Ομιλία του Χρήστου Μαντά, βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ – ΕΚΜ Ιωαννίνων σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις στην Ανώτατη Παιδεία:
«« ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Χρήστος Μαρκογιαννάκης): Και εμείς ευχαριστούμε. Το λόγο έχει ο Βουλευτής, κ. Χρήστος Μαντάς.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΝΤΑΣ: Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, αναρωτιέται κανείς τι έκανε το σημερινό Υπουργείο Παιδείας σε μια περίοδο λίγο πριν από το κλείσιμο της Βουλής και λίγο πριν ανακοινωθούν τα νέα επώδυνα μέτρα που θα επιτείνουν την κοινωνική κατεδάφιση σε συνθήκες πρωτοφανούς ύφεσης και ανεργίας, να φέρει το νομοσχέδιο για τις ρυθμίσεις θεμάτων των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Είναι μήπως η αγωνία για το πώς θα λειτουργήσουν φέτος τα ιδρύματα; Με τι διοικήσεις, με τι προϋπολογισμούς; Και επιτρέψτε μου να πω, με ποιους φοιτητές, καθώς είναι πλέον φανερό ότι η φοιτητική διαρροή κάθε μορφής λόγω αδυναμίας των εξουθενωμένων και υπερχρεωμένων πλέον ελληνικών νοικοκυριών αποκτά νέες διαστάσεις.
Ακόμη και αν ήθελε κανείς να αναγνωρίσει τις όποιες καλές προθέσεις του Υπουργείου, διαβάζοντας προσεκτικά τα κείμενα, ακούγοντας τους κυβερνητικούς Βουλευτές όλων των πλευρών ακόμη και τη σιωπή τους, οδηγείται στο συμπέρασμα ότι πέρα από τις όποιες τροποποιήσεις αναφέρονται ή και θα προστεθούν, πέρα από τα όποια ζητήματα ακόμη και απελπισμένων συναδέλφων πανεπιστημιακών που μπορεί έστω μερικά να αντιμετωπίζει το σχέδιο νόμου, το DNA του νόμου παραμένει ανέπαφο.
Θέλω να πω καθαρά ότι πέρα και από την όποια πιο ευέλικτη τακτική του Υπουργείου που προφανώς θέλει να κλείσει γρήγορα αυτό το μέτωπο, πέρα και από την όποια πιο ρεαλιστική προσέγγιση, πέρα και από τις όποιες κραυγές της πρώην Υπουργού και των συνοδοιπόρων της, ιδιαίτερα στα συνήθη ΜΜΕ ότι δήθεν ο νόμος ξηλώνεται, πέρα και από το πόσο επηρέασε –και επηρέασε αποφασιστικά – η αγωνιστική στάση της πανεπιστημιακής κοινότητας θα ήταν πολιτική αφέλεια να πιστεύει κανείς ότι το σκληρό τρικομματικό μνημονιακό μπλοκ θα λειτουργούσε διαφορετικά.
Μπροστά στις πραγματικά κατεπείγουσες ανάγκες των ιδρυμάτων ο ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ ανέλαβε την ευθύνη και καταθέτει σχέδιο μεταβατικών διατάξεων που δίνει πραγματική διέξοδο στα ιδρύματα καταργώντας το πρώτο του άρθρο, το έκτρωμα του νόμου 4009.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ: Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αν επιχειρήσουμε να δούμε χωρίς παραμορφωτικούς φακούς τα πραγματικά ζητήματα της ανώτατης εκπαίδευσης και μέσα στο συνολικό πλαίσιο, νομίζω ότι θα μπορούσαμε ίσως εύκολα να συμφωνήσουμε ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά από την προσχολική ως την ανώτατη εκπαίδευση. Θα διαφωνήσουμε, βεβαίως, στο τι δεν πάει καλά, στο που βρίσκονται οι αιτίες αυτής της κατάστασης και στο ποια είναι η διέξοδος.
Όμως, νομίζω ότι κι εσείς είναι αδύνατον να μην αποδεχθείτε το πόσο υποφέρει η κάθε ελληνική οικογένεια στη συντριπτική της πλειοψηφία για να σπουδάσει τα παιδιά της, στο τι θυσίες κάνει – και όχι μόνο αναφορικά με την οικονομική απομύζηση – για να υπηρετήσει έστω στρεβλά την αξία της μόρφωσης ή την αυταπάτη της κοινωνικής καταξίωσης και ανόδου μέσα από την απόκτηση πτυχίων Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.
Μόνο που ξέρετε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι της Κυβέρνησης, ότι η κατάσταση της δημόσιας εκπαίδευσης έτσι όπως διαμορφώθηκε όχι μόνο σήμερα στις συνθήκες της απίστευτης βαρβαρότητας του μνημονίου, δεν είναι φυσικό φαινόμενο, είναι αποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικών επιλογών, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη, να μετατρέψουν το δικαίωμα και τη βασική ανθρώπινη ανάγκη της μόρφωσης και της παιδείας με την ευρύτερη έννοια σε εμπόρευμα.
Οι περίφημες οδηγίες της Μπολόνια που χρησιμοποιήθηκε ως ανεστραμμένο σύμβολο το αποδεικνύουν. Οι πολιτικοί εκφραστές του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού – επιτρέψτε μου να πω – είναι «μανούλες» στην υλοποίηση της ακραίας εμπορευματοποίησης και εξαιρετικά εφευρετικοί στο πλασάρισμα του εμπορεύματος με ιδεολογικά επιχειρήματα και με την αγαστή συνεργασία των φίλιων ΜΜΕ φτιάχνουν και αναπαράγουν στερεότυπα, όπως παραδείγματος χάριν οι «τεμπέληδες φοιτητές», οι «βολεμένοι εκπαιδευτικοί που δεν εργάζονται» κ.λπ..
Τα πραγματικά προβλήματα, λοιπόν, όπως η υποχρηματοδότηση, η διαρροή σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, η κάθε είδους εκπαιδευτική μετανάστευση, οι τραγικές ελλείψεις σε υποδομές και προσωπικό σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, τα ζητήματα του περιεχομένου των σπουδών κ.λπ. δεν αντιμετωπίζονται ούτε με τα περίφημα συμβούλια επιτάχυνσης της διαδικασίας για τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ώστε να τα κάνουν ανώνυμες εταιρείες και τη συγχώνευση fast truck των Ιδρυμάτων, που μεθοδεύεται συγκεκριμένα, ούτε με τους κύκλους σπουδών και με τα δίδακτρα, που μεθοδικά προετοιμάζονται για να συγκεντρώσει ο φοιτητής διάφορα πιστοποιητικά σε ένα κατακερματισμένο γνωστικό αντικείμενο και για να βγει ο ίδιος από αυτόν τον κυκεώνα κατακερματισμένος και εξουθενωμένος, ούτε με την «κονσέρβα» της δήθεν αξιολόγησης και το «τυράκι» του μπόνους για τα Ιδρύματα που θα διαπρέπουν τάχα σύμφωνα με τις δικές σας νόρμες, ούτε με τις επιδερμικές τροποποιήσεις που φέρνετε στο νόμο, ούτε, βεβαίως, με την κατάργηση του ασύλου και την εξασφάλιση της φοιτητικής συμμετοχής. Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε. Κάτι ακόμη θέλω να πω.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Χρήστος Μαρκογιαννάκης): Συντομεύετε, κύριε συνάδελφε.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΝΤΑΣ: Τελειώνω, κύριε Πρόεδρε. Και με το ν. 3696∕2008 και με τις σημερινές ρυθμίσεις επιχειρείτε να νομιμοποιηθούν τα περίφημα κολλέγια. Με την ανοχή σας επιχειρείτε η από το «παράθυρο» κατασκευή αγορασμένων πτυχίων. Μην το συνεχίσετε.
Στη δικιά μας αντίληψη, λοιπόν, είναι η ριζική αλλαγή των όρων και των προϋποθέσεων της παροχής του κοινωνικού αγαθού της μόρφωσης. Στη δικιά μας αντίληψη είναι ότι το δικαίωμα αυτό πρέπει να είναι δημόσιο, κοινωνικό και να παρέχεται πραγματικά δωρεάν σε όλους τους κατοίκους της χώρας.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Χρήστος Μαρκογιαννάκης): Ευχαριστούμε πολύ.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΝΤΑΣ: Στη δικιά μας αντίληψη είναι ότι η μόρφωση δεν είναι εμπόρευμα για παραγωγή κέρδους και για κάθε είδους μπίζνες. Στη δικιά μας αντίληψη βρίσκεται η υπεράσπιση των εκπαιδευτικών και των Ιδρυμάτων που δίνουν όλες τους τις δυνάμεις αντιμετωπίζοντας την παιδεία ως κοινωνικό αγαθό. Στη δικιά μας αντίληψη χρειάζεται να δοθεί άμεση διέξοδος στη λειτουργία των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων με το σχέδιο νόμου μεταβατικών διατάξεων.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Χρήστος Μαρκογιαννάκης): Τελειώνετε, κύριε συνάδελφε. Πότε θα τελειώσετε;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΝΤΑΣ: Τελειώνω με το εξής: Οι χιλιάδες Καναδοί φοιτητές στις πολύμορφες κινητοποιήσεις τους, παρά την καταστολή, αλλά και οι φοιτητές της Χιλής και της Βρετανίας, μας εμπνέουν και μας δείχνουν ότι δεν είμαστε καθόλου μόνοι στο αίτημα για παιδεία ως κοινωνικό αγαθό και όχι εμπόρευμα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Χρήστος Μαρκογιαννάκης): Ευχαριστούμε πολύ, κύριε συνάδελφε.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΝΤΑΣ: Είναι ισχυρό, είναι δίκαιο και είναι παγκόσμιο.Ευχαριστώ πολύ.
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά): Ευχαριστούμε κι εμείς, κύριε Καθηγητά.Το λόγο έχει ο κ. Χρήστος Μαντάς από το ΣΥΡΙΖΑ.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΝΤΑΣ: Θα ήθελα να πω ότι πράγματι υπάρχει μία σύγκρουση ανάμεσα σε δύο βασικές αντιλήψεις, που νομίζω ότι εκτυλίσσεται στην Αίθουσα του Κοινοβουλίου, διότι όσο και αν προσπαθήσει κανένας να το διαμορφώσει, να το καλύψει με τον άλφα ή βήτα τρόπο, δεν μπορεί να ξεφύγει από μία πραγματικότητα που υπάρχει στη χώρα μας και διεθνώς.
Είπα στην πρωτομιλία μου – και όχι τυχαία – το παράδειγμα των Καναδών φοιτητών, το παράδειγμα των Βρετανών φοιτητών, το παράδειγμα των φοιτητών της Χιλής και τις κινητοποιήσεις τους. Ξέρετε τι αφορούσαν αυτές οι κινητοποιήσεις; Αφορούσαν, κατά βάση, τις αυξήσεις των διδάκτρων. Είναι, λοιπόν, ένα πράγμα που έρχεται. Αν επιμείνετε σ’ αυτό το δρόμο του νεοφιλελεύθερου μοντέλου που με πίστη ακολουθείτε και στο πανεπιστήμιο, αργά ή γρήγορα θα βρεθούμε σ’ αυτό και τότε όλες οι θεσμικές τροποποιήσεις, μεταρρυθμίσεις ή όπως αλλιώς θέλετε να χαρακτηριστούν αυτές, θα έχουν μικρή μόνο σημασία μέσα σε ένα πλαίσιο. Ένα πράγμα θα χτυπά πυρηνικά, δηλαδή την ουσιαστική ελευθερία και την ουσιαστική δημοκρατία.
Συνεπώς, τα υπόλοιπα πράγματα, ειδικά σ’ αυτές τις συνθήκες και ειδικά στις συνθήκες της χώρας μας, θα έλεγε κανείς ότι είναι δευτερεύοντα και από κάποιες πλευρές απολύτως υποκριτικά, διότι αυτοί οι οποίοι μιλάνε – και άκουγα προηγουμένως συναδέλφους που έχουν παίξει ρόλους στη διακυβέρνηση της χώρας – για ομάδες και για κακοδαιμονίες μέσα στο πανεπιστήμιο, είναι αυτοί οι οποίοι τις έφτιαξαν. Ξέρουμε πάρα πολύ καλά πώς όλα αυτά τα χρόνια τις δημιούργησαν, τις τροφοδότησαν, τις ανέπτυξαν και παίζουν ξανά το ίδιο παιχνίδι.
Εμείς σ’ αυτό το μέτωπο, σ’ αυτήν την ιστορία, δεν έχουμε καμία δουλειά. Άλλη είναι η προσπάθειά μας. Η προσπάθειά μας είναι μία προσπάθεια μίας ριζικά διαφορετικής αντίληψης επί της ουσίας, δηλαδή ριζικών αλλαγών.
Θα σας πω, λοιπόν, τι δεν αλλάζει το νομοσχέδιο. Δεν αλλάζει τον οικονομικό μαρασμό των πανεπιστημίων, αφού μέχρι αυτή τη στιγμή που μιλάμε δεν υπάρχει καμία δέσμευση σε σχέση με τη χρηματοδότηση. Αυτό καταλαβαίνουμε. Δεν αλλάζει τη παντοδυναμία του Συμβουλίου του Ιδρύματος, έτσι όπως συγκροτείται. Δεν αλλάζει, βεβαίως, την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, για το οποίο θα μπορούσε να μιλά κάποιος πολλή ώρα, γιατί έχει πραγματικά συκοφαντηθεί με τον τρόπο που έχει τεθεί.
Δεν αλλάζει τη δυνατότητα κάθε Ίδρυμα να έχει διετή και τριετή πτυχία με απόφαση του Υπουργείου, μετά από εισήγηση του Πρύτανη και αφού ακούσει τις γνώμες της ΑΔΙΠ και της Κοσμητείας. Θα μπορεί, δηλαδή, να το κάνει αυτό. Θα μπορεί, δηλαδή, να διασπάσει τα πτυχία. Θα μπορούμε πια να μπούμε σε ένα κύκλο καταρτίσεων, με απίστευτα πιστοποιητικά, τα οποία θα μαζεύονται από εδώ και από εκεί και στο τέλος δεν θα είναι απολύτως τίποτα.
Βεβαίως, δεν αλλάζει την ίδρυση του Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου σε κάθε πανεπιστήμιο που εκλέγει και αυτό το Συμβούλιο του Ιδρύματος, το οποίο θα διαχειρίζεται όλη την περιουσία του πανεπιστημίου και όλα τα κονδύλια – πλην Τακτικού Προϋπολογισμού – και θα αναπτύσσει επιχειρηματική δραστηριότητα, γιατί εκεί είναι κατά τη δική μας γνώμη ένα κεντρικό σημείο. Το επιχειρηματικό πανεπιστήμιο είναι στο στόχο όλης αυτής της περίφημης μεταρρυθμιστικής προσπάθειας.
Τελειώνω, κυρία Πρόεδρε. Δεν αλλάζει τα υποχρεωτικά δίδακτρα στα μεταπτυχιακά και δεν αλλάζει τη συρρίκνωση μέχρι καταργήσεως της φοιτητικής μέριμνας και την επερχόμενη κατάργηση του δωρεάν συγγράμματος.
Δεν αλλάζει την έγκριση των προγραμμάτων σπουδών από την ΑΔΙΠ, η οποία πρέπει να είναι σύμφωνα με το εθνικό πλαίσιο προσόντων και το πλαίσιο προσόντων του ευρωπαϊκού χώρου ανώτατης εκπαίδευσης και δεν αλλάζει και την ταξινομική ψήφο. Αλλάζει όμως προς το αυταρχικότερο ένα πολύ-πολύ κρίσιμο ζήτημα που τονίστηκε από πολλές πλευρές με διαφορετικούς τρόπους, το θέμα των καταργήσεων, συγχωνεύσεων τμημάτων.
Ξαναθυμίζουμε κι εδώ ότι εσείς δημιουργήσατε αυτό το απίστευτο αλαλούμ που υπάρχει στο χάρτη της ανώτατης εκπαίδευσης. Μάλιστα είναι μία διαδικασία και δεν έρχεται τυχαία αυτό. Δεν είναι κάτι που θα δούμε και θα ξαναδούμε. Θα δείτε εδώ, σε αυτό το επόμενο διάστημα, πως όσο βίαιη αφέθηκε να εννοηθεί ότι θα είναι η επιβολή στο πανεπιστήμιο του νόμου και της τάξης, με άλλο τόσο βίαιο τρόπο και χωρίς – κατά τη δική μας εκτίμηση και πρόβλεψη- ιδιαίτερη διαπραγμάτευση και σύμφωνες γνώμες κ.λπ., θα προχωρήσουν πάλι ανορθολογικά, πάλι ανάποδα οι συγχωνεύσεις, οι καταργήσεις τμημάτων για λόγους που βεβαίως έχουν σχέση με το μνημόνιο.Συνεπώς, για όλους αυτούς τους λόγους καταψηφίζουμε με σφοδρότητα, θα έλεγα, αυτό το νομοσχέδιο και βεβαίως θα στηρίξουμε ριζικές αλλαγές που θα κάνουν πραγματικά το πανεπιστήμιο δημόσιο κοινωνικό και προσβάσιμο σε όλον τον κόσμο. Ευχαριστώ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά): Ευχαριστούμε, κύριε συνάδελφε. »»
