Η δημοτική αρχή στα Γιάννινα έθεσε το 2011 σαν στρατηγικό της στόχο την ανάδειξη και καθιέρωση της πόλης ως του σημαντικότερου επώνυμου κέντρου της Βορειοδυτικής Ελλάδας, εθνικής και ευρωπαϊκής εμβέλειας. Το προεκλογικό μας πρόγραμμα έγινε Επιχειρησιακό Σχέδιο, ψηφίστηκε ομόφωνα από το Δημοτικό Συμβούλιο και χρησιμοποιήθηκε ως εργαλείο εφαρμογής για την τριετία που πέρασε.
Για να το πετύχουμε το στρατηγικό μας στόχο εκμεταλλευτήκαμε κάθε ευκαιρία από πηγές χρηματοδότησης. Ο μόνιμος πληθυσμός μας είναι 112.486 κάτοικοι και η έκταση 404 χιλιάδες στέμματα (με αστικά κέντρα οικισμών, βοσκότοπους, καλλιεργούμενες εκτάσεις, δάση και υδάτινο στοιχείο, τη Λίμνη). Έπρεπε να λύσουμε χρόνια προβλήματα, ώστε η καλλικρατική πόλη να έχει παντού ύδρευση και αποχέτευση. Έπρεπε να εξασφαλίσουμε την επέκταση της εγκατάστασης επεξεργασίας αστικών αποβλήτων. Έπρεπε να μεριμνήσουμε εξίσου για το αστικό μας κέντρο και τις αγροτικές μας περιοχές, για τον πολιτισμό και την τουριστική προβολή.
Οι συντονισμένες ενέργειες της πολιτικής ηγεσίας και των υπηρεσιών του Δήμου, τον έχουν αναδείξει σήμερα πρώτο μεταξύ όλων των Δήμων της χώρας στην ένταξη έργων στο ΕΣΠΑ. Ο προϋπολογισμός των 48 ενταγμένων μέχρι σήμερα έργων του Δήμου και της ΔΕΥΑΙ ανέρχεται στα 176.249.604 €, ενώ άλλα 18.000.000€ αφορούν σε δράσεις του Οργανισμού Κοινωνικής Προστασίας, Αλληλεγγύης και Προσχολικής Αγωγής, της Κοινωφελούς Επιχείρησης Πολιτισμού –Αθλητισμού και του Οργανισμού Σπηλαίου Περάματος. (Παραλάβαμε από το Δήμο Ανατολής 3 ενταγμένα έργα προϋπολ. 14.000.000 ευρώ και από Δήμο Ιωαννιτών 8 ενταγμένα έργα 20.000.000 ευρώ και 2 της ΔΕΥΑΙ 6.000.000 ευρώ, που ξεκίνησαν να υλοποιούνται το 2011).
Ποιοτικά χαρακτηριστικά
1. Παρεμβάσεις στο κέντρο των Ιωαννίνων
Δρομολογήθηκαν και εκτελούνται σημαντικά έργα στο κέντρο της πόλης, όπως οι πεζοδρομήσεις-αναπλάσεις και ο φωτισμός διατηρητέων κτιρίων, η αναβάθμιση της παιδικής χαράς Κουραμπά, η ανάπλαση του πάρκου στο παλιό Δημαρχείο, η ανάπλαση στο ιστορικό κέντρο, η αποκατάσταση του διατηρητέου κτιρίου της ΟΑΣΗΣ και η έτοιμη προς ένταξη μελέτη ανάπλασης της περιοχής Σαράβα, ενώ αναμένεται η έγκριση του ΚΑΣ για τη μελέτη ανάπλασης του Πάρκου Λιθαρίτσια και η σύνδεση του κέντρου της πόλης με την παραλίμνια περιοχή.
2. Αξιοποίηση προγραμμάτων για όλες τις δημοτικές ενότητες
Στον άξονα της Αγροτικής Αναγέννησης υλοποιούμε την διαμόρφωση της Πλατείας Ασβεστοχωρίου, τη διαμόρφωση κοινόχρηστων χώρων στους Μουζακαίους, την κατασκευή νέας πλατείας στην Ανατολή, εσωτερική οδοποιία και δίκτυο όμβριων στην Ανατολή, δίκτυο όμβριων στην επέκταση του οικισμού Κατσικά, όπως και την ανάπλαση του παραδοσιακού κέντρου του Περάματος. Μια σειρά από μικρότερα έργα έρχονται να συμπληρώσουν τη βελτίωση της καθημερινότητας των κατοίκων σε κάθε περιοχή. Στις δράσεις του προγράμματος Leader δημιουργούμε εκ νέου πλατεία στο Χαροκόπι, υλοποιώντας τη συνολική μελέτη ανάδειξης του οικισμού, πραγματοποιούμε τη σήμανση των οχυρών Μπιζανίου και τη δημιουργία γηπέδου μπάσκετ στο Λυκόστομο.
3. Στήριξη των κοινωνικών-πολιτιστικών υποδομών
Παρεμβαίνουμε στα σχολικά συγκροτήματα με βελτίωση κατά το δυνατόν των κτηριακών υποδομών και παραδίδουμε το νέο παιδικό σταθμό στον Βοτανικό. Υλοποιούμε τον εκσυγχρονισμό της θεατρικής σκηνής του Πνευματικού Κέντρου και σε συνεργασία με το ΚΕΠΑΒΙ δημιουργούμε διαδραστική αίθουσα για την ιστορία της γιαννιώτικης αργυροχοΐας. Επίσης υλοποιείται η ανακατασκευή και η αξιοποίηση της οικίας Ισμήνης Τζαβέλλα (κληροδότημα).
4. Εξοικονόμηση ενέργειας- Ανακύκλωση Απορριμμάτων
Υλοποιούμε την εξοικονόμηση ενέργειας στο ενεργοβόρο κτήριο του Πνευματικού Κέντρου και προχωρούμε στην ενεργειακή αναβάθμιση του Γυμνασίου Ανατολής με ουσιαστικό, αλλά και εκπαιδευτικό χαρακτήρα. Επίσης έχουν τελειώσει οι διοικητικές διαδικασίες της προμήθειας εξοπλισμού καθαριότητας και ανακύκλωσης απορριμμάτων, ύψους 3.000.000 ευρώ. Βρίσκονται στη φάση υλοποίησης και οι καινοτόμες δράσεις εξοικονόμησης πόρων και καυσίμων με τη βελτιστοποίηση της συλλογής απορριμμάτων και η πλατφόρμα διαχείρισης και παρακολούθησης κυκλοφορίας για πληροφόρηση των πολιτών.
5. Παρεμβάσεις οργάνωσης των κοινόχρηστων χώρων και ολοκλήρωση του οδικού δικτύου σύνδεσης της πόλης με τα δημοτικά διαμερίσματα
Με το έργο της προμήθειας οργάνων παιδικών χαρών, ενταγμένο στο Πράσινο Ταμείο και άλλες προμήθειες υλικών θα παρέμβουμε στις περισσότερες παιδικές χαρές της πόλης και στους κοινόχρηστους χώρους, με στόχο την ασφάλεια των παιδιών και την αισθητική αναβάθμιση, δίνοντας έμφαση και στους χώρους πρασίνου.
Τα ενταγμένα έργα της κατασκευής της οδού Βογιάνου, της «Εθνικής Αντιστάσεως» στα Καρδαμίτσια και της «Σάββα Νικολάτου» στα Σεισμόπληκτα υλοποιούνται και ολοκληρώνονται χωρίς ιδιαίτερα εμπόδια.
6. Ολοκλήρωση των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης σε όλο το Λεκανοπέδιο
Εντάξαμε στο ΕΣΠΑ σημαντικά και στοχευμένα έργα ύδρευσης και αποχέτευσης για όλο τον Δήμο, όπως η αποχέτευση των ακαθάρτων λυμάτων Πεδινής (5.874.000€), η αποχέτευση ακαθάρτων οικισμού Κατσικά (9.340.000€) και η αποχέτευση όμβριων υδάτων στην επέκταση του οικισμού, ενώ ολοκληρώνονται οι υποδομές ύδρευσης και αποχέτευσης στην Ανατολή. Παράλληλα υλοποιούνται δύο σημαντικά έργα του υδροδοτικού συστήματος του ΣΥΔΚΛΙ (14.655.000€).
Αυτά συμπληρώνουν τα ενταγμένα έργα της ΔΕΥΑΙ προϋπολογισμού 73.000.000€, με σημαντικότερα την ολοκληρωμένη διαχείριση λυμάτων του Δήμου, την επέκταση της εγκατάστασης επεξεργασίας αποβλήτων και τον εκσυγχρονισμό του αποχετευτικού συστήματος της παραλίμνιας ζώνης, με απώτερο στόχο την προστασία της Λίμνης Παμβώτιδας.
7. Βελτίωση της καθημερινότητας
Το πρόγραμμα αναβάθμισης της ποιότητας ζωής παρεμβαίνει με μικρά έργα σε όλες τις περιοχές του Δήμου. Για την υλοποίησή του (για έργα αυτεπιστασίας), θα χρησιμοποιηθεί είτε το προσωπικό που προσλαμβάνεται μέσα από το πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας είτε το υπάρχον προσωπικό του εργοταξίου. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, οι θεματικές ενότητες του προγράμματος είναι: Αποκατάσταση οδών και ασφαλτοστρώσεις, αποκατάσταση και συντήρηση πεζοδρομίων, διάνοιξη οδών από απελευθέρωση ρυμοτομούμενων εκτάσεων, αναβάθμιση πάρκων και πλατειών, αναβάθμιση παιδικών χαρών με όργανα συγχρόνων προδιαγραφών, αναβάθμιση και δημιουργία αθλητικών χώρων, αναβάθμιση και συντήρηση σχολικών εγκαταστάσεων, αναβάθμιση παραλίμνιας περιοχής, επέκταση του δικτύου ηλεκτροφωτισμού. Σημειωτέον ότι πρόκειται για παρεμβάσεις που δεν μπορούν να ενταχθούν λόγω της μικρής τους κλίμακας στο Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ). Γι’ αυτό προϋπολογίζεται το ποσό του 1,1 εκατ. ευρώ μέσω ΣΑΤΑ για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, 170.000 ευρώ από το Πράσινο Ταμείο, 300.000 ευρώ από τις επιχορηγήσεις για τα σχολεία, 140.000 από το κληροδότημα Κατσάρη και από άλλους ιδίους πόρους.
Παράλληλα, φροντίσαμε να λειτουργεί σε όλο το Λεκανοπέδιο ένα ευρυζωνικό δίκτυο παροχής υπηρεσιών. Μέσω της λειτουργικής ενοποίησης του Μητροπολιτικού Δικτύου Οπτικών Ινών όλοι οι δημόσιοι φορείς της πόλης συνδέονται στο εθνικό δίκτυο με ταχύτητα 1Gbps.
Είμαστε ο 4ος δήμος στην Ελλάδα που το κατάφερε αυτό μετά τα Χανιά, το Ηράκλειο και την Καλαμαριά. Η παροχή προηγμένων υπηρεσιών σημαίνει και εξοικονόμηση πόρων. Έτσι χωρίς πάροχο και πάγια τέλη 35 αγροτικά ιατρεία έχουν πρόσβαση στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση, οι δημοτικές υπηρεσίες χρησιμοποιούν 100 IP-τηλέφωνα και υπάρχει ελεύθερη πρόσβαση στο διαδίκτυο από 90 σημεία στο λεκανοπέδιο.
Ο προσεκτικός σχεδιασμός και η εξωστρέφεια αφήνουν ένα θετικό κεφάλαιο. Με προτεραιότητά μας τη διαφύλαξη της κοινωνικής συνοχής στην πόλη καλούμαστε να σχεδιάσουμε σε ένα νέο πλαίσιο με άξονα την καινοτομία στα πλαίσια του Συμφώνου Εταιρικής Σχέσης (ΣΕΣ) 2014-2020. Αυτό ξεκίνησε με το άνοιγμα της συζήτησης στην Επιτροπή Διαβούλευσης που περιλαμβάνει όλους τους φορείς της πόλης και την ανάρτηση στην ιστοσελίδα του Δήμου κάποιων προτάσεων.
Οι προσδοκίες των πολιτών από την τοπική τους διοίκηση μπορεί να είναι ένας ασφαλής οδηγός για τις αναγκαίες εξελίξεις μιας πόλης, την στρατηγική και τον προγραμματισμό της. Η αναγνώριση των πραγματικών δυνατοτήτων των υπηρεσιών και της πολιτικής κατάστασης μπορεί να δώσει δυναμικό χαρακτήρα στο πρόγραμμα και στις πρωτοβουλίες της δημοτικής αρχής.
Ο σχεδιασμός πρέπει να βασίζεται στην ιεράρχηση των αναγκών και των προβλημάτων σε συνδυασμό με τις ευκαιρίες που εμφανίζονται. Υπάρχει ο κίνδυνος να στοχεύουμε στην οικονομική ανάπτυξη, υποτιμώντας τα κοινωνικά θέματα και τις τοπικές αντιδράσεις. Αυτό συμβαίνει συχνά γιατί οι στόχοι βασίζονται συνήθως σε εκτιμήσεις της συγκυρίας. Όμως οι μακροπρόθεσμοι στόχοι μιας τοπικής κοινωνίας δεν πρέπει να βασίζονται στη συγκυρία. Πρέπει οι προτεραιότητες να επανακαθορίζονται σε συνεργασία με την τοπική κοινωνία.