Υπολειμματικότητα φυτοπροστατευτικών προϊόντων στα τρόφιμα: Πόσο ασφαλή είναι τα τρόφιμα που καταναλώνουμε;
Σε τακτά χρονικά διαστήματα βλέπουν το φως της δημοσιότητας στα έντυπα και ηλεκτρονικά ΜΜΕ άρθρα για την ασφάλεια των τροφίμων, κυρίως σε ό,τι έχει να κάνει με την ύπαρξη υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων (φυτοπροστατευτικά προϊόντα είναι ο επίσημος όρος).
Παρόλο που υπάρχουν και κάποιες εξαιρέσεις, στην πλειοψηφία τους τα άρθρα αυτά προσπαθούν να μας πείσουν ότι τα τρόφιμα που καταναλώνουμε είναι γεμάτα με επικίνδυνα φυτοφάρμακα, χωρίς να γίνεται κανένας ουσιαστικός έλεγχος από τις αρμόδιες αρχές. “Μας ταΐζουν φυτοφάρμακα”, “Δηλητήρια στο πιάτο μας”, “Διακινούν ανεξέλεγκτα επικίνδυνα φυτοφάρμακα” είναι μερικοί μόνο από τους τίτλους που κατά καιρούς βλέπουν το φως της δημοσιότητας προσπαθώντας να μας ευαισθητοποιήσουν σχετικά με τους κινδύνους που απειλούν την υγεία μας.
Στα πλαίσια της δημόσιας διαβούλευσης για την ορθολογική χρήση των ΦΠΠ εκφράστηκαν και επισήμως απόψεις και σχόλια προς αυτή την κατεύθυνση. Επώνυμος σχολιαστής ανέφερε ότι οι έλεγχοι υπολειμματικότητας είναι ανύπαρκτοι ή όταν γίνονται είναι “στημένοι”, στοχεύουν δηλαδή αποκλειστικά στα εισαγόμενα και δεν αγγίζουν τα εγχώρια προϊόντα και ιδίως αυτά που διακινούνται στις λαϊκές αγορές.
Εμείς φυσικά δεν έχουμε στοιχεία για τους ελέγχους υπολειμματικότητας και τα αποτελέσματά τους σε πανελλαδικό επίπεδο. Αρμόδιο για την παροχή αυτών των στοιχείων είναι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Θα παραθέσουμε όμως κάποια νούμερα, με βάση στοιχεία της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Πρέβεζας, για να δώσουμε μία εικόνα για το τι συμβαίνει στην περιοχή μας.
Κατ’ αρχήν να εξηγήσουμε ότι οι έλεγχοι υπολειμματικότητας στα οπωροκηπευτικά δεν γίνονται τυχαία, αλλά βάσει εξειδικευμένου προγράμματος του ΥΠΑΑΤ που κατανέμει σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα τον αριθμό και το είδος των δειγμάτων που θα πάρει ετησίως.
Με βάση λοιπόν αυτό το πρόγραμμα η Δ.Α.Ο.Κ. Πρέβεζας για το έτος 2011 είχε χρεωθεί με 46 δείγματα. Πραγματοποίησε 30 δειγματοληψίες ενώ άλλες 21 δειγματοληψίες πραγματοποίησε το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου Ιωαννίνων. Έτσι με ένα σύνολο 51 δειγμάτων υπερκαλύφθηκε ο στόχος του ΥΠΑΑΤ.
Από τα 30 δείγματα της Δ.Α.Ο.Κ. Πρέβεζας:
– 12 ελήφθησαν από καταστήματα χονδρικής
– 11 ελήφθησαν από Σούπερ Μάρκετ
– 3 ελήφθησαν από καταστήματα λιανικής (μανάβικα)
– 4 ελήφθησαν από καταστήματα υπαίθριου εμπορίου.
Διαπιστώθηκαν τρεις (3) παραβάσεις για υπολείμματα ΦΠΠ, από τις οποίες η μία (1) αφορούσε εισαγόμενο προϊόν (Βουλγαρίας) και δύο (2) αφορούσαν εγχώρια προϊόντα.
Για το 2012 τώρα, ο στόχος που τέθηκε από το ΥΠΑΑΤ ήταν 53 δείγματα και ελήφθησαν συνολικά 50 δείγματα (μέχρις τις αρχές Δεκεμβρίου 2012) εκ των οποίων 39 από την Δ.Α.Ο.Κ. και 11 από το Π.Κ.Π.Φ.Π.Ε. Ιωαννίνων.
Από τα 39 δείγματα της Δ.Α.Ο.Κ. Πρέβεζας:
– 7 ελήφθησαν από καταστήματα χονδρικής
– 11 ελήφθησαν από Σούπερ Μάρκετ
– 8 ελήφθησαν από καταστήματα λιανικής (μανάβικα)
– 8 ελήφθησαν από καταστήματα υπαίθριου εμπορίου.
– 5 ελήφθησαν από την Αγροτική Αγορά της Πρέβεζας.
Δεν διαπιστώθηκε καμία παράβαση για υπολείμματα ΦΠΠ.
Φυσικά σε καμία περίπτωση δεν ισχυριζόμαστε ότι όλα είναι άψογα και υποδειγματικά στον τομέα της ασφάλειας των τροφίμων και των σχετικών ελέγχων που διενεργούνται. Τουλάχιστον όμως σε ό,τι αφορά την περιοχή μας τα συμπεράσματα που προκύπτουν αβίαστα από τα παραπάνω στοιχεία είναι πως:
1. Οι έλεγχοι υπολειμματικότητας είναι επαρκείς και γίνονται προς όλες τις κατευθύνσεις.
2. Οι παραβάσεις που έχουν καταγραφεί για υπολείμματα είναι από μηδενικές έως πολύ λίγες (λιγότερες από το 5% των δειγμάτων).