Ο αγώνας ενάντια στην φραγματοποίηση των ποταμών είναι αγώνας ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού, αγώνας για την προστασία των δημόσιων συλλογικών αγαθών. Για τον λόγο αυτόν απαιτείται κοινός βηματισμός των κινημάτων πολιτών όλης της Ελλάδας τονίστηκε κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης «Πόλεμοι του νερού στη γειτονιά μας: Κινήματα και προοπτικές» που διοργανώθηκε από τη Χειρονομία Αντιεξουσιαστική Κίνηση το απόγευμα της Παρασκευής, 17 Μαΐου 2013 στο συνεδριακό κέντρο της Περιφέρειας Ηπείρου στα Γιάννενα (στοά Σάρκα).
«Είναι ξεκάθαρο ότι μεθοδικά και σταθερά επιδιώκεται η συγκέντρωση των υδάτων. Αυτό εξυπηρετεί τα συμφέροντα του κεφαλαίου γιατί αυξάνει τα κέρδη του κεφαλαίου από την εκμετάλλευση της υδάτινης ενέργειας και παράλληλα δίνει τη δυνατότητα εμπορευματοποίησης του νερού. Αν ο Αώος εκτραπεί προς την τεχνητή λίμνη θα αυξηθεί το υδάτινο δυναμικό και θα δώσει τη δυνατότητα αύξηση της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας με την αναβάθμιση των υπαρχόντων υδροηλεκτρικών και τη δημιουργία νέων με το χαμηλότερο δυνατό κόστος.
Παράλληλα το νερό θα φτάσει στο λεκανοπέδιο για να εμπλουτίσει τον υδροφόρο ορίζοντα του Μιτσικελίου, ο οποίος σύμφωνα με το υπουργείο παρουσιάζει αρνητικό ισοζύγιο. Δεν μας λένε όμως γιατί, παρά τη μεγάλη βροχόπτωση και την περιορισμένη άρδευση, το υδάτινο ισοζύγιο είναι αρνητικό. Είναι ξεκάθαρο ότι οι εταιρείες εμφιάλωσης έχουν βάλει στόχο να στραγγίσουν το νερό. Κανείς δεν αναφέρει τι προβλέπουν οι άδειες που έχουν δοθεί και πώς ελέγχεται η αντλούμενη ποσότητα. Αρκεί να αναφέρω ότι μόνο μία μηχανή εμφιάλωσης εταιρείας στο Καλπάκι εμφιαλώνει 26 χιλιάδες την ώρα. Μεγάλη είναι επίσης και η παραγωγή σε αναψυκτικά για λογαριασμό μεγάλων εταιρειών μάρκετ όπως η Lidl, ενώ είναι άγνωστες οι ποσότητες νερού που εξάγονται.
Ο λαλίστατος περιφερειάρχης για το συγκεκριμένο δεν αναφέρει λέξη. Το νερό του Αώου είναι από τα πλέον καθαρά και πλούσια νερά και αποτελεί μοντέλο αξιολόγησης ποτάμιων υδάτων σύμφωνα και με τις μελέτες της καθηγήτριας του ΑΠΘ, κ. Λαζαρίδη. Το θέμα της άγριας ιδιωτικοποίησης του νερού δεν είναι αποκομμένο από τις γενικότερες νεοφιλελεύθερες πολιτικές που εφαρμόζονται σε όλα τα επίπεδα της σύγχρονης επιδρομής του τοκογλυφικού κεφαλαίου. Είναι αποτέλεσμα της σύγχρονης αντίληψης για την οικονομική ανάπτυξη που διέπει τους σύγχρονους οικονομολόγους, υπηρέτες των τραπεζιτών και των κεφαλαιοκρατών. Ανάπτυξη δεν σημαίνει μεγέθυνση και μάλιστα αριθμών και αντικειμένων και κατ’ επέκταση κερδών. Ανάπτυξη σημαίνει απελευθέρωση των δημιουργικών δυνατοτήτων του ανθρώπου. Η οικονομία υπάρχει για να υπηρετεί τους ανθρώπους και όχι οι άνθρωποι την οικονομία. Μόνιμη ανάπτυξη – μεγέθυνση της οικονομίας είναι αδύνατη γιατί η οικονομία είναι υποσύστημα ενός μεγαλύτερου και πεπερασμένου συστήματος, της βιόσφαιρας.
Παράλληλα είναι φανερό ότι χωρίς τις υπηρεσίες των οικοσυστημάτων αυτών που η σύγχρονη λεηλασία καταστρέφει, καμία οικονομική ανάπτυξη δεν μπορεί να υπάρξει. Για μένα είναι ξεκάθαρο ότι ο αγώνας για να σωθεί το ποτάμι περνά μέσα από τον αγώνα για να σωθούν τα νερά που σημαίνει ότι είναι αγώνας για να σωθεί η φύση που είναι προϋπόθεση για τη σωτηρία των κοινωνικών, άρα πολιτικός αγώνας για την ανατροπή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών», σημείωσε ο Παύλος Κοντογιάννης, εκ μέρους της Κίνησης για την προστασία του Αώου (protectaoos.blogspot.com) και τάχτηκε υπέρ ενός πανελλαδικού δικτύου το οποίο θα συντονίζει και θα φέρει σε επαφή όλες τις κινήσεις και πρωτοβουλίες που αγωνίζονται ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού, ενάντια στα μεγάλα φράγματα, με καταγραφή των κινημάτων και πρωτοβουλιών, ενημέρωση για τις δράσεις, καταγραφή νομοθεσίας εθνικής και ευρωπαικής, με κοινή νομική κάλυψη και σε επικοινωνία με τα παγκόσμια κινήματα. Μία πρώτη κίνηση, πρόσθεσε, θα ήταν η δημιουργία ενός πανηπειρωτικού δικτύου.
«Το μείζον ζήτημα σήμερα είναι η ιδιωτικοποίηση του νερού γιατί οι πόλεμοι του νερού είναι δευτερεύον ζήτημα. Να μην εθιστούμε σε αυτό. Είναι ο κυρίαρχος λόγος των εξουσιαστών ότι γίνονται πόλεμοι για το νερό και η Βαντάνα Σίβα στο βιβλίο της το ξεκαθαρίζει λέγοντας ότι ‘όταν λέμε πόλεμοι για το νερό εννοούμε πόλεμοι αντιλήψεων , έστω κι αν σε μερικές περιοχές του πλανήτη γίνονται πόλεμοι για το νερό με χειροβομβίδες και όπλα’. Αιτία των πολέμων είναι ο καπιταλισμός και πριν εμφανιστεί ο καπιταλισμός, η αιτία τους ήταν η εκμετάλλευση των αδυνάτων από τους δυνατούς», σημείωσε αρχικά ο Κώστας Δημητρίου, πρόεδρος του Συλλόγου Προστασίας Αράχθου, επισημαίνοντας παράλληλα την ανάγκη ο αγώνας να επικεντρωθεί στην αντίσταση κατά της ιδιωτικοποίησης του νερού από τις εταιρείες εμφιάλωσης καθώς και στην προσπάθεια ιδιωτικοποίησης του νερού, μέσω ΤΑΙΠΕΔ, σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα.
Κάνοντας αναφορά στον πολύχρονο αγώνα ο οποίος ακύρωσε την κατασκευή μεγάλου υδροηλεκτρικού φράγματος της εταιρείας Μηχανική στον Άγιο Νικόλαο του Αράχθου ο κ. Δημητρίου ανέφερε: «Το αποτέλεσμα του αγώνα ήταν η σωτηρία του γεφυριού της Πλάκας και η μη κατασκευή του έργου. Ήταν ένα μέτωπο εναντίωσης που κατάφερε να αποδυναμώσει τις κομματικές δεσμεύσεις που είχαν οι κάτοικοι των χωριών οι οποίοι συνειδητοποίησαν ότι με τον αγώνα μπορείς να φέρεις αλλαγή στα πράγματα, ανέδειξε αγωνιστές και ενίσχυσε ευρύτερα την κοινωνική αντίσταση. Αποτελεί για εμάς παρακαταθήκη για ανάλογου στόχου αγώνες και διαπαιδαγώγησε για αγωνιστική και όχι παθητική στάση απέναντι στους εξουσιαστές. Το μέτωπο του νερού κι εμείς το βλέπουμε αναγκαίο πρώτα στην Ήπειρο: ο Άραχθος, ο Αώος, ο Καλαμάς, ο Λούρος με κεντρικό στόχο το ‘όχι στην ιδιωτικοποίηση’».
«Το κίνημα κατά της εκτροπής του Αχελώου δεν είχε την ‘τύχη’ κινημάτων όπως αυτό του Αράχθου όπου το τοπικό πολιτικό προσωπικό κάτω από την πίεση της κοινωνίας και των κινημάτων αναγκάστηκε να συνταχτεί με αυτά. Η εκτροπή έχει την αμέριστη στήριξη του συνόλου των συμφερόντων, του συνόλου των κυρίαρχων ελίτ και του μεγαλύτερου μέρους του πολιτικού κατεστημένου και στην Θεσσαλία και πανελλαδικά. Αυτό έκανε τον δικό μας αγώνα πιο δύσκολο, πιο σύνθετο, ακόμα πιο εμβληματικό», υπογράμμισε ο Γιώργος Χονδρός, εκ μέρους της «Αχελώου Ρους», πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Μεσοχώρας Τρικάλων, σημειώνοντας ότι η νέα εκδοχή των έργων της εκτροπής του Αχελώου είναι η ύδρευση πόλεων σε συνδυασμό με την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας η οποία θα δοθεί σε ιδιώτες, «εκτροπή απόλυτα προσαρμοσμένα στα δεδομένα του μνημονίου» το οποίο προβλέπει μεταξύ άλλων ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και της ενέργειας. «Αυτό που χρειαζόμαστε είναι ένα καθολικό κίνημα υπεράσπισης των δημόσιων αγαθών. Το κίνημα υπεράσπισης των ποταμών και του νερού θα πρέπει να είναι ένα κίνημα στα πλαίσια ενός τέτοιου κινήματος το οποίο θα βάζει και το θέμα του κοινωνικού ελέγχου. Η εμπειρία που υπάρχει από άλλες χώρες στην ιδιωτικοποίηση του νερού, στα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης είναι τραγική- ακόμη στην θατσερική εκδοχή της ιδιωτικοποίησης. Η πρώτη ιδιωτικοποίηση νερού έγινε στο Λονδίνο και ύστερα αναγκάστηκαν οι δήμοι να τα επαναδημοτικοποιήσουν παίρνοντας κατεστραμμένα δίκτυα αποχέτευσης και ύδρευσης για το οποία χρειάστηκαν ύστερα δημόσιες επενδύσεις για να τα διορθώσουν. Οι μεγάλες εταιρείες ενδιαφέρονται για τις έτοιμες υποδομές για να παράγουν κέρδος. Όταν χρειάζονται δαπάνες συντήρησης, φεύγουν ψάχνοντας καινούριες αγορές».
«Ενάντια στο ψευδεπίγραφο δίλημμα κρατικής ή ιδιωτικής διαχείρισης των δημοσίων αγαθών, του νερού εν προκειμένω, απαντούμε πως το θέμα της διαχείρισης του νερού είναι βαθιά κοινωνικό-πολιτικό. Δεν μπορεί να υπόκειται ούτε στους αυθαίρετους κρατικούς σχεδιασμούς, που δεν απηχούν τις απόψεις, τη βούληση των πολιτών και τον τοπικών κοινωνιών, ούτε στην παγκόσμιας εμβέλειας απόπειρα των κερδοσκοπικών λόμπι (νερού-ενέργειας) να πατεντάρουν τη φύση και τη ζωή, για να μας την πουλήσουν αργότερα. Στη fast track λεηλασία των δημόσιων φυσικών πόρων μπορούμε να απαντήσουμε με κοινωνικό έλεγχο και αμεσοδημοκρατική διαχείριση» , σημειώθηκε από πλευράς των διοργανωτών οι οποίοι τάχτηκαν υπέρ της συγκρότησης ενός αμεσοδημοκρατικού κι ακηδεμόνευτου μετώπου νερού.
Το παρών στην εκδήλωση έδωσαν κάτοικοι της Βωβούσας και της Κόνιτσας, κάτοικοι των Ιωαννίνων και τοπικοί φορείς όπως οι δήμαρχοι Ζαγορίου και Κόνιτσας, περιφερειακοί σύμβουλοι, Ορνιθολογική Εταιρεία. Σύλλογος Προστασίας Περιβάλλοντος Ιωαννίνων κ.ά.
Στο τέλος της συζήτησης αποφασίστηκε οι τρεις κινήσεις να αναλάβουν πρωτοβουλία για τη δικτύωση των κινημάτων για την υπεράσπιση του νερού (θα ακολουθήσει το επόμενο διάστημα κοινή ανακοίνωση) , ενώ σημειώθηκε η ανάγκη να στηριχτούν όλες οι δράσεις ενάντια στην εκτροπή του Αώου σε Βωβούσα, Κόνιτσα, Γιάννινα με παράλληλη πανελλαδική δημοσιοποίηση του θέματος.
