Του Χρήστου Παπαδημητρίου,
Κοινωνιολόγου – Οικονομολόγου
Με αφορμή τοποθέτηση του Ε. Βενιζέλου και την διαπιστούμενη κοινωνική αντίφαση όσον αφορά την πολιτική έκφραση και την συνταγματική θέση περί του τι είναι «θεσμός» το 2013.
Για πολιτικό κόμμα με μηδενική αποδοχή στην πιο παραγωγική ηλικιακά κατηγορία του λαού μας μόνο σοφιστής πολιτικός και όχι συνταγματολόγος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι το κόμμα αυτό αποτελεί πλέον θεσμό.
Θα ήταν ευτύχημα για την επιστήμη του Συνταγματικού Δικαίου να ζούσε ο καθηγητής Δ Τσάτσος, ο οποίος ως θεσμό χαρακτήριζε ότι αλληλεπιδρά και όσο βεβαίως καιρό αυτό βρίσκεται σε αμφίδρομη σχέση με το κοινωνικό σώμα.
Αλήθεια αποτελούν θεσμούς σήμερα ονόματα και ταμπέλες πολιτικών κομμάτων τα οποία περιθωριοποιήθηκαν από την κοινωνική τους βάση εξ αιτίας της πολιτικής των συμπεριφοράς και της πολιτικής γενικότερα που ακολούθησαν στο χρόνο;
Τέτοιοι νέου τύπου θεσμοί κοινωνικά μη αποδεκτοί πιθανότατα θα στηρίζουν από τούδε και στο εξής και μια νέου τύπου δημοκρατία… την τεκμαρτή δημοκρατία.
Ο βίος της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας στην Ελλάδα μόνο ως πολιτικό δράμα μπορεί να αναπαρασταθεί. Γνώρισε στη διάρκεια των δύο πρώτων δεκαετιών αυτό που άλλες ευρωπαϊκές δημοκρατίες χρειάστηκαν μισό σχεδόν αιώνα για να συνειδητοποιήσουν τον θρίαμβο και την παρακμή της ιδέας της αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας.
Την ίδια χρονική περίοδο που αποκαθίσταντο και εδραιώνονταν οι δημοκρατικοί και κοινοβουλευτικοί θεσμοί στην χώρα μας και λειτουργούσε ομαλά με αξιοζήλευτη κυβερνητική σταθερότητα το συνταγματικό πολίτευμα την ίδια χρονική περίοδο από το μέσον της περιόδου στην οποία αναφερόμαστε η χώρα βίωνε καθημερινά την παρακμή και την πολιτική απαξίωση, των αντιπροσωπευτικών θεσμών.
Ποτέ άλλοτε στη συνταγματική μας ιστορία οι συνταγματικοί θεσμοί, η κοινοβουλευτική δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα δικαιώματα δεν ήταν τόσο καλά και τυπικά κατοχυρωμένα και ποτέ άλλοτε δεν ήταν ταυτόχρονα τόσο απαξιωμένα η και για πολλούς πλήρως καταρρακωμένα η τόσο αναξιόπιστα.
Η πλέον σημαντική και θεσμική επίπτωση αυτής της παρακμής είναι η πλήρης απαξίωση και η απόνομιμοποίηση αυτού που αδόκιμα αποκαλείται πολιτικό σύστημα γιατί αν θέλουμε να ακριβολογούμε πρόκειται για κρίση νομιμοποίησης του αντιπροσωπευτικού συστήματος και ειδικότερα της σχέσης αντιπροσώπευσης εκλογέως και εκλεγομένου.
Αυτή είναι κατά τα φαινόμενα η μεγαλύτερη αντίφαση της μεταπολιτευτικής εποχής.
Η δημοκρατία ποτέ άλλοτε δεν έδειχνε τόσο ευάλωτη τόσο άδεια και τόσο ανήμπορη. Η δημοκρατία κλυδωνίζεται από την πλήρη απαξίωση του υπάρχοντος πολιτικού και κομματικού συστήματος ενός συστήματος που επέτρεψε στην κοινοβουλευτική δημοκρατία την ανάπτυξη μαζικών κομμάτων και την ανάδυση μέσα από εκλογές κοινοβουλευτικών πλειοψηφιών με σχετική ομαλότητα και σταθερότητα.
Αυτό σημαίνει ότι η συνταγματική δημοκρατία κάτω από την απερίγραπτη διαπλοκή της οικονομικής με την πολιτική εξουσία, ταυτόχρονα με την εκτεταμένη πολιτική διαφθορά η οποία εξοικείωσε εν μέρει η εν όλο την κοινή γνώμη και τους πολίτες με το γεγονός του σκανδάλου και της σκανδαλογίας, εξελίχτηκε σε δημοκρατία κατά επίφαση συνταγματικά μη κατοχυρωμένη.
Βρισκόμαστε σήμερα ως χώρα μπροστά σε μια πολιτική κατάσταση στην οποία η κοινή γνώμη συνειδητοποιεί έκπληκτη ότι η μεταπολιτευτική δημοκρατία του 1975 έχει παρακμάσει έχει εκφυλιστεί υπό το βάρος της πολιτικής διαφθοράς των πελατειακών σχέσεων των συντεχνιακών συμπεριφορών του κρατικοδίαιτου συστήματος και της κατασπατάλησης του δημόσιου χρήματος.
Βρισκόμαστε σήμερα ως λαός μπροστά στην πρωτόγνωρη κατάσταση της τεκμαρτής δημοκρατίας καθότι το σύνολο των συνταγματικά κατοχυρωμένων θεσμικών λειτουργιών υπολογίζονται τεκμαρτά.
Το κράτος αδυνατεί να ελέγξει και προβαίνει σε τεκμαρτή φορολόγηση. Το κράτος αδυνατεί να υπολογίσει η να αξιολογήσει και προβαίνει σε τεκμαρτή εκκαθάριση υπηρεσιών ή υπαλλήλων.
Το κράτος δεν μπορεί να εγκαθιδρύσει υποτυπώδη δημόσια διοίκηση και προβαίνει σε οριζόντιες διαδικασία τεκμαίροντας ότι το οριζόμενο είναι και το ορθό.
Έτσι σήμερα οι θεσμικές λειτουργίες αυτής της Δημοκρατίας υπολείπονται της πραγματικότητας, και κοινή πεποίθηση αποτελεί το γεγονός ότι πρωτόγνωροι θεσμοί για την ελληνική πολιτεία τίθενται σε δοκιμαστική ισχύ όπως ο περιορισμός της λαϊκής κυριαρχίας και ο θεσμός της επίβλεψης και επιτροπείας της δημόσιας διοίκησης και λειτουργίας από ξένους τεχνοκράτες Ευρωπαίους και μη.
Αναγκαζόμαστε έτσι να θέσουμε και πάλι τα θεμελιώδη ερωτήματα περί του τι είναι δημοκρατία, τι είναι πολιτεία, τι είναι γενικό συμφέρον, τι σημαίνει λαός, τι είναι λαϊκή κυριαρχία. Το θεμελιώδες ζήτημα τι πως και με ποιες διαδικασίες μπορεί να αλλάξει ο κόσμος και ποια είναι τα περιθώρια των πολιτικών αποφάσεων και παρεμβάσεων στην συγκεκριμένη χρονική στιγμή.
Η σημερινή Ελλάδα φαίνεται ότι έχει μπει σε περιπέτειες και η τοποθέτηση των εκπροσώπων του κράτους περί ανάταξης της οικονομίας, αποδεικνύεται εν τοις πράγμασι ότι σημαίνει Δημοκρατία με λιγότερη εθνική κυριαρχία, σημαίνει ότι οι αντιπρόσωποι του κράτους αντιμετωπίζουν θεμελιώδη και συνταγματικά ζητήματα ως θέματα αστικού δικαίου.
Η ελληνική κοινωνία η οποία σήμερα παρακολουθεί άναυδη την μετακίνηση μεγάλων τμημάτων της στην εξαθλίωση στην κουρελοποίηση στην εξαφάνιση, παρακολουθεί ανήμπορη και το κόντεμα αλλά και το στένεμα των θεσμών της ίδιας της δημοκρατίας.
Ίσως η αναγκαστική παρουσία της «Τρόικας» στην χώρα μας προκαλέσει όχι μόνο την βίαιη οικονομική αναδιάρθρωση, όχι μόνο τον βίαιο περιορισμό της εθνικής κυριαρχίας, αλλά πιθανότατα, και την βίαιη προσαρμογή της χώρα σε «Ολίγον από όλα», και θα πρέπει να είμαστε υποψιασμένοι ότι πίσω από τους «τροικανούς» βρίσκονται διεθνείς οργανισμοί, τράπεζες και κολοσσιαία συμφέροντα τα οποία όταν διακυβεύονται, το «ολίγον» δεν διστάζουν να το εφαρμόσουν ακόμη και στις αρχές που διέπουν συνταγματικά κατοχυρωμένες αρχές και θεσμούς.
Εσκεμμένα δεν μπαίνω στο ζήτημα της ευθύνης του αντιπροσωπευόμενου είναι άλλης τάξης θέμα…
Ευχαριστώ για την φιλοξενία, καλό φθινόπωρο – κείμενο ελεύθερο δημοσίευσης.