου.
* Οικονομολόγος (πτυχιούχος οικονομικών επιστημών, 2ετές μεταπτυχιακό διοίκησης επιχειρήσεων στην τραπεζική/χρηματοοικονομική, 2ετές μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στα οικονομικά και διοίκηση μονάδων υγείας) – Αναλυτής Πληροφοριακών Συστημάτων (2ετές μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στα πληροφοριακά συστήματα), email:[email protected], website: www.kallinikosnikolakopoulos. blοgspot.com