Του Χαράλαμπου Γαλιάνδρα – Αρτινού
Στα πολύ δύσκολα οι Έλληνες κρατιούνται απ΄την ψυχή τους.
Ανοιχτή συζήτηση με πολιτιστικές αναγνώσεις το περιεχόμενο του νέου βιβλίου του καταξιωμένου Ηπειρώτη πανεπιστημιακού, παιδαγωγού και συγγραφέα.
«Κανένας μας, άλλωστε, πρώτος εγώ/ δεν μπορεί να είναι αθώος για ό,τι συμβαίνει/ ό,τι συνέβη και ό,τι θα συμβεί» Τάσος Γαλάτης
Οι παραπάνω στίχοι του καλού ποιητή αντικατοπτρίζουν την ουσία της σημερινής κατάπτωσης των κατοίκων του τόπου μας. Κατάντιας βαθιά πολιτικής, κοινωνικής, πολιτιστικής και οικονομικής εξαχρείωσης για την οποία κανένας μας δεν είναι… αθώος του αίματος. Όχι βέβαια με την… παγκάλειο έννοια του… μαζί τα φάγαμε.Η κυρίως ευθύνη βαρύνει την πολιτική και τους πολιτικούς του δικομματισμού που νέμονται την εξουσία από τη μεταχουντική – μεταπολιτευτική και μετά Πολυτεχνείου περίοδο καταρρακώνοντας το κύρος της χώρας και τους συνταγματικούς θεσμούς. Βαρύνει όλους αυτούς που εξαργύρωσαν την πραγματική, μυθοποιημένη ή και ανύπαρκτη παρουσία τους στην κορυφαία σύγχρονη επική σελίδα της ιστορία μας. Οι οποίοι αναίσχυντα μας οδήγησαν στα σημερινά τραγικά αδιέξοδα.
Μπορεί για όλα τα θανάσιμα αμαρτήματα που μας ταλανίζουν να ευθύνονται οι εξουσιαστές, αλλά και οι εξουσιαζόμενοι, άλλοι λίγο και άλλοι περισσότερο, δεν είμαστε άμοιροι των ευθυνών μας αλλά συνυπεύθυνοι για τα κακώς κείμενα. Και όπως χαρακτηριστικά αποδίδει ο Ναζίμ Χικμέτ στο ποίημά του «Το πιο παράδοξο απ΄όλα τα πλάσματα»… όμως κι εσύ, αδερφέ μου, φταις καμπόσο…Ναι, όλοι φταίμε. Και οι καρπωτές της εξουσίας και οι εξουσιαζόμενοι, αφού με πράξεις και παραλείψεις, με ενοχή, ανοχή και σιωπή, άγνοια και χαύνωση οδηγήσαμε και οδηγηθήκαμε στο μη παρέκει.
Τι όμως συνέβαλε ώστε να φτάσουμε στον πάτο του βαρελιού, στο χείλος του γκρεμού, τον οικονομικό μαρασμό, την πολιτιστική καταβαράθρωση, την εθνική ταπείνωση; Καίριες, μεστές, συγκροτημένες, ανιδιοτελείς και ακομμάτιστες απαντήσεις μας δίνουν δεκαπέντε προβληματισμένοι πολίτες, τους οποίους φαντάστηκε και δημιούργησε για τις ανάγκες του νέου πονήματός του ο διακεκριμένος Ηπειρώτης (Ριζοβούνι Πρέβεζας) πανεπιστημιακός, παιδαγωγός και ιστοριοδίφης Λαοκράτης Βάσσης, στο πρόσωπο του οποίου βρήκαν συγγραφέα για να καταγράψει στο βιβλίο του «Ανοιχτή συζήτηση – Η χρεοκοπία της μεταπολίτευσης – Πολιτιστικές αναγνώσεις», το οποίο κυκλοφορεί από τις καλές εκδόσεις «Ταξιδευτής» και τα κατάφερε περίφημα να μη μιλάει ο ίδιος μέσα από τους πολλούς πρωταγωνιστές της ανοιχτής συζήτησης, αλλά τα πολλά πρόσωπα να μιλούν μέσα από τον ίδιο και για τα οποία όσα λένε βαρύνουν αποκλειστικά αυτόν που τα έγραψε, όπως σημειώνει.
Βαθιά φιλοσοφημένος ο κ. Βάσσης, με συγκροτημένη σκέψη, καθαρό μυαλό και διαπεραστική ματιά θέτει το δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων και αναλύει με γνώση, επίγνωση και αστείρευτη εμπειρία όλα εκείνα τα αίτια που συνέβαλαν στην καταβαράθρωση και καταρράκωση της κοινωνίας, της χώρας.
Οι αναγνώσεις των γραφομένων του τεκμηριωμένες (ονόματα, ημερομηνίες, γεγονότα, δημοσιεύματα, δηλώσεις, συνεντεύξεις), πολυποίκιλες και κατασταλαγμένες απευθύνονται προς όλους τους Έλληνες, πρωτίστως δε στους πολιτικούς, ιδιαίτερα στους συγκροτούντες το δικομματισμό και βεβαίως στους πνευματικούς ταγούς της χώρας οι οποίοι δεν άρθηκαν στο ύψος των περιστάσεων, σίγησαν ή έγιναν ομοτράπεζοι, συνκαρπωτές της εξουσίας αποκομίζοντας πλείστα ωφελήματα. Κόλαφος η γραφή του για όλους αυτούς που οδήγησαν ένα ευρύ περί την εξουσία κύκλωμα στον άκρατο και παράνομο εν πολλοίς πλουτισμό, στη χειραγώγηση της κοινωνίας, στην υποβάθμιση της Παιδείας, τον καταστροφικό καταναλωτισμό ωθώντας μας να ξοδεύουμε περισσότερα απ’ όσα βγάζαμε, στη χρεοκοπία του αθλητισμού και τη δηλητηρίαση του πιο σημαντικού τμήματος του λαού μας, αυτό της νεολαίας, την οποία «ντοπάρισε» και αχρήστευσε παντιοτρόπως.
Γι’ αυτούς που μας παγίδευσαν να ζούμε με δανεικά και επέτρεψαν σε τράπεζες και μέσα ενημέρωσης (όχι μαζικά, ασφαλώς) να εκμαυλίζουν μυαλά και συνειδήσεις. Για όλους εκείνους που υποβίβασαν τον πολιτισμό και την πολιτισμική κληρονομιά και ταυτότητά μας σε βαθμό ξενόφερτης υποκουλτούρας, απομακρύνοντάς μας, στα πλαίσια της καιροσκοπικής και ένοχης παγκοσμιοποίησης, από τα καλώς εννοούμενα εθνικά και ελληνικά ήθη και έθιμα. Για όλους εκείνους που επέτρεψαν να γίνει η χώρα μας ξέφραγο αμπέλι όπου ο καθένας μπαινοβγαίνει ανεξέλεγκτα όποτε του αρέσει, με αποτέλεσμα να γκετοποιηθεί και μετατραπεί σε τριτοκοσμική πόλη η πρωτεύουσα και αρκετές άλλες περιοχές της χώρας. Γι’ αυτούς που εξέθρεψαν τη φοροδιαφυγή, τη φοροκλοπή, την εισφοροδιαφυγή και την επαίσχυντη εκμετάλλευση χιλιάδων δύσμοιρων οικονομικών μεταναστών. Και βεβαίως για τους υπαίτιους, και είναι πολλοί, που ευθύνονται για τη διόγκωση της διαφθοράς, την προκλητικά ξεδιάντροπη χλιδή, την καταλήστευση δημοσίου χρήματος, τον ανήθικο και άνομο πλουτισμό, το ξέπλυμα μαύρου χρήματος και την ατιμωρησία πολιτικών και παρανομούντων.
Συμπερασματικά κατά το συγγραφέα το πρόβλημα που οδήγησε στα σημερινά τραγικά αδιέξοδα είναι πρωτίστως πολιτισμικό. Πρόβλημα το οποίο οξύνθηκε τα μεταπολιτευτικά χρόνια και το οποίο μας οδήγησε ξαρμάτωτους στη βαθιά και γενικευμένη κρίση που βιώνουμε. Μας οδήγησε στο κάψιμο του Μετσόβιου Πολυτεχνείου, στα αιματηρά γεγονότα του 2008, σε ολοκαυτώματα ανθρώπων και δασών, σε δολοφονίες, σε βανδαλισμούς, ληστείες, καταστροφές, κλοπές, στα ναρκωτικά, στην κατάρρευση του κοινωνικού και οικογενειακού ιστού. Για όλους αυτούς τους λόγους όλοι οι σκεπτόμενοι και προβληματισμένοι, καθώς και ο συγγραφέας, χάνουμε τη νηφαλιότητά μας όταν σκεπτόμαστε το κακό που πάθαμε, το κακό που μας έκαναν οι εναλλασσόμενοι επικαρπωτές της εξουσίας, το κακό που τους… αφήσαμε να κάνουν στον τόπο μας.
Και τώρα τι γίνεται; Τι κάνουμε; Υπάρχει διέξοδος; Για να υπάρξει ανάταξη, σημειώνει ο Λ. Βάσσης, απαιτείται συναγερμός για να αλλάξουμε εθνική ρότα και να ξαναχτίσουμε απ΄την αρχή και το πολιτικό μας σύστημα στο πλαίσιο μιας νέας στρατηγικής για την Ελλάδα και τον ελληνισμό, έστω κοντά 200 χρόνια απ΄την εθνική μας απελευθέρωση… να αποφασίσουμε να γίνουμε σοβαρή πολιτεία και σοβαρή κοινωνία. Καιρός λοιπόν για εθνική αφύπνιση, γιατί οι λαοί στα πολύ δύσκολα κρατιούνται απ΄την ψυχή τους. Και οι Έλληνες το έχουν αποδείξει επανειλημμένα.
Η παρούσα συγκυρία απαιτεί να το αποδείξουμε για μια ακόμη φορά. Το σπουδαίο βιβλίο με το φιλοσοφημένο περιεχόμενό του και τις πολιτιστικές αναγνώσεις κυκλοφορεί με κοσμημένο το εξώφυλλό του από υπέροχα δημιουργήματα του διεθνώς καταξιωμένου Γιαννιώτη γλύπτη, καθηγητή της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών Θόδωρου Παπαγιάννη. Γλυπτά δημιουργήματα που φτιάχτηκαν από υλικά που συγκέντρωσε, μετά πόνου ψυχής, από τα αποκαϊδια του Πολυτεχνείου για να μας θυμίζουν το τραγικό ανοσιούργημα της νεότερης Ελλάδας, «κατόρθωμα» κι αυτό της μεταπολίτευσης.
Καλέ μας δάσκαλε, αγαπητέ Λαοκράτη σ΄ευγνωμονούμε για τα αποστάγματα σοφίας, γνώσης, εμπειρίας και προβληματισμού με τα οποία μας προίκησες και ευχόμαστε να είναι καλοτάξιδο το υπέροχο πόνημά σου, το οποίο ανοίγει δρόμους και δίνει λύσεις για μια σωστή αναγέννηση της χώρας και του λαού της.