Αναλαμβάνοντας τη διοίκηση του Δήμου, επωμιστήκαμε μία τεράστια ευθύνη διαχείρισης του νέου μεγάλου δήμου, σε οικονομικό περιβάλλον δυσμενές, που στην πορεία χειροτέρεψε από τις αλλεπάλληλες ψηφίσεις μνημονίων, και με το κεντρικό δημαρχείο σε δυσχερή οικονομική κατάσταση.
Πάρα ταύτα, θεωρήσαμε ως κεντρικό πολιτικό καθήκον να παλέψουμε στο περιβάλλον αυτό με όλα τα μέσα και τους τρόπους που διαθέτουμε. Με σύνθημα τη δημιουργική καταστροφή, επιχειρήσαμε να χτίσουμε από την αρχή το νέο Καλλικρατικό Δήμο. Να εξαιρέσουμε ότι αποτελούσε κώλυμα και να δημιουργήσουμε νέες αρχές ύφους και ήθους.
Χωρίς να επικαλούμαστε ότι έχουμε αναδιατάξει όπως θα έπρεπε το ήθος και το ύφος που πρέπει να επικρατήσει, όχι μόνο στο Δήμο μας, όχι μόνο στην κοινωνία μας, αλλά αν θέλετε δυστυχώς επικράτησε σε όλη την Ελλάδα, μπορούμε να ισχυριστούμε σήμερα ότι η διορθωτική μας πολιτική παρέμβαση όχι απλά έφερε αποτελέσματα αλλά ήδη αποφέρει καρπούς.
Δεν στέκομαι αναλυτικά στα έργα, στο περιβάλλον, στην κοινωνική πολιτική, στη νεολαία, τον πολιτισμό, την τεχνολογία. Ούτε είναι στόχος μας σήμερα η απαρίθμηση αριθμών και δράσεων. Όλα αυτά υπάρχουν στα χέρια σας, από τους αναλυτικούς πίνακες που σας έχουν διανεμηθεί.
Στόχος μας είναι να επιβεβαιωθεί και να διορθωθεί όπου υπάρχουν αδυναμίες στις προγραμματικές μας δεσμεύσεις ώστε να τηρούνται με μεγάλη προσοχή.
Οι συνθήκες επιβάλλουν την κατανομή πιστώσεων με τέτοιο τρόπο ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες σε αδύναμες κοινωνικές ομάδες. Παράλληλα οι πρωτοβουλίες ανάπτυξης στοχεύουν να δώσουν ώθηση στην τοπική οικονομία και τα έργα να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των συνδημοτών μας, κύρια ή επικουρικά με δράσεις άλλων φορέων.
Απόδειξη του τελευταίου αποτελεί το γεγονός ότι όσα σχεδιάστηκαν σε συλλογικό επίπεδο με όλη την παράταξη, έχουν στοχευμένο αποτέλεσμα και επιλύουν ζητήματα δεκαετιών. Παράδειγμα: Νερό για όλους όλο το χρόνο, αποχέτευση για το 80% των πολεοδομικών συγκροτημάτων, διευκόλυνση της τοπικής αγοράς και επαγγελματικής δραστηριότητας, ολοκληρωμένα προγράμματα για την κοινωνία και ιδιαίτερα τη νεολαία.
Διανύοντας το 2013, έτος ορόσημο για τα Γιάννινα, καθώς συμπληρώνονται τα εκατό χρόνια ελεύθερης ζωής ολόκληρου του Δήμου μας, βρισκόμαστε ως χώρα, αντιμέτωποι με την μεγαλύτερη οικονομική κρίση των τελευταίων εξήντα ετών.
Οι περικοπές των κεντρικών επιχορηγήσεων, η ανυπαρξία προγράμματος δημοσίων επενδύσεων, η κατάργηση κάθε είδους ειδικής χορηγίας και τα ελάχιστα ευρώ για τη σχολική λειτουργία, δημιούργησαν απίστευτες δυσκολίες που καθημερινό μας άγχος έχει γίνει η στοιχειώδης λειτουργία του δήμου και η αντιμετώπιση των δεκάδων καθημερινών προβλημάτων σε όλη την έκταση του δήμου.
Ο Δήμος μας, έγκαιρα και με συγκεκριμένη πρόταση, επέμενε ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν θα πρέπει να γίνει μέρος του προβλήματος του κεντρικού κράτους. Την πρόταση μας την καταθέσαμε σε όλα τα συνέδρια της Κεντρικής Ένωσης Δήμων. Όταν όμως αποφάσισαν να την ενστερνιστούν τα θεσμικά όργανα της αυτοδιοίκησης ήταν ήδη αργά. Η κεντρική κυβέρνηση μετέτρεψε την αυτοδιοίκηση σε μέρος του γενικού προβλήματος και ουσιαστικά μετακύλησε μέρος των σκληρών μέτρων κι αποφάσεων.
Παρόλα αυτά μέχρι σήμερα, χωρίς να παραβλέπουμε την δυσκολία της καθημερινότητας, ανταποκριθήκαμε αρκετά.
Στο σημείο αυτό είμαι υποχρεωμένος να δηλώσω κατηγορηματικά ότι λόγο της θεσμικής αλλαγής και της εφαρμογής του Καλλικράτη, η οργανωμένη μέχρι το 2010 λειτουργία των Καποδιστριακών Δήμων ανετράπη εκ βάθρων. Σήμερα για να κινήσεις την οποιαδήποτε δαπάνη, προμήθεια ή εργολαβία, οφείλεις να ακολουθήσεις μια δαιδαλώδη κι ασφυκτική γραφειοκρατία που εκτός από αργοπορία επιφέρει κι απίστευτη ψυχολογική καταπίεση.
Η λογική, να αποδέχεσαι και να συρράπτεις αιτήματα δίκαια ή άδικα, μεμονωμένα ή ομαδικά και να υλοποιείς έργα επειδή έτυχε να προκηρυχθούν οδήγησε στο ξόδεμα ή το δανεισμό χρημάτων με το τελικό αποτέλεσμα να είναι ελάχιστο, καθόλου λειτουργικό και εξαιρετικά ακριβό. Αυτό δημιούργησε τις τεράστιες οφειλές, η διοικητική απαξίωση προκάλεσε τα τεράστια ανείσπρακτα ποσά και στη φάση της ενοποίησης του Δήμου συμπαρέσυρε τις υπόλοιπες Δημοτικές Ενότητες και δημιούργησε μεγάλο ταμειακό κενό που ρούφηξε τα χρήματα που υπήρχαν ή εισπράχθηκαν αργότερα.
Έτσι λοιπόν σήμερα, πέραν των τρομακτικών περικοπών, όλη η ΣΑΤΑ και οι ΚΑΠ, αποπληρώνουν τα δάνεια, τις οφειλές παρελθόντων ετών, τη μισθοδοσία και τις εργοδοτικές εισφορές με αποτέλεσμα όλες οι δημοτικές ενότητες να στερούνται πολύτιμων πόρων.
Όμως, ακόμη και μέσα σε αυτό το τόσο δύσκολο περιβάλλον έχει αξία να αναφέρω μερικά στοιχεία, στα οποία αποτυπώνεται η πολύ μεγάλη προσπάθεια που έγινε από τη Δημοτική Αρχή και τις υπηρεσίες του Δήμου. Ο προϋπολογισμός του 2013 σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό του 2011 έχει μειωμένες οφειλές κατά 5,2 εκατομμύρια. Από 22,1 στα 16,9 και σε επίπεδο τοκοχρεωλυτικών δόσεων τα δάνεια μειώθηκαν από 33,1 σε 28,2, μειώθηκαν δηλαδή κατά 4,9 εκατομμύρια.
Στους ΚΑΠ, με βάση τα στοιχεία του 2010, είχαμε το 2012 μείωσε της τάξης του 36,3%. Σε επίπεδο ΣΑΤΑ η μείωση ανήλθε στο 37%. Κατεύθυνση του Υπουργείου για τη σύνταξη του προϋπολογισμού του 2013 ήταν η ΣΑΤΑ του 2013 να περιοριστεί μόλις στα 2,3 εκατομμύρια, από τα οποία τα δύο θα χρηματοδοτήσουν τα δάνεια. Να αναφέρω ότι το 2010 τα ποσά της ΣΑΤΑ έφταναν στα 3,9 εκατομμύρια.
Θεωρούμε στα σημερινά δεδομένα ότι η πολιτική μας αυτή είναι μονόδρομος. Η σύνθεση απόψεων υποχρεωτική, η συνέργεια όλων των δυνάμεων σε κοινούς στόχους επιβεβλημένη για να σταθούμε στα πόδια μας και να στηρίξουμε τις παρεχόμενες προς τους πολίτες υπηρεσίες σε ικανοποιητικό επίπεδο.
Χρειάζεται επαύξηση της προσπάθειας για το 2013-14, για να υλοποιήσουμε όλη την προετοιμασία της διετίας και να μετατρέψουμε τον κόπο σε αποτέλεσμα.
Βαθιά μας υποχρέωση είναι να μην περάσουμε το μήνυμα της κατάρρευσης, αλλά να μπορέσουμε όλοι μαζί να εμπνεύσουμε αισιοδοξία στους δημότες μας.
Στη διετία που πέρασε έγιναν πολλά. Ο Δήμος λειτουργεί ως ενιαία διοικητική μονάδα, μπήκε νοικοκυριό στα οικονομικά και παρά τις μεγάλες δυσκολίες καταφέρνει να αντέχει.
Δήμος, ΔΕΥΑΙ και ΣΥΔΛΙ, ΟΚΠΑΠΑ και Πνευματικό Κέντρο, υλοποιούν ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα έργων που έχει εκπονηθεί μέχρι σήμερα το οποίο ξεπερνά τα 160 εκατομμύρια ευρώ.
Ασκούμε συνολικές πολιτικές στον κοινωνικό τομέα, στον πολιτισμό, στο περιβάλλον. Ξέρουμε ότι δεν έγιναν όλα, όμως κανένας δεν δικαιούται να μηδενίζει μία προσπάθεια πολλών ανθρώπων υποστηρίζοντας ότι δεν έγινε τίποτα.
Ο δρόμος μπροστά μας είναι δύσκολος και μπορούμε να τον διανύσουμε μόνο με διάλογο και συνεργασία. Σε όλα τα επίπεδα. Από την τοπική κοινότητα και τον τοπικό πρόεδρο μέχρι τον δήμαρχο.
Χαρακτηριστικά θα μου επιτρέψετε να επικεντρώσω με μερικούς βασικούς άξονες που αναδεικνύονται από τις προγραμματικές μας δεσμεύσεις αλλά και από ότι καινούριο έφερε η ζωή μπροστά μας.
Για το πρώτο εξάμηνο του 13:
– Συμβασιοποιήσεις στο μεγαλύτερο αριθμό ενταγμένων έργων. Η διαδικασία αυτή θα τονώσει την τοπική οικονομία και θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας.
– Ενεργοποίηση υπηρεσιών για νέες εντάξεις
– Διορθώσεις σε οικονομικό και διοικητικό επίπεδο στη ΔΕΥΑΙ για να επιτύχουμε βελτιώσεις στα τιμολόγια.
– Συνέχιση των παρεχόμενων κοινωνικών υπηρεσιών, των υπηρεσιών πολιτισμού και βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών από τους υπόλοιπους φορείς μας.
– Ολοκληρώνονται όλες οι διαδικασίες για να ξεκινήσει ολοκληρωμένο πρόγραμμα ανακύκλωσης σε ολόκληρο το Δήμο μας, το οποίο πρέπει να στηριχθεί με όλες μας τις δυνάμεις.
– Συνεχίζεται η προσπάθεια εξωστρέφειας και προβολής του Δήμου και της περιοχής μας με συντονισμένες ενέργειες οι οποίες θα επικεντρωθούν τώρα σε νέους στόχους.
– Με όσα μέσα μπορούμε να διαθέσουμε, ρίχνουμε βάρος στην καθημερινότητα, υπερβαίνοντας κάθε εμπόδιο. Ήδη η πολιτική και υπηρεσιακή ενίσχυση του εργοταξίου, η δημιουργία δεύτερου, αποκεντρωμένου στην Παμβώτιδα, η προσπάθεια για νέο πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας, η αλλαγή του τρόπου προμήθειας και εργολαβιών, η έγκαιρη αντιμετώπιση των φαινομένων που γνωρίζουμε ότι θα ακολουθήσουν, ελπίζουμε ότι θα βελτιώσουν τα αποτελέσματα.
– Εντονότερη πολιτική παρουσία σε περιφερειακό και κεντρικό επίπεδο για εντονότερη διεκδίκηση πιστώσεων αλλά και πίεσης της κυβέρνησης για διορθώσεις στον Καλλικράτη και απεμπλοκή από γραφειοκρατικές αγκυλώσεις.
– Κάνουμε σαφές προς κάθε κατεύθυνση ότι δεν αποδεχόμαστε το Παρατηρητήριο το οποίο κρέμεται ως απειλή πάνω από το κεφάλι μας.
Η κεντρική πολιτική σκηνή έχει κριθεί σε μεγάλο βαθμό. Εμείς οφείλουμε να υποστηρίξουμε με πάθος την διαφύλαξη της αυτοδιοίκησης, τα δικαιώματα των πολιτών, με ένταση της προσπάθειας για τη δίκαιη κατανομή κάθε πίστωσης προς όφελος των σκληρά δοκιμαζόμενων συνδημοτών μας.
Η κατεξοχήν πολιτική αυτή δράση μας θα επιτρέψει να διαφυλάξουμε τις παρεχόμενες υπηρεσίες.
Η ενδεχόμενη περαιτέρω έκπτωση στη δύναμη της αυτοδιοίκησης θα οδηγήσει στην κατάρρευση του δομημένου κοινωνικού ιστού. Κανείς δεν θα μας δικαιολογήσει αν δεν επιτύχουμε τους στόχους από υποκειμενικούς λόγους και αδυναμίες.
Προς την κατεύθυνση επίλυσης θεσμικών προβλημάτων αναλάβαμε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και ενδεικτικά αναφέρω:
– Νομοθετική ρύθμιση δανείων μεταξύ δήμων και ιδιωτικών πιστωτικών ιδρυμάτων, παρόμοια με αυτή του Τ.Π.Δ.
– Αποπληρωμή χρεών Δήμων- προερχόμενων από ρυμοτομία λόγω επέκτασης σχεδίου- σε γη, με υποχρεωτικά ισόποσης αξίας ακινήτου, έπειτα από διαδικασία εκτίμησης σύμφωνα με τις διατάξεις του Νόμου, που θα βρίσκονται στην ίδια πολεοδομική ενότητα ή σε περίπτωση έλλειψης σε διπλανή.
– Τριετή αναστολή πλειστηριασμών έναντι των Δήμων για χρέη από ρυμοτομίες.
– Εκποίηση ακινήτων των δήμων ακόμη και για χρηματοδότηση συντηρήσεων έργων ή πάγιων εγκαταστάσεων.
– Τροποποίηση του τρόπου κατανομής των ΚΑΠ και κατ’ εξαίρεση χρηματοδότηση των Δήμων που έχουν αναλάβει νέες αρμοδιότητες και υποχρεούνται να απευθύνονται και να παρέχουν υπηρεσίες και εκτός ορίων του Δήμου.
– Τροποποίηση Οργανισμών Εσωτερικών Υπηρεσιών των ΟΤΑ.
Με ιδιαίτερη προσοχή θα ακούσω τις απόψεις σας, τις παρατηρήσεις και τις προτάσεις σας, θα υπενθυμίσω ότι η λαϊκή εντολή που έχουμε όλοι μας είναι στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων που ασκούμε, χωρίς φυσικά να σημαίνει ότι δεν έχουμε δικαίωμα διατύπωσης ευρύτερων πολιτικών σκέψεων κι αν χρειαστεί θα κάνω μία μικρή παρέμβαση στη διάρκεια εξέλιξης της συζήτησης. Σας ευχαριστώ όλους για την προσοχή σας.